धान दिवसः विदेशिने युवालाई आकर्षित गर्न सकिन्छ

नरेश यादव, पर्सागढी, १५ असार/
    पर्सागढी नगरपालिका–४ छोटैलीको जनचेतना कृषक समूहको आयोजनामा १७औं राष्ट्रिय धान दिवस ‘धान उत्पादनमा वृद्धि ः आत्मनिर्भरता र समृद्धि’ नाराका साथ मनाइएको छ। धान दिवसको अवसरमा नगरकी उपप्रमुख अर्चना चौधरीले पर्सा जिल्लामा कृषियोग्य जमीन पर्याप्त भएको बताइन्। उनले धानखेतीसँगै मौसम अनुसार अन्य बालीहरू पनि गरेर किसानले मनग्गे आम्दानी गर्न सक्ने वातावरण रहेको बताइन्। उनले उत्पादन वृद्धि गरेर आर्थिक आम्दानी बढाउने र युवाहरूलाई खेतीपातीतर्फ आकर्षित पारेर वैदेशिक रोजगारमा जाने क्रमलाई रोक्न सकिने तर्क गरिन्।
    जनचेतना कृषक समूह पर्सागढीका अध्यक्ष चन्द्रभूषण दास थारूको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रममा नगरपालिकाका कृषि शाखा प्रमुख खड्गबहादुर खड्का, नेपाली काङ्ग्रेसका बुथ सभापति जङ्गबहादुर दास थारू,  स्थानीय अगुवा किसान देवेन्द्र चौधरीलगायतको सहभागिता थियो। धान दिवसको अवसरमा रोपाइँ गरेर दही, चिउरा खाने प्रचलन पनि भएकोले कार्यक्रमका सहभागीहरूले दही, चिउरा खाएका थिए।
बहुदरमाईमा धान दिवस मनाइयो
प्रस, वीरगंज/
    राष्ट्रिय धान दिवस बहुदरमाई नगरपालिका–२ मा कार्यक्रमको आयोजना गरी मनाइएको छ।
    नेपाल किसान सङ्घको आयोजनामा बहुदरमाई नपा–२ बैरियामा धान दिवस मनाइएको हो।
    नेपाल किसान सङ्घका केन्द्रीय सदस्य वीरेन्द्र यादवको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रमको उद्घाटन नेपाली काङ्ग्रेस पर्साका सभापति अजय द्विवेदीले गरेका थिए।
    धान दिवसमा नेपाली काङ्ग्रेस, पर्साका जनार्दनसिंह क्षत्री, वीरेन्द्रलाल नेपाली, रामेश्वर रौनियार, श्याम पटेल, किशोरी साह कानू, प्रकाश उपाध्याय, डा कृपासिन्धु चौधरी, साबिर अन्सारी, डा प्रमोद कुशवाहा, दिना गुप्ता, रोशन लामिछाने, बैकुण्ठ श्रीवास्तव, अशोक गुप्ता, वडाध्यक्ष दीपेन्द्र पटेललगायतको सहभागिता थियो।
    ‘धान उत्पादनमा वृद्धि, आत्मनिर्भरता र समृद्धि’ नारासहित मनाइएको धान दिवस कार्यक्रममा अगुवा कृषकहरूको उल्लेख्य सहभागिता थियो।
    कार्यक्रममा केन्द्रका प्रमुख एवं इन्जिनीयर सचिन मिश्रले किसानलाई यान्त्रीकरणतर्फ आकर्षित गर्ने प्रयास गरिएको बताए। प्रमुख अतिथि वीरगंज महानगरपालिका वडा नं ११ का अध्यक्ष प्रद्युम्न सेढाईंले किसानले अब यान्त्रीकरणमा जानुको विकल्प नरहेको बताए। कृषि ज्ञान केन्द्र पर्साका प्रमुख डा रामचन्द्र यादवले पछिल्ला केही वर्षयता मजदूर अभाव पूर्ति गर्न तथा खेतीको लागत कम गर्न कृषि कर्ममा यान्त्रीकरण अपरिहार्य भएको बताए।
    वरिष्ठ कृषि वैज्ञानिक कैलाशप्रसाद भुडेरले विश्वकै प्रमुख अन्न बाली धानको उत्पादन बढाउन राइस ट्रान्सप्लान्टर मेशिन अत्यन्त उपयोगी भएको बताए। यो उपकरणको किसानमा सहज पहुँच भए यसले मुलुकमा धान क्रान्ति ल्याउन सक्ने उनले दाबी गरे।
    आधुनिक उपकरण दुई किसिमका छन्। सानो उपकरणले ४ लाइनमा र ठूलो उपकरणले ८ लाइनमा धान रोप्न सक्छ। लाइनदेखि लाइनको २५ सेन्टिमिटर, बेनर्Fदेखि बेर्नाको दूरी १४ देखि १६ सेमी हुन्छ। बेर्नाको सङ्ख्या ५ देखि ८ वटा सम्ममा घटबढ पनि गर्न सकिन्छ।
    यसका साथै बेर्नाको गहिराइ पनि घटबढ गर्न सकिन्छ। कम समय, कम खर्च र कम परीश्रमबाट किसानले यो उपकरणबाट प्रतिकट्ठा २० देखि ३० हजार रुपैयाँसम्म बचत हुन्छ।
प्रस, परवानीपुर/
    बाराको परवानीपुरमा रहेको क्षेत्रीय कृषि अनुसन्धान केन्द्रमा पनि १७औं राष्ट्रिय धान दिवस तथा रोपाइँ महोत्सव मनाइएको छ। ‘धान उत्पादनमा वृद्धि ः आत्मनिर्भरता र समृद्धि’  नाराका साथ केन्द्रको परिसरमा हर्दिनाथ–१
(सोना मन्सुली) धान एक बिघामा रोपेर धान दिवस मनाइएको केन्द्रका क्षेत्रीय निर्देशक केशवप्रसाद श्रेष्ठले बताए। कोरोना सङ्कटको समयमा सामाजिक दूरी कायम गरी पारम्परिक विधिबाटै ज्यामी लगाएर एक बिघामा धान रोपाइँ गरिएको उनले जानकारी गराए।
    तराई–मधेस धान उत्पादनको पाकेट क्षेत्र भए तापनि राष्ट्रिय धान उत्पादनको दरभन्दा केही कम भएकोले किसानहरूले यान्त्रीकरणको सहायताले उन्नत तथा गुणस्तरीय बीउ, सिंचाइको उचित प्रबन्ध र आवश्यक मात्रामा मलखादको व्यवस्थापन गर्दा प्रदेश २ का आठ जिल्लामा धान उत्पादन दर बढाउन सकिने केन्द्रका सूचना अधिकारी तथा वरिष्ठ कृषि प्राविधिक अधिकृत राजेन्द्रप्रसाद यादवले बताए। धान रोपाइँको अवसरमा कृषि वैज्ञानिक, प्राविधिक अधिकृत, लेखा प्रशासनका कर्मचारी तथा कार्यरत ज्यामीहरूको सहभागिता रहेको केन्द्रका बाली वैज्ञानिक दीपनारायण महतोले जानकारी गराए  दिए।