$type=ticker$count=12$cols=4$cate=0

सर्जक र तात्क्षणिक समय विम्ब

SHARE:


सञ्जय मित्र

समयले सर्जकलाई जहिले पनि आफूतर्पm डो¥याइरहन्छ । समयलाई सर्जकले जहिले पनि आफ्नो डोरीमा बाँध्न चाहन्छन् । समयलाई आफ्ना शब्दमा कैद गरेर कहिले नबित्ने गरी आफूसित राखिहाल्छन् । सर्जकले कैद गरेको समयलाई दुनियाँले प्रदर्शनीमा देख्न सकिन्छ । समयमा त्यो क्षमता हुँदैन कि उसले सर्जकलाई आँखा छल्न सकोस्, सर्जकको नजरबाट लुक्न सकोस्, सर्जकको नजरमा पर्न नसकोस्, सर्जकको कैदमा पर्नबाट आफूलाई बचाउन सकोस् । सर्जकको कैदमा परेपछि समयलाई फुत्किन पनि गा¥हो हुन्छ, युगौंसम्म ।
हो, समय शक्तिशाली हुन्छ । समयको प्रवाहलाई सामान्यतया सर्जकले रोक्न सक्दैन । समयको गतिलाई अवरोध गर्न पनि सर्जकको बुत्ताबाहिरको प्रश्न हो । सर्जकले समयलाई कहिलेकाहीं अगाडिबाट पनि घेरेर सिर्जनामा कैद गर्न खोज्दछन् तर अधिकांश सर्जक र सिर्जना समयको गतिसँगसँगै प्रवाहित भएर, ऊसित घुलमिल गरेर, उसको अनुभूति आफूमा सँगालेर, अनुभवलाई आफूमा समेटेर, समयलाई टाढाबाट आँखाको क्यामराले कैद गरेर, समयको महŒवलाई बुझाएर, समयलाई नै समय बताएर सर्जकले समयको सिंचाइ गर्दछन् । कसैले कुनै समयको बिन्दुलाई देखाउन सक्दैनन् कि सर्जकको चेतनाको उज्यालोबाट वञ्चित भएको होओस् ।
सर्जकहरू त अझ आफ्नो नजीककोभन्दा निकै टाढाको समयको दर्शन गर्दछन् । समयको दर्शन गर्न दूरदर्शनदेखि मस्तिष्कको चेतनाको उच्चतम कल्पनालाई पनि उपयोग गर्दछन् । अहिलेका सबै किसिमका मिडियाहरूलाई पनि सर्जकले उपयोग गरिरहेका छन् र सबैको प्रतिच्छाया सिर्जनामा दिइरहेका छन् । यसरी गर्नु सर्जकको पुरातन धर्म पनि हो तर वर्तमान समय सर्जकको जिम्मेवारी यसरी पनि बढाएको देखिन्छ कि सर्जकले वर्तमान तथा भविष्यको साथै भूतको पनि दर्शन एकसाथ गरेर नवीकरण गर्दै पाठकसामु प्रस्तुत गर्नु छ । सम्भवतः यसै कारणले होला, कतिपय सर्जक इतिहासका विषयवस्तु खोतलिरहेका छन् भने कतिपय सर्जक भविष्यको समयको स्वरूपलाई सिर्जनामा प्रस्तुत गरिरहेका छन् । समयको वर्तमान स्वरूपका अनेक किसिमको दर्शन त सर्जकहरूले गरेका छन्, गराएका छन् तथा गराइरहेका छन् ।
करीब एक वर्षदेखि विश्वका सर्जकहरूको मन र मस्तिष्कमा सबैभन्दा बढी राज गरेको एउटा महामारीले । निस्सन्देह यस महामारीको प्रभाव विश्व सिर्जनामा परेको छ । महामारीको अधिकांश स्वरूपलाई सर्जकहरूले कैद गरेका छन् सिर्जनामा । सिर्जनामा कैद गरिएका धेरै विम्ब निकै शक्तिशाली छन् । कोरोनालाई पनि विम्बमार्पmत मात्र पनि चिन्न थालिएको छ । सर्जकको सफलता नै हो ।

दुःख, सुख वा उत्सवलाई सबैभन्दा बढी सर्जकहरूले सिर्जनामा कैद गर्न सक्दछन् र गरिरहेका छन् । अहिलेको समय आपैंmमा विश्वको लागि नयाँ हो तर अब नयाँलाई सिर्जनामा पनि नयाँपन र पुरानो समयमा पनि नयाँपन आदिजस्ता धेरै कुरा सिर्जनाको अध्ययनमा अनुभूति हुन्छ । कोरोनाको कठिन युगलाई सर्जक आपैंmले झेलेका छन्, पीडामा बुझाएका छन्, पीडा बुझेका छन् । अरूको पीडालाई आफ्नो बनाउने सर्जकहरू आपैंm पीडामा हुँदा कोरोनाको कहरलाई सिर्जनामा सुन्दर कैद गरेका छन् । साँच्चै सर्जकहरूले पीडालाई पनि कति सुन्दर तरीकाले कैद गर्न सक्छन् है ? चाडपर्वलाई उत्सवजस्तो पनि सर्जकहरूले नै बनाएका हुन् नि ? अझै पनि हरेक दिनलाई विशेष बनाउन सर्जकहरूले बिर्सेका छैनन् कठिन परिस्थितिमा पनि ।
कतिपयले के भन्दछन् भने सर्जकहरूले वर्तमानलाई धेरै महŒव दिनुहुँदैन । समयलाई जस्ताको तस्तै प्रस्तुत गर्नुहुँदैन तर यो त तरीकासित गरिएको असहमति हो । सर्जकले सिर्जना गर्ने वा अभिव्यक्त गर्ने तरीका मौलिक हुन सक्छ, भिन्न हुनु स्वाभाविक हो । सिर्जनका रूप पनि अनेक हुन्छन् र सर्जकको पनि अनेक मनोविज्ञान हुन्छन् । अनेक मनोविज्ञानको सिर्जनामा पार्थक्य हुन्छ ।
यद्यपि पुनः भन्न सकिन्छ कि सिर्जनामा समयको उच्चतम विम्ब हुन्छ । समयको निम्नतम विम्ब हुन्छ । मध्यम विम्ब पनि सिर्जनामा प्रस्तुत हुन्छ । हरेक पलको अनेक पक्ष पनि कैद हुन्छ । यसले गर्दा समयको कुनै पनि आवरण लुक्न सकेको पाइँदैन, समयको परिवर्तित र अपरिवर्तित सबै स्वरूपलाई दर्शनार्थ प्रस्तुत हुने सिर्जना नै हो । सिर्जनामा समयको तात्क्षणिक रूप बताउने गरिएको भएपनि कतिपय अवस्थामा तात्क्षणिक रूप पनि शाश्वतको स्वरूप बन्न पुग्दछ । सर्जकले बुन्ने पनि यही नै हो । सर्जकले कथ्ने पनि यही नै हो र सर्जकले कहने पनि यही हो । तरीकाले फरक पार्दछ ।
सिर्जनामा समयलाई पात्र बनाउने पनि गरिन्छ । समय त मुख्यतया परिवेश हो । परिस्थितिको रूपमा आउने समय जब पात्र बनेर आउँछ, तब सर्जकको कलालाई समयले पनि सम्मान गर्दछ । जब इतिहासको कथन समयले गर्दछ, समयले नै सुन्दछ, तब समयले सर्जकलाई पूज्य मान्न थाल्दछ किनभने उसैको कुरो उसैबाट भन्न लगाएर उसैलाई श्रोता, दर्शक वा भावक बनाएका हुन्छन् ।
सर्जकको यही क्षमतालाई समयले पनि सलाम गर्दछ । समयलाई चिनाउने पनि सिर्जना नै हुन्छ । यसर्थभन्दा अन्यथा नहोला– सिर्जनको ऐनामा आफ्नो अनुहार हेर्न पनि समयले आफ्नो स्वरूप फेर्दछ र फेरिएको स्वरूपलाई सिर्जनरूपी ऐनामा पाएर आफूलाई झन् मुस्कुराउँदो बनाउँछ, जसरी हामी आफ्नो अनुहारलाई ऐनामा देखेर आपैंmले आपैंmलाई झन् राम्रो बनाउने प्रयास गर्दछौं । समय पनि सिर्जनामा आफ्नो तात्क्षणिक विम्ब देखेर मुस्कुराउँछ र कहिलेकाहीं एकै समयको आफ्नो अनेक विम्ब देखेर आपैंmलाई रनभुल्लमा रहेको पनि पाउँछ ।

neelambAd
Name

(स्थानीय समाचार ,1, %प्रमुख समाचार ,1, खेलकूद ,25, मन्तव्य ,3, सम्पादकीय ,27,(७ अप्रिल–विश्व स्वास्थ्य दिवसको उपलक्ष्यमा),1,(सन्दर्भ: ५८ औं राष्ट्रिय सहकारी दिवस,1,(स्थानीय समाचार,7,%प्रमुख समाचार,3,१५ अगस्त,6,२० चैत्र २०७१),1,२०७७ सालको वार्षिक राशिफल,1,main news,8,pramuk samachar,1,recent,5,अन्तरार्टिय समाचार,10,अन्तराष्ट्रिय समाचार,105,अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस,1,अन्तर्वार्ता,28,अर्थ विशेष,129,अर्थ-उद्योग-वाणिज्य,710,अर्थ–उद्योग–वाणिज्य,29,अर्थविशेष,390,असार १५: धान दिवस,1,आइतवार विशेष,441,आजको बहस,16,आयुर्वेद,77,आर्थिक समाचार,136,आलेख,3,इतिहास,11,उपन्यास,11,एकाङ्की,4,एकाङ्की नाटक,2,कथा,55,कबीरा खडा बजार,216,कविता,44,कानुनी परामर्श,61,कुरोको चुरो,41,कृति समीक्षा,3,खेलकूद,1780,खोजीनीति,2,गजब,2,गुड फ्राइडे,1,गुरुनानक जयन्ती,1,गुरुनानक देव जयन्ती विशेष,1,चिठ्ठी,1,चियोचर्चा,1,जनसरोकार,2,जीवनी,2,जीवशास्त्र,1,जीवेम शरदः शतम्,1,जीवेम शरद: शतम्,1,जैव विविधता दिवस,1,टाकन–टुकन,54,टाकनटुकन,18,तथ्याङ्क,1,दृष्टिकोण,1,धन्वन्तरि जयन्ती,1,धर्म दर्शन,5,धर्म संस्कृति,10,धर्म–संस्कृति,115,नारी हस्ताक्षर,3,नारी हस्ताक्षर,6,नियतिको फल,1,नियात्रा,2,नीति वचन,1,पाठक पत्र,54,पाठक प्रतिक्रिया,22,पाठक मञ्च,58,पाठकमंच,42,पुस्तक समीक्षा,10,पोषण,2,पोषण/आहार,3,प्रजापिता ब्रह्माबाबाको ४७ औं अव्यक्ति दिवस,1,प्रतीक दैनिक,2264,प्रमुख समाचार,3585,प्रविधि,3,प्रवृत्ति र मनोवृत्ति,2,प्रसङ्गतरङ्ग,4,प्रसङ्गवश,1,फरक,145,फरक मत,2,फिचर,456,फिचर समाचार,81,फोटो,8,बाटिका,441,बुद्ध जयन्तीको उपलक्ष्यमा,1,बेलाको बोली,1,ब्रह्मा स्मृति दिवस,1,भानु जयन्ती,1,भाषा,1,भाषा/संस्कृति,1,भ्यालेन्टाइन डे,1,मजदुर दिवस विशेषः,1,मतमतान्तर,1,मतान्तर,1,मनोरन्जन,9,मन्तव्य,483,महाभारतबाट सङकलन तथा अनुवाद,231,महाभारतबाट सङकलित,16,महाशिवरात्री,1,महिला सरोकार,1,महिला हस्ताक्षर,1,मानवीय व्यवहार,1,यात्रा,29,यात्रा संस्मरण,3,यात्रानुभव,1,युग परिवर्तन कसरी र कहिले,3,युवा आवाज,1,राशिफल,2,रोचक,18,लघुकथा,32,लोक/संस्कृति,11,लोकविश्वास,2,लोहिया जयन्ती,1,वाटिका,553,वातावरण,1,वि.सं. २०७७ सालको वर्षफल,1,विज्ञान प्रविधि,3,विज्ञापनको लागि सम्पर्क,1,विश्लेषण,1,विश्व एड्स दिवसको उपलक्ष्यमा,1,विश्व सन्दर्भ,3,व्यक्तित्व,1,व्यङग्य,27,व्यङ्ग्य,35,व्यङ्ग्यम्,5,शिक्षा नेपाल,10,शिक्ष्f नेपाल,487,सङ्कलन तथा अनुवाद,35,सन्दभ: विश्व मधुमेह दिवस,1,सन्दर्भ ः विवेकानन्दा दिवस,2,सन्दर्भ - महिला हिंसा,3,सन्दर्भ - मानव अधिकार दिवस,1,सन्दर्भ : क्षयरोग दिवस,1,सन्दर्भ : चुरे दिवस,1,सन्दर्भ : बाल दिवस,1,सन्दर्भ : रमजान,1,सन्दर्भ ६१ औं राष्ट्रिय क्षयरोग दिवस,1,सन्दर्भः अन्तर्राष्ट्रिय हिन्दी दिवस,1,सन्दर्भ गाँधी जयन्ती,1,सन्दर्भः गुरु नानक जयन्ती,1,सन्दर्भ भानुजयन्ती,1,सन्दर्भः भारतको स्वतन्त्र दिवस,1,सन्दर्भ मोती जयन्ती,1,सन्दर्भः योग दिवस,1,सन्दर्भ रक्तसञ्चार सेवा दिवस,1,सन्दर्भ विश्व रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ- विश्व वातावरण दिवस,1,सन्दर्भ- श्रीकृष्ण जन्माष्टमी,2,सन्दर्भ-विश्व पर्यटन दिवस,1,सन्दर्भ– शहीद दिवस,1,सन्दर्भ: २६ जनवरी,8,सन्दर्भ: नारी दिवस,2,सन्दर्भ: बाल दिवस,2,सन्दर्भ: भारतको ६४औं गणतन्त्र दिवस,1,सन्दर्भ: भारतको ६९औं स्वतन्त्रता दिवस,1,सन्दर्भ: भारतको स्वतन्त्र दिवस,2,सन्दर्भ: रमजान पर्व,1,सन्दर्भ: रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व एड्स दिवस,3,सन्दर्भ: विश्व बाल दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व मौसम दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ: वीपी जयन्ती,1,सन्दर्भ: श्री गुरु अर्जुनदेवजी महाराज शहिदी दिवस,1,सन्र्दभ विश्व पर्यावरण दिवस,1,सम–सामयिक,1,समय–सन्दर्भ,9,समयान्तर,301,समसामयिक,28,समाचार विश्लेषण,3,समीक्षा,1,समीक्षा समाहरण,1,सम्पादकीय,3049,सरोकार,46,संस्कृति/साहित्य,3,संस्मरण,15,साहित्यवार्ता,1,साहित्यात्मक,5,सिर्सियाँ नदी प्रदूषण प्रकरण,2,स्तवतन्त्र विचार,254,स्थानीय समाचार,12448,स्मृति,2,स्वतन्त्त विचार,2,स्वतन्त्र विचार,2833,स्वान्त सुखाय,88,स्वान्तः सुखाय,14,स्वान्तः सुखायः,140,स्वान्त सुखाय:,132,स्वान्त–सुखाय,157,स्वायन्त सुखाय,22,स्वास्थ्य चर्चा,49,हाम्रो बारेमा,2,हास्य एकाङ्की,1,हास्यव्यङ्ग्य एकाÍी,1,
ltr
item
Prateek Daily । प्रतीक दैनिक : सर्जक र तात्क्षणिक समय विम्ब
सर्जक र तात्क्षणिक समय विम्ब
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgokuViMLJZqSp4s8Yt71IWDkNEaf-74rLDW5r40H8P5Bp4UYhgq0PrzTC3fzj210llZFFTr0rB0LjwamEVs-hN0XZUHPbrAkzqRdC25NGjbrM-Jf2SN0MXgXEpWB3McPNpkvzyxrQMdANJ/w270-h320/sanjay+mitra+pic.jpg
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgokuViMLJZqSp4s8Yt71IWDkNEaf-74rLDW5r40H8P5Bp4UYhgq0PrzTC3fzj210llZFFTr0rB0LjwamEVs-hN0XZUHPbrAkzqRdC25NGjbrM-Jf2SN0MXgXEpWB3McPNpkvzyxrQMdANJ/s72-w270-c-h320/sanjay+mitra+pic.jpg
Prateek Daily । प्रतीक दैनिक
https://www.prateekdainik.com.np/2020/12/blog-post_729.html
https://www.prateekdainik.com.np/
https://www.prateekdainik.com.np/
https://www.prateekdainik.com.np/2020/12/blog-post_729.html
true
6917042177189007432
UTF-8
सबै हेर्नुहोस् केही भेटिएन थप विस्तृत जवाफ दिनुहोस् Cancel reply Delete By Home PAGES POSTS सबै हेर्नुहोस सिफारिस गरिएको वर्गीकरण समाचार संग्रह खोज्नुहोस् सबै पोस्ट Not found any post match with your request गृहपृष्ठ Sunday Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sun Mon Tue Wed Thu Fri Sat January February March April May June July August September October November December Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec भर्खरै एक मिनेट अघि $$1$$ एक मिनेट अघि एक घण्टा अघि $$1$$ एक घण्टा अघि हिजो $$1$$ हिजो $$1$$ एक साताअघि पाँच साताअघि Followers Follow THIS PREMIUM CONTENT IS LOCKED STEP 1: Share to a social network STEP 2: Click the link on your social network Copy All Code Select All Code All codes were copied to your clipboard Can not copy the codes / texts, please press [CTRL]+[C] (or CMD+C with Mac) to copy