विश्वराज अधिकारी
मनोहर दाइलाई म नभई नहुने, मलाई मनोहर दाइ । हामी कुनै पनि काम प्रायः सँगै गर्ने गथ्र्याैं । वालमार्ट जान होस् अथवा रासनपानीका लागि इन्डियन स्टोर, हामी सँगै हुन्थ्यौं । कसैको विवाह, बर्थ डे वा विकेन्डमा हुने जस्ता पार्टीहरूमा हामी सँगै जाने गथ्र्यांै । मनोहर दाइ जेक्सनभिल आएको एक वर्ष जति भएको थियो भने म आएको मात्र छ महिना । मनोहर दाइ ओहायो स्टेटको कोलम्बस शहरबाट आउनुभएको थियो । म पुगेको थिएँ, मिजोरी राज्यको सेन्ट लुइसबाट । तर यो छ महिनामा अनौठो किसिमले हामीबीच सम्पर्क बढेको थियो । धेरै मानिसको सम्पर्कमा बस्नुपर्ने हामी दुईको स्वभाव भएकोले हामीबीच द्रुतत्तर गतिमा घनिष्टता बढेको हुनुपर्छ । मनोहर दाइ एउटा आइटी कम्पनीमा काम गर्नुहुन्थ्यो, म भने एउटा इन्स्योरेन्स कम्पनीमा ।
मनोहर दाइको गृहस्थी राम्रो बसिसकेको थियो । घर बनाइसक्नुभएको थियो । म जेक्सनभिल जब पाएर जाँदा उहाँको घर बनेर लगभग सकिन आटेको थियो । फिनिसिड्ढा केही कामहरू मात्र बाँकी थिए । त्यो फिनिसिड्ढो काम हुँदा पनि उहाँले मलाई आप्mनो घर देखाउन धेरैचोटि लग्नुभएको थियो । उहाँको घर हेर्न प्रायः हप्तामा दुईचोटि जाने गथ्र्याैं । हुन पनि उहाँको घर अति मनमोहक थियो । दुइ तले घरको एरिया ठूलो भए तापनि तल्लो तलामा भान्सा, बैठक र एउटा गेस्टरूमबाहेक अरू कोठा थिएन । माथिल्लो तल्लामा पनि मात्र तीनवटा बेडरूम थिए । अमेरिकामा जग्गा धेरै भएको हुनाले होला यहाँ ग्रामीण होस् वा शहरी क्षेत्रमा ज्यादै फराकिलो जग्गा ओगटेर घर बनाउने चलन छ । घर बाहिरबाट राम्रो देखिने भन्दा पनि भित्र बस्नका लागि सुविधाहरूले सम्पन्न पारिएको हुन्छ । हरेक घरमा हिटिङ सिस्टम हुनु साधारण कुरा हो । घरलाई जाडोमा न्यानो र गर्मीमा शीतल पार्नु सामान्य कुरा हो र खर्चिलो पनि होइन । आवासीय घर निर्माणमा भित्ता, छाना, ढोका, भ्mयाल आदि सम्पूर्णमा काठको प्रयोग गरिने हुनाले घर हल्का मात्र हुने होइन कि हिटिङ सिस्टम अवरुद्ध भएको समयमा पनि जाडोमा न्यानो र गर्मीमा शीतल हुनु यहाँका घरहरूको विशेषता हो । जेहोस्, अमेरिकी आवासीय घरहरूमा पाइने विशेषताहरू मनोहर दाइको घरमा तमाम थियो । अभैm भन्ने हो भने सामान्य अमेरिकी परिवारले बनाउने घरभन्दा उहाँको घर उम्दा किसिमको थियो । घरभित्रका सामानहरू सोफा, बेड, टेबल र अन्य फर्निचरहरू सबै प्रायः महँगा थिए । भित्ता आकारको टिभी र मिडिया रूमले पनि उहाँको घरनिर्माणलाई खर्चिलो पारेको थियो । बत्ती र अन्य साजसज्जाका सामानहरू पनि कम महँगा थिएनन् । जेक्सनभिल जस्तो प्mलोरिडा राज्यको साधारण शहरमा, साधारण घरनिर्माणमा पनि उहाँजस्तो सामान्य आर्थिक हैसियत भएको मान्छेले चार लाख डलर जति खर्च गर्नुभएको थियो । र, त्यो घरको एउटा ठूलो विशेषता पनि थियो र त्यो थियो घरको छेउमा एउटा सानो ताल । त्यो तालले मनोहर दाइको घरको मोहकता र महŒव दुवैलाई झनै बढाएको थियो । त्यो घरको कमर्सियल भेल्युको त कुरै भएन । एउटा बोट किनेर प्रत्येक शनिवार त्यो तालमा दिउँसो बोटिङ गर्ने र त्यस बोटमाथि बसेर स्न्याक्स खाने मनोहर दाइको ठूलो सपना थियो । घर तयार हुनुभन्दा पहिलेदेखि नै घरवरिपरि रूखहरू लगाउन शुरू गरिसक्नुभएको थियो । मनोहर दाइलाई त्यो घर निकै मन पर्नुमा यी विभिन्न कारणहरू नै थिए होला । यी कारणहरूले गर्दा नै उहाँ निर्माणाधीन अवस्था मात्र होइन, निर्माण भएर सर्न बाँकी रहेको अवस्थामा पनि त्यो घर हेर्न दुई/तीन दिनमा जाने गर्नुहुन्थ्यो ।
सन् २००९ को डिसेम्बर महिनाको पहिलो हप्तामा उहाँको घरनिर्माण सम्पूर्णरूपमा सम्पन्न भयो । उहाँकी पत्नी रीता भाउजू पनि नेपालबाट फर्किसक्नुभएको थियो । छोरालाई लिएर नेपाल जानुभएको रीता भाउजू एक महिना पनि बस्न सक्नुभएन । उहाँलाई राम्रो लागेन रे । काठमाडौंको भीड कसरी खप्ने ? उहाँको तीतो अनुभव थियो । छोरालाई बेबी सिटिङ गराउने र जेक्सनभिलमा कुनै राम्रो जागीर खोजेर जागीर गर्ने विचारमा रीता भाउजू हुनुहुन्थ्यो।
रीता भाउजूले ह्युस्टनमा बस्ने कुनै नातेदारलाई सोधेर होला, घर सर्ने साइत जुराउनुभएको थियो । जुराइएको दिन अनुसार बुधवार अथवा बिहीवारको दिनमा मनोहर दाइ अपार्टमेन्टबाट घरमा सर्नुभयो । सामान सार्न यु हल हो या बजेट वा पेनस्की यस्तै कुनै ठाउँबाट आपैंmले चलाएर एउटा ठूलो ट्रक ल्याउनुभएको थियो । त्यस्तो ठूलो ट्रकमा पनि दुईचोटि सामान लग्नुपरेको थियो । त्यसबाहेक मनोहर दाइले आप्mनै एसयुभी गाडीबाट पनि कतिऔं पटक सामान ओसार्नुभएको थियो । जेहोस् अपार्टमेन्टमा बस्दा पनि निकै सामान जोड्नुभएको रहेछ ।
घर सरेको दिनको कुरा हो, त्यो दिन केवल पूजाआजा मात्र गरिएको हुनाले अरू पाहुनाहरूलाई बोलाइएको थिएन । पाहुनाको रूपमा म मात्र थिएँ । साँझको खाना कुनै इन्डियन रेस्टुराँमा खाने रीता भाउजूको प्रस्ताव अनुसार एउटा सरदारजीको रेस्टुराँमा खाना खाएका थियौं । सामानहरू त्यत्तिकै राखेर भोलिपल्ट मिलाउने योजना थियो । बरु घर सरेको उपलक्ष्यमा आउने विकेन्डमा सेन्ट अगस्टिन जाने भनी मैले प्रस्ताव राखेको थिएँ । त्यो प्रस्ताव मनोहर दाइ र भाउजू दुवैजनाबाट अनुमोदित भएको थियो ।
घर सरेकै दिनको कुरा हो, भाउजू सामानहरू मिलाउँदै हुनुहुन्थ्यो । म र मनोहर दाइ अलि थकाइ लाग्यो भनी वाइन पिउँदै थियौं । हाम्रो कुराकानीको क्रममा मनोहर दाइले मतिर हेर्दै बडो सन्तोषको सास लिंदै भन्नुभयो, “विश्वास भाइ, जेहोस् आप्mनै घर बनाएर बसियो । अपार्टमेन्टमा कति बस्नु ? अमेरिका आएदेखिको अपार्टमेन्टमा बस्दाबस्दा थाकिसकेको थिएँ । घर बनाउने जोड रीताको पनि थियो ।” यति भनेर मनोहर दाइले रीता भाउजूतिर पुलुक्क हेर्नुभयो । रीता भाउजूले मुहारमा प्रसन्नता ल्याउँदै भन्नुभयो, “अनि, अपार्टमेन्टमा सधैं कति बस्नु त ?”
मनोहर दाइले मतिर हेर्दै फेरि भन्नुभयो, “सदाबहार मौसम भएको प्mलोरिडा राज्यमा बस्ने मेरो रहर पनि थियो । मलाई जाडो ठाउँ मन पर्दैन पनि । केही वर्ष नर्थ डकोटा बसें । ओहो त्यहाँ त सा¥है जाडो १ प्mलोरिडामा मजा छ, जहिले पनि प्रायः एउटै मौसम हुन्छ । यो जेक्सनभिल शहर त झनै रमाइलो छ । समुद्र हेर्न धेरै टाढा जानुपर्दैन । समुद्रछेउमा बसेर प्रकृतिको आनन्द लिनु छ भने यहाँबाट करिब एक घण्टाको दूरीमा रहेको सेन्ट अगस्टिन गए हुन्छ । सेन्ट अगस्टिन अति नै राम्रा शहरहरूमध्ये पर्दछ । यो शहर अति नै पुरानो पनि हो रे । त्यहाँ एउटा ज्यादै पुरानो एउटा किल्ला पनि छ ।”
मनोहर दाइले अगस्टिनको बयान मलाई त्यता जान उत्प्रेरित गर्ने किसिमबाट गर्नुभएको थियो । तर म त पहिलेदेखि नै तयार थिएँ, त्यहाँ जान, केवल मौका मिल्न सकेको थिएन ।
कुराकानीको क्रम चलिरहेकै बेला मनोहर दाइ वाइन लिन भान्सातिर लाग्नुभयो । हातमा ग्लास लिएर त्यता जान थालेको देखर रीता भाउजूले भन्नु भयो, “धेरै खाने होइन है । विश्वासजीलाई दिने भनेर आपूmले थपीथपी खाने बहाना गर्ने होइन नि ।”
रीता भाउजूको कुरा सुनेर पनि नसुने जस्तो गरी मनोहर दाइ भान्साको क्याबिनेटतिर लाग्नुभयो । हतारहतार गर्दै दुईवटै ग्लास टन्न पार्नुभयो । अर्काेचोटि फेरि थप्न जाँदा रीता भाउजूले किचकिच गर्ने डरले उहाँले त्यसो गर्नुभएको थियो । आउने बेलामा आप्mनो ग्लास बाटोमैं आधा पार्नुभयो । ग्लास आधा पारेपछि मैले त आधा ग्लास मात्र लिएको, भरी ग्लास त विश्वास भाइको लागि लिएको हो भन्नका लागि त्यस्तो गर्नुभएको थियो । तर संजोग पनि कस्तो, रीता भाउजूले मनोहर दाइको हातमा एउटा आधा एउटा भरी ग्लास देख्नुभयो । उहाँको हातमा रहेको ग्लासतिर हेर्दै भन्नुभयो, “यही मौका हो भन्दै खुब पिउने होइन नि ।”
भाउजूको कुरा सुनेर मनोहर दाइले हाँस्दै भन्नुभयो, “मैले त खासमा खाएकै छैन । यो भरी ग्लास त विश्वास भाइको लागि हो । मैले त अघि आधा ग्लास लिएको थिएँ । अब फेरि अर्काे आधा ग्लास लिएको हुँ । बस एक ग्लास, त्योभन्दा बढी खान्नँ ।”
रीता भाउजूलाई वाइन, बियरदेखि एक किसिमको एलर्जी नै थियो भने पनि हुन्छ । रक्सी त झनै देख्न सक्नुहुन्थेन । त्यसैले होला मनोहर दाइ घरमा प्रायः पिउने गर्नुहुन्थेन । यस्तै कुनै खास अवसरमा मात्र ड्रिंक्स ल्याउनुहुन्थ्यो, त्यो पनि रीता भाउजूको सहमति पाएर । त्यसैले मनोहर दाइलाई डिं«क्स गर्नुपरे मेरो अपार्टमेन्टमा आउनुहुन्थ्यो । उहाँलाई डिं«क्समा ह्वीस्की अति मन पथ्र्यो । ह्वीस्कीमा पनि ज्याक ड्यानियल खुबै मन पथ्र्याे । उहाँलाई पनि पिउन मन लागिरहने, मलाई पनि त्यस्तै चाहिने, त्यसैले पनि हामीबीच घनिष्टता बढेको हुन सक्छ ।
थपेको वाइन एक/एक घुड्को पिएपछि हामीबीच कुराकानी फेरि शुरू भयो । मनोहर दाइले हामी बसेको माथिल्लो तलाको सानो बैठकबाट तल्लो तलाको ठूलो बैठकतिर हेर्दै भन्नुभयो, “विश्वास भाइ, नेपालमा बसेको भए त यस्तो घर सपनामा पनि बनाउन मुस्किल हुन्थ्यो होला । एक त त्यहाँ जागीर पाउन गा¥हो अति गा¥हो छ । दश ठाउँमा सोर्सफोर्स लगाएपछि बल्लतल्ल जागीर पाउने स्थिति छ । जागीर पाएर पनि के गर्नु ? नेपालमा अहिले कुनै एउटा पार्टीको झन्डा नबोकी नहुने स्थिति छ । जागीरलाई गतिलो र भरपर्दाे तुल्याउन कुनै एउटा पार्टीका केही नेताहरूको पुच्छर बन्नै पर्छ । जागीर पाएर मात्र पनि के गर्नु ? काठमाडौं जस्तो ठाउँमा जग्गाको भाउ बढेर आकाशमाथि पुगेको छ । त्यसमाथि घर बनाउन लाग्ने विशाल खर्चको त कुरै नगरे हुन्छ । जसैतसै ऋण कर्जा गरेर घर बनाएर पनि के गर्नु ? अहिले नेपालमा बसिनसक्नुभएको छ । नेताहरूको चाला हेर्दा त थाम्न गा¥हो हुने गरी रिस उठ्छ । देश बर्बाद हुन थालेको देखेर मेरो मन विरक्त हुन्छ । जेहोस्, बेलामैं अमेरिका आइएछ । म नेपालमा भएको भएँ के के हुन्थ्यो कुन्नि ? खान र बस्न पनि निरन्तर ऋण लिनुपथ्र्याे कि ?”
मनोहर दाइको भनाइमा नेपालमा देखिएको अस्तव्यस्तता र अमेरिका आएर उहाँले गरेको प्रगति र खासगरी हालै बनाउनुभएको नयाँ घरको बयान लुकेको मलाई प्रस्ट भयो । हुन पनि घर बनाउन सफल भएकोमा उहाँ निकै प्रसन्न र गौरवान्वित हुनुभएको थियो । नेपालको निम्नमध्यम वर्गीय परिवारले भोग्नुपर्ने आर्थिक र मानसिक कष्टबाट उन्मुक्ति पाएर अमेरिका आउन पाएकोमा उहाँ जति खुसी हुनुहुन्थ्यो, त्योभन्दा पनि बढी उहाँ अमेरिकामा घर बनाउन पाएकोमा खुशी हुनुहुन्थ्यो ।
एक दिनको कुरा हो, मनोहर दाइ घर सर्नुभन्दा एक महिना पहिले हुनुपर्छ, म र उहाँ वालमार्टबाट ग्रोसरी किनेर आउँदै थियौं । बन्न थालेको घर सजाउनका लागि केही सजाउने सामानहरू पनि उहाँले किन्नुभएको थियो । पानी पर्दै थियो । मनोहर दाइले घर पुग्नु ५०/६० मिटर टाढाबाट, कारभित्र रहेर नै रिमोट कन्ट्रोलबाट गराजको ढोका खोल्न रिमोट कन्ट्रोलको बटन जुन स्टेयरिड्ढो ठीक माथि छानामा थियो, थिच्नुभयो । क्रमशः
मनोहर दाइलाई म नभई नहुने, मलाई मनोहर दाइ । हामी कुनै पनि काम प्रायः सँगै गर्ने गथ्र्याैं । वालमार्ट जान होस् अथवा रासनपानीका लागि इन्डियन स्टोर, हामी सँगै हुन्थ्यौं । कसैको विवाह, बर्थ डे वा विकेन्डमा हुने जस्ता पार्टीहरूमा हामी सँगै जाने गथ्र्यांै । मनोहर दाइ जेक्सनभिल आएको एक वर्ष जति भएको थियो भने म आएको मात्र छ महिना । मनोहर दाइ ओहायो स्टेटको कोलम्बस शहरबाट आउनुभएको थियो । म पुगेको थिएँ, मिजोरी राज्यको सेन्ट लुइसबाट । तर यो छ महिनामा अनौठो किसिमले हामीबीच सम्पर्क बढेको थियो । धेरै मानिसको सम्पर्कमा बस्नुपर्ने हामी दुईको स्वभाव भएकोले हामीबीच द्रुतत्तर गतिमा घनिष्टता बढेको हुनुपर्छ । मनोहर दाइ एउटा आइटी कम्पनीमा काम गर्नुहुन्थ्यो, म भने एउटा इन्स्योरेन्स कम्पनीमा ।
मनोहर दाइको गृहस्थी राम्रो बसिसकेको थियो । घर बनाइसक्नुभएको थियो । म जेक्सनभिल जब पाएर जाँदा उहाँको घर बनेर लगभग सकिन आटेको थियो । फिनिसिड्ढा केही कामहरू मात्र बाँकी थिए । त्यो फिनिसिड्ढो काम हुँदा पनि उहाँले मलाई आप्mनो घर देखाउन धेरैचोटि लग्नुभएको थियो । उहाँको घर हेर्न प्रायः हप्तामा दुईचोटि जाने गथ्र्याैं । हुन पनि उहाँको घर अति मनमोहक थियो । दुइ तले घरको एरिया ठूलो भए तापनि तल्लो तलामा भान्सा, बैठक र एउटा गेस्टरूमबाहेक अरू कोठा थिएन । माथिल्लो तल्लामा पनि मात्र तीनवटा बेडरूम थिए । अमेरिकामा जग्गा धेरै भएको हुनाले होला यहाँ ग्रामीण होस् वा शहरी क्षेत्रमा ज्यादै फराकिलो जग्गा ओगटेर घर बनाउने चलन छ । घर बाहिरबाट राम्रो देखिने भन्दा पनि भित्र बस्नका लागि सुविधाहरूले सम्पन्न पारिएको हुन्छ । हरेक घरमा हिटिङ सिस्टम हुनु साधारण कुरा हो । घरलाई जाडोमा न्यानो र गर्मीमा शीतल पार्नु सामान्य कुरा हो र खर्चिलो पनि होइन । आवासीय घर निर्माणमा भित्ता, छाना, ढोका, भ्mयाल आदि सम्पूर्णमा काठको प्रयोग गरिने हुनाले घर हल्का मात्र हुने होइन कि हिटिङ सिस्टम अवरुद्ध भएको समयमा पनि जाडोमा न्यानो र गर्मीमा शीतल हुनु यहाँका घरहरूको विशेषता हो । जेहोस्, अमेरिकी आवासीय घरहरूमा पाइने विशेषताहरू मनोहर दाइको घरमा तमाम थियो । अभैm भन्ने हो भने सामान्य अमेरिकी परिवारले बनाउने घरभन्दा उहाँको घर उम्दा किसिमको थियो । घरभित्रका सामानहरू सोफा, बेड, टेबल र अन्य फर्निचरहरू सबै प्रायः महँगा थिए । भित्ता आकारको टिभी र मिडिया रूमले पनि उहाँको घरनिर्माणलाई खर्चिलो पारेको थियो । बत्ती र अन्य साजसज्जाका सामानहरू पनि कम महँगा थिएनन् । जेक्सनभिल जस्तो प्mलोरिडा राज्यको साधारण शहरमा, साधारण घरनिर्माणमा पनि उहाँजस्तो सामान्य आर्थिक हैसियत भएको मान्छेले चार लाख डलर जति खर्च गर्नुभएको थियो । र, त्यो घरको एउटा ठूलो विशेषता पनि थियो र त्यो थियो घरको छेउमा एउटा सानो ताल । त्यो तालले मनोहर दाइको घरको मोहकता र महŒव दुवैलाई झनै बढाएको थियो । त्यो घरको कमर्सियल भेल्युको त कुरै भएन । एउटा बोट किनेर प्रत्येक शनिवार त्यो तालमा दिउँसो बोटिङ गर्ने र त्यस बोटमाथि बसेर स्न्याक्स खाने मनोहर दाइको ठूलो सपना थियो । घर तयार हुनुभन्दा पहिलेदेखि नै घरवरिपरि रूखहरू लगाउन शुरू गरिसक्नुभएको थियो । मनोहर दाइलाई त्यो घर निकै मन पर्नुमा यी विभिन्न कारणहरू नै थिए होला । यी कारणहरूले गर्दा नै उहाँ निर्माणाधीन अवस्था मात्र होइन, निर्माण भएर सर्न बाँकी रहेको अवस्थामा पनि त्यो घर हेर्न दुई/तीन दिनमा जाने गर्नुहुन्थ्यो ।
सन् २००९ को डिसेम्बर महिनाको पहिलो हप्तामा उहाँको घरनिर्माण सम्पूर्णरूपमा सम्पन्न भयो । उहाँकी पत्नी रीता भाउजू पनि नेपालबाट फर्किसक्नुभएको थियो । छोरालाई लिएर नेपाल जानुभएको रीता भाउजू एक महिना पनि बस्न सक्नुभएन । उहाँलाई राम्रो लागेन रे । काठमाडौंको भीड कसरी खप्ने ? उहाँको तीतो अनुभव थियो । छोरालाई बेबी सिटिङ गराउने र जेक्सनभिलमा कुनै राम्रो जागीर खोजेर जागीर गर्ने विचारमा रीता भाउजू हुनुहुन्थ्यो।
रीता भाउजूले ह्युस्टनमा बस्ने कुनै नातेदारलाई सोधेर होला, घर सर्ने साइत जुराउनुभएको थियो । जुराइएको दिन अनुसार बुधवार अथवा बिहीवारको दिनमा मनोहर दाइ अपार्टमेन्टबाट घरमा सर्नुभयो । सामान सार्न यु हल हो या बजेट वा पेनस्की यस्तै कुनै ठाउँबाट आपैंmले चलाएर एउटा ठूलो ट्रक ल्याउनुभएको थियो । त्यस्तो ठूलो ट्रकमा पनि दुईचोटि सामान लग्नुपरेको थियो । त्यसबाहेक मनोहर दाइले आप्mनै एसयुभी गाडीबाट पनि कतिऔं पटक सामान ओसार्नुभएको थियो । जेहोस् अपार्टमेन्टमा बस्दा पनि निकै सामान जोड्नुभएको रहेछ ।
घर सरेको दिनको कुरा हो, त्यो दिन केवल पूजाआजा मात्र गरिएको हुनाले अरू पाहुनाहरूलाई बोलाइएको थिएन । पाहुनाको रूपमा म मात्र थिएँ । साँझको खाना कुनै इन्डियन रेस्टुराँमा खाने रीता भाउजूको प्रस्ताव अनुसार एउटा सरदारजीको रेस्टुराँमा खाना खाएका थियौं । सामानहरू त्यत्तिकै राखेर भोलिपल्ट मिलाउने योजना थियो । बरु घर सरेको उपलक्ष्यमा आउने विकेन्डमा सेन्ट अगस्टिन जाने भनी मैले प्रस्ताव राखेको थिएँ । त्यो प्रस्ताव मनोहर दाइ र भाउजू दुवैजनाबाट अनुमोदित भएको थियो ।
घर सरेकै दिनको कुरा हो, भाउजू सामानहरू मिलाउँदै हुनुहुन्थ्यो । म र मनोहर दाइ अलि थकाइ लाग्यो भनी वाइन पिउँदै थियौं । हाम्रो कुराकानीको क्रममा मनोहर दाइले मतिर हेर्दै बडो सन्तोषको सास लिंदै भन्नुभयो, “विश्वास भाइ, जेहोस् आप्mनै घर बनाएर बसियो । अपार्टमेन्टमा कति बस्नु ? अमेरिका आएदेखिको अपार्टमेन्टमा बस्दाबस्दा थाकिसकेको थिएँ । घर बनाउने जोड रीताको पनि थियो ।” यति भनेर मनोहर दाइले रीता भाउजूतिर पुलुक्क हेर्नुभयो । रीता भाउजूले मुहारमा प्रसन्नता ल्याउँदै भन्नुभयो, “अनि, अपार्टमेन्टमा सधैं कति बस्नु त ?”
मनोहर दाइले मतिर हेर्दै फेरि भन्नुभयो, “सदाबहार मौसम भएको प्mलोरिडा राज्यमा बस्ने मेरो रहर पनि थियो । मलाई जाडो ठाउँ मन पर्दैन पनि । केही वर्ष नर्थ डकोटा बसें । ओहो त्यहाँ त सा¥है जाडो १ प्mलोरिडामा मजा छ, जहिले पनि प्रायः एउटै मौसम हुन्छ । यो जेक्सनभिल शहर त झनै रमाइलो छ । समुद्र हेर्न धेरै टाढा जानुपर्दैन । समुद्रछेउमा बसेर प्रकृतिको आनन्द लिनु छ भने यहाँबाट करिब एक घण्टाको दूरीमा रहेको सेन्ट अगस्टिन गए हुन्छ । सेन्ट अगस्टिन अति नै राम्रा शहरहरूमध्ये पर्दछ । यो शहर अति नै पुरानो पनि हो रे । त्यहाँ एउटा ज्यादै पुरानो एउटा किल्ला पनि छ ।”
मनोहर दाइले अगस्टिनको बयान मलाई त्यता जान उत्प्रेरित गर्ने किसिमबाट गर्नुभएको थियो । तर म त पहिलेदेखि नै तयार थिएँ, त्यहाँ जान, केवल मौका मिल्न सकेको थिएन ।
कुराकानीको क्रम चलिरहेकै बेला मनोहर दाइ वाइन लिन भान्सातिर लाग्नुभयो । हातमा ग्लास लिएर त्यता जान थालेको देखर रीता भाउजूले भन्नु भयो, “धेरै खाने होइन है । विश्वासजीलाई दिने भनेर आपूmले थपीथपी खाने बहाना गर्ने होइन नि ।”
रीता भाउजूको कुरा सुनेर पनि नसुने जस्तो गरी मनोहर दाइ भान्साको क्याबिनेटतिर लाग्नुभयो । हतारहतार गर्दै दुईवटै ग्लास टन्न पार्नुभयो । अर्काेचोटि फेरि थप्न जाँदा रीता भाउजूले किचकिच गर्ने डरले उहाँले त्यसो गर्नुभएको थियो । आउने बेलामा आप्mनो ग्लास बाटोमैं आधा पार्नुभयो । ग्लास आधा पारेपछि मैले त आधा ग्लास मात्र लिएको, भरी ग्लास त विश्वास भाइको लागि लिएको हो भन्नका लागि त्यस्तो गर्नुभएको थियो । तर संजोग पनि कस्तो, रीता भाउजूले मनोहर दाइको हातमा एउटा आधा एउटा भरी ग्लास देख्नुभयो । उहाँको हातमा रहेको ग्लासतिर हेर्दै भन्नुभयो, “यही मौका हो भन्दै खुब पिउने होइन नि ।”
भाउजूको कुरा सुनेर मनोहर दाइले हाँस्दै भन्नुभयो, “मैले त खासमा खाएकै छैन । यो भरी ग्लास त विश्वास भाइको लागि हो । मैले त अघि आधा ग्लास लिएको थिएँ । अब फेरि अर्काे आधा ग्लास लिएको हुँ । बस एक ग्लास, त्योभन्दा बढी खान्नँ ।”
रीता भाउजूलाई वाइन, बियरदेखि एक किसिमको एलर्जी नै थियो भने पनि हुन्छ । रक्सी त झनै देख्न सक्नुहुन्थेन । त्यसैले होला मनोहर दाइ घरमा प्रायः पिउने गर्नुहुन्थेन । यस्तै कुनै खास अवसरमा मात्र ड्रिंक्स ल्याउनुहुन्थ्यो, त्यो पनि रीता भाउजूको सहमति पाएर । त्यसैले मनोहर दाइलाई डिं«क्स गर्नुपरे मेरो अपार्टमेन्टमा आउनुहुन्थ्यो । उहाँलाई डिं«क्समा ह्वीस्की अति मन पथ्र्यो । ह्वीस्कीमा पनि ज्याक ड्यानियल खुबै मन पथ्र्याे । उहाँलाई पनि पिउन मन लागिरहने, मलाई पनि त्यस्तै चाहिने, त्यसैले पनि हामीबीच घनिष्टता बढेको हुन सक्छ ।
थपेको वाइन एक/एक घुड्को पिएपछि हामीबीच कुराकानी फेरि शुरू भयो । मनोहर दाइले हामी बसेको माथिल्लो तलाको सानो बैठकबाट तल्लो तलाको ठूलो बैठकतिर हेर्दै भन्नुभयो, “विश्वास भाइ, नेपालमा बसेको भए त यस्तो घर सपनामा पनि बनाउन मुस्किल हुन्थ्यो होला । एक त त्यहाँ जागीर पाउन गा¥हो अति गा¥हो छ । दश ठाउँमा सोर्सफोर्स लगाएपछि बल्लतल्ल जागीर पाउने स्थिति छ । जागीर पाएर पनि के गर्नु ? नेपालमा अहिले कुनै एउटा पार्टीको झन्डा नबोकी नहुने स्थिति छ । जागीरलाई गतिलो र भरपर्दाे तुल्याउन कुनै एउटा पार्टीका केही नेताहरूको पुच्छर बन्नै पर्छ । जागीर पाएर मात्र पनि के गर्नु ? काठमाडौं जस्तो ठाउँमा जग्गाको भाउ बढेर आकाशमाथि पुगेको छ । त्यसमाथि घर बनाउन लाग्ने विशाल खर्चको त कुरै नगरे हुन्छ । जसैतसै ऋण कर्जा गरेर घर बनाएर पनि के गर्नु ? अहिले नेपालमा बसिनसक्नुभएको छ । नेताहरूको चाला हेर्दा त थाम्न गा¥हो हुने गरी रिस उठ्छ । देश बर्बाद हुन थालेको देखेर मेरो मन विरक्त हुन्छ । जेहोस्, बेलामैं अमेरिका आइएछ । म नेपालमा भएको भएँ के के हुन्थ्यो कुन्नि ? खान र बस्न पनि निरन्तर ऋण लिनुपथ्र्याे कि ?”
मनोहर दाइको भनाइमा नेपालमा देखिएको अस्तव्यस्तता र अमेरिका आएर उहाँले गरेको प्रगति र खासगरी हालै बनाउनुभएको नयाँ घरको बयान लुकेको मलाई प्रस्ट भयो । हुन पनि घर बनाउन सफल भएकोमा उहाँ निकै प्रसन्न र गौरवान्वित हुनुभएको थियो । नेपालको निम्नमध्यम वर्गीय परिवारले भोग्नुपर्ने आर्थिक र मानसिक कष्टबाट उन्मुक्ति पाएर अमेरिका आउन पाएकोमा उहाँ जति खुसी हुनुहुन्थ्यो, त्योभन्दा पनि बढी उहाँ अमेरिकामा घर बनाउन पाएकोमा खुशी हुनुहुन्थ्यो ।
एक दिनको कुरा हो, मनोहर दाइ घर सर्नुभन्दा एक महिना पहिले हुनुपर्छ, म र उहाँ वालमार्टबाट ग्रोसरी किनेर आउँदै थियौं । बन्न थालेको घर सजाउनका लागि केही सजाउने सामानहरू पनि उहाँले किन्नुभएको थियो । पानी पर्दै थियो । मनोहर दाइले घर पुग्नु ५०/६० मिटर टाढाबाट, कारभित्र रहेर नै रिमोट कन्ट्रोलबाट गराजको ढोका खोल्न रिमोट कन्ट्रोलको बटन जुन स्टेयरिड्ढो ठीक माथि छानामा थियो, थिच्नुभयो । क्रमशः