जसैजसै वर्तमान शताब्दी युवावस्थातिर अग्रसर भइरहेको छ, त्यसैत्यसै मानवताका सम्मुख नयाँ–नयाँ चुनौती देखा पर्न थालेका छन्। आफ्नो जीवनको व्यस्ततम दौडधूपले गर्दा हामीलाई यी परिवर्तनहरूको अनुभूति भइरहेको छैन, यो अलग कुरा हो, तर जुन तीव्रताले परिस्थितिहरूमा परिवर्तन देखा परिरहेको छ, त्यस अवस्थामा आउने दिनमा मानवताका सामुन्ने नयाँ चुनौती उपस्थित हुनु अवश्यम्भावी देखिएको छ। यदि यी समस्याहरूबारे गम्भीरतापूर्वक चिन्तन नगर्ने हो भने समस्या यति विकराल बन्नेछ कि मानिसले कुनै समाधान खोज्न सक्नेछैन।
ती कुन समस्या हुन्, जसले मानवतालाई चुनौती दिनेछन् भन्ने कुरा जान्नु पहिले के सोच्नु आवश्यक छ भने हाम्रो पहिलेको पीढीको सामुन्ने उसको अस्तित्वको विषयमा कस्ता यक्ष्F प्रश्न थिए, जसले उसलाई सदा भयभीत र आशङ्कित तुल्याएको थियो। इतिहासको पानामा दृष्टि पु–याउने हो भने सम्पूर्ण मानवतालाई आतङ्कित पार्ने समस्याहरूमध्ये प्रमुख समस्याको रूपमा
भोकमरी, अकाल, महामारी र युद्धको नाम लिन सकिन्छ। पुस्तौंपुस्ता प्रत्येक देश, धर्म, सम्प्रदायका मानिसका ऐतिहासिक ग्रन्थ यसै तथ्यतिर सङ्केत गर्दछन् कि जनसमुदायले यिनलाई दैवीय प्रकोपको रूपमा चिन्दथे, जसबाट मुक्ति पाउनु असम्भव लाग्दथ्यो।
अकाल वा भोकमरीकै उदाहरण लिने हो भने करीब सय वर्ष पहिलेसम्म अकालको अवस्थामा लाखौं मानिस कालको गाँस बन्नु एउटा सामान्य घटना थियो। एउटा सानो चूक, व्यापारमा नोक्सान, प्राकृतिक आपदा, लूटमारजस्ता घटना हुँदा पनि व्यक्ति वा परिवार नै भोकभोकै मर्ने अवस्था सिर्जना हुन्थ्यो। उत्पादनका संसाधन सीमित थिए, यातायात सुस्त तथा कष्टप्रद थियो तथा सरकारी एवं शासकीय सहायता नगण्य थियो। जब युरोपमा भयङ्कर अकाल परेको थियो, तब त्यहाँकी महारानी मेरी एन्टिनिएटको कुख्यात भनाइ आज पनि स्मरण गरिन्छ– यदि मानिससँग खानका लागि रोटी छैन भने केक किन खाँदैनन् ? यस्ता शासक भएपछि प्रजाले दुःख पाउनु र मर्नुबाहेक अर्को कुन भवितव्य रोज्न सक्छ ?
सन् १६९४ मा फ्रान्समा अकाल परेको थियो, त्यसको विवरण एकजना जनरलले, जो त्यस बेला व्यूवोन शहरमा नियुक्त थिए, आफ्नो डायरीमा यसरी लेखेका थिए– भोकमरीले गर्दा मानिसको यस्तो अवस्था थियो कि मानिसहरू भोक मेट्न कुकुर–बिरालो र घोडासम्म मारेर खान थाले। केही मानिस एकअर्काको बैरी भएर नरभक्ष्Fी बनेका थिए। त्यस अवधिमा, सन् १६९२ देखि १६९४ को मध्यसम्म, फ्रान्समा मात्रै २८ लाख मानिसको मृत्यु भएको थियो। त्यस बेला फ्रान्सका राजा लुई चतुर्थ, आफ्नी पत्नीका साथ स्पेनमा मोजमज्जामा मस्त थिए। त्यसपछिको वर्ष, सन् १६९५ मा एस्टोनियामा फैलिएको अकालले त्यहाँको जनसङ्ख्या एक चौथाइमा समेटिदिएको थियो। १६९५ र १६९८ मा स्काटल्यान्डमा र सन् १६९६ मा फिनल्यान्डमा आएको अकालले पनि ती देशहरूमा यस्तै अवस्था देखाएको थियो।
उपरोक्त इतिहास उद्धृत गर्नुको अर्थ के हो भने वर्तमान शताब्दीमा चुनौतीहरूको रूप फेरिएको छ। आज दुनियाँका धेरै मुलुक अकालको समस्याबाट पीडित छैनन्। आज कसैको नोकरी गयो, कुनै दुर्घटनामा उसको सर्वस्व गुम्यो भने सरकारी वा गैरसरकारी सङ्गठनहरूको सहायता, संयुक्त राष्ट्रसङ्घलगायत युनिसेफ, रेडक्रसजस्ता अनेकौं राष्ट्रिय, अन्तर्राष्ट्रिय सङ्घसङ्गठन सहयोगका लागि हतारिंदै आइपुग्छन्। मानिस एक वा दुई दिन आजीविकाविना रहला तर यस्तो कुनै सम्भावना छैन कि समग्र देश वा महाद्वीप अकाल वा भोकमरीको परिस्थितिसँग जुधिरहनुपरोस्। यस दृष्टिले आजको समय पूर्ववर्ती परिस्थितिको तुलनामा कम चुनौतीपूर्ण छ। दुर्भाग्यवश आजको समस्या भोकमरी कम र मोटोपन बढी छ। सन् १९१४ मा विश्वभर मोटोपनले ग्रसित मानिसको सङ्ख्या २१ करोड थियो, जबकि कुपोषणका शिकार मानिसको सङ्ख्या ८ करोड पनि थिएन। शोधबाट प्राप्त तथ्याङ्कका अनुसार सन् २०३० सम्म विश्वको आधाभन्दा बढी जनसङ्ख्या यति मोटो हुनेछ कि तीमध्ये ८० प्रतिशत मानिसले हृदयरोगको पीडा भोग्नुपर्नेछ। सन् २०१० मा भोकमरी र कुपोषणले मर्ने मानिसको सङ्ख्या ८ लाख थियो भने मोटोपनजन्य रोगले मर्ने मानिसको सङ्ख्या ३० लाख थियो। यसबाट स्पष्ट हुन्छ कि यस शताब्दीको चुनौतीको रूप फेरिएको छ।
यसै क्रममा एउटा अर्को उदाहरण महामारीहरूको पनि लिन सकिन्छ। सन् १३३० मा फैलिएको प्लेगको प्रकोप, जसलाई इतिहासकारहरूले ब्लैक डेथ पनि भनेका छन्– युरोपमा ६.५ करोडदेखि २० करोड आबादीलाई पूर्णतया नष्ट गरेको थियो। यो सम्पूर्ण युरेशियाको एक चौथाइ आबादी थियो। एक्लो इङ्गल्यान्डको जनसङ्ख्या यस प्लेगले गर्दा आधा हुन पुगेको थियो। यसै प्रकार सन् १५२० मा मेक्सिकोमा फैलिएको दादुराले त्यहाँको आधा आबादीलाई सखाप पारिदिएको थियो। स्थानीय बासिन्दाले यसलाई विभिन्न देवताको प्रकोप मानेर तिनको पूजा गरिरहे, तर १० वर्षसम्म फैलिएको यस रोगले मेक्सिकोको जनसङ्ख्या २२ लाखबाट घटेर २ लाखमा सीमित हुन पुग्यो।
यस्तै घटना हवाईमा ‘फ्लु’को प्रकोपले हुन पुग्यो। यो क्रम प्रथम र द्वितीय विश्वयुद्धसम्म यसैगरी चलिरह्यो। प्रथम विश्वयुद्धमा मर्ने मानिसको सङ्ख्या ४ करोड थियो भने ‘स्पेनिश फ्लु’बाट ५ करोडदेखि १० करोड मानिसको मृत्यु भएको थियो। यो त मात्र एउटा महामारीबाट भएको क्ष्Fतिको आँकडा हो। यस्ता सबै महामारीबाट भएका क्ष्Fतिको गणना गर्ने हो भने यी महामारीहरूले कस्तो भयावहता सिर्जना गर्दा रहेछन्, सहजै अनुमान लगाउन सकिन्छ। यद्यपि आज परिस्थितिमा धेरै परिवर्तन भइसकेको छ। जसैजसै चिकित्सा क्षेत्रमा प्रगति भएको छ, खोपको गुणस्तरीयतामा वृद्धि भएको छ, एन्टिबायोटिकलगायत अन्य औषधिहरूको खोज भएको छ, स्वच्छताप्रति मानिसको दृष्टिकोणमा सकारात्मक धारणाको विकास भएको छ, त्यसैत्यसै महामारीबाट, महामारीको प्रकोपबाट मानव सुरक्ष्Fित भएको छ र उसको आयु पनि बढेको छ।
यिनै प्रयासहरूको फलस्वरूप सन् १९७५ मा विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन दादुरा उन्मूलन भएको घोषणा गर्न सफल भयो। यद्यपि सार्स भाइरस, बर्ड फ्लु, इबोला, स्वाइन फ्लु, डेंगुजस्ता चुनौती हाम्रासामु उपस्थित नै छन्। र यसमा अहिले कोरोना कोभिड–१९ थपिन आएको छ, जसको अहिलेसम्म कुनै उपचार फेला परेको छैन र सन् २०१९ को डिसेम्बरमा चीनबाट फैलिएको यस महामारीको त्रासमा १० लाखभन्दा बढी मानिसको क्ष्Fति बेहोरेर अहिले विश्व बाँचिरहेको छ। महामारीले अझ कति क्ष्Fति गर्ने हो स्पष्ट कसैले बताउन सकेको छैन। बितेका दिनमा देखा परेका यी रोगहरूमा स्पेनिश फ्लुको तुलना कसैसँग गर्न सकिन्न। त्यसैले चाँडै नै कोभिड–१९ को कुनै उपचार फेला पर्ला भन्ने विश्वास सहज गर्न सकिन्छ। तर नबुझिंदो समस्या अर्कै छ। अब मृत्यु महामारीका कारण त्यति होइन, मुटुरोग, क्यान्सर, मधुमेह, हाइपर टेन्सनका कारण बढी भइरहेको तथ्यमा ध्यान दिन जरुरी छ। किनकि यी बिमारीहरूको सामान्य कारण त्यो हो, जुन जीवनचर्या अथवा जीवन बाँच्ने विकृत शैलीबाट उत्पन्न हुन्छ। यस शताब्दीमा हामीले यी दानवसँग सावधान हुनु आवश्यक छ।
तेस्रो समस्या जुन हाम्रा पूर्वजहरूले झेले, त्यो युद्ध तथा विग्रहको थियो। लामो समयसम्म धरतीमा बाहुबलीहरूको, जसको लाठी उसको भैंसी भन्ने सिद्धान्तको वर्चस्व रह्यो। यद्यपि दोस्रो विश्वयुद्धपछि मानवीय चुनौतीमा पनि रोकथाम लागेजस्तो छ। आजभन्दा सय वर्ष पहिले युद्ध र त्यसका समानान्तर विभीषिका विश्वको १५ प्रतिशत मृत्युका कारण थिए, त्यसको प्रतिशत आज ०.५ प्रतिशतमा समेटिन पुगेको छ। यसविपरीत आज अपराधको सङ्ख्या बढेको छ। सन् २०१२ मा युद्धबाट भएको मृत्यु सङ्ख्या १२०० थियो भने अपराधबाट भएको हत्याले ५० हजारको सङ्ख्या नाघेको थियो। यसभन्दा पनि बढी ८० हजार मानिसको मृत्यु आत्महत्याका कारण भएको थियो र मधुमेहबाट मर्नेको सङ्ख्या १५ लाख थियो। आजको परिस्थितिमा चिनी बारुदभन्दा बढी खतरनाक बनेको छ।
यी तथ्यहरूबाट के स्पष्ट हुन्छ भने वर्तमान सदीको चुनौती, विगत इतिहासको चुनौतीभन्दा पूर्णतया भिन्न छ। आज मानवीय समस्या बाह्य परिस्थितिका कारण कम र आन्तरिक परिस्थितिका कारण बढी छ। यस्तोमा तिनको समाधान आत्मिकस्तरमा गरिने प्रयासबाट नै सम्भव छ। आहार, विहार र आचरणको शुद्धि जसलाई आन्तरिक कायाकल्प मानिएको छ, त्यसलाई अँगालेर नै यी समस्याको समग्र र सटीक समाधान सम्भव हुन सक्दछ। यी नयाँ समस्याहरूको त्यही अभिनव समाधान हो।
$type=ticker$count=12$cols=4$cate=0
- (स्थानीय समाचार
- %प्रमुख समाचार
- खेलकूद
- मन्तव्य
- सम्पादकीय
- (७ अप्रिल–विश्व स्वास्थ्य दिवसको उपलक्ष्यमा)
- (सन्दर्भ: ५८ औं राष्ट्रिय सहकारी दिवस
- (स्थानीय समाचार
- %प्रमुख समाचार
- १५ अगस्त
- २० चैत्र २०७१)
- २०७७ सालको वार्षिक राशिफल
- main news
- pramuk samachar
- recent
- अन्तरार्टिय समाचार
- अन्तराष्ट्रिय समाचार
- अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस
- अन्तर्वार्ता
- अर्थ विशेष
- अर्थ-उद्योग-वाणिज्य
- अर्थ–उद्योग–वाणिज्य
- अर्थविशेष
- असार १५: धान दिवस
- आइतवार विशेष
- आजको बहस
- आयुर्वेद
- आर्थिक समाचार
- आलेख
- इतिहास
- उपन्यास
- एकाङ्की
- एकाङ्की नाटक
- कथा
- कबीरा खडा बजार
- कविता
- कानुनी परामर्श
- कुरोको चुरो
- कृति समीक्षा
- खेलकूद
- खोजीनीति
- गजब
- गुड फ्राइडे
- गुरुनानक जयन्ती
- गुरुनानक देव जयन्ती विशेष
- चिठ्ठी
- चियोचर्चा
- जनसरोकार
- जीवनी
- जीवशास्त्र
- जीवेम शरदः शतम्
- जीवेम शरद: शतम्
- जैव विविधता दिवस
- टाकन–टुकन
- टाकनटुकन
- तथ्याङ्क
- दृष्टिकोण
- धन्वन्तरि जयन्ती
- धर्म दर्शन
- धर्म संस्कृति
- धर्म–संस्कृति
- नारी हस्ताक्षर
- नारी हस्ताक्षर
- नियतिको फल
- नियात्रा
- नीति वचन
- पाठक पत्र
- पाठक प्रतिक्रिया
- पाठक मञ्च
- पाठकमंच
- पुस्तक समीक्षा
- पोषण
- पोषण/आहार
- प्रजापिता ब्रह्माबाबाको ४७ औं अव्यक्ति दिवस
- प्रतीक दैनिक
- प्रमुख समाचार
- प्रविधि
- प्रवृत्ति र मनोवृत्ति
- प्रसङ्गतरङ्ग
- प्रसङ्गवश
- फरक
- फरक मत
- फिचर
- फिचर समाचार
- फोटो
- बाटिका
- बुद्ध जयन्तीको उपलक्ष्यमा
- बेलाको बोली
- ब्रह्मा स्मृति दिवस
- भानु जयन्ती
- भाषा
- भाषा/संस्कृति
- भ्यालेन्टाइन डे
- मजदुर दिवस विशेषः
- मतमतान्तर
- मतान्तर
- मनोरन्जन
- मन्तव्य
- महाभारतबाट सङकलन तथा अनुवाद
- महाभारतबाट सङकलित
- महाशिवरात्री
- महिला सरोकार
- महिला हस्ताक्षर
- मानवीय व्यवहार
- यात्रा
- यात्रा संस्मरण
- यात्रानुभव
- युग परिवर्तन कसरी र कहिले
- युवा आवाज
- राशिफल
- रोचक
- लघुकथा
- लोक/संस्कृति
- लोकविश्वास
- लोहिया जयन्ती
- वाटिका
- वातावरण
- वि.सं. २०७७ सालको वर्षफल
- विज्ञान प्रविधि
- विज्ञापनको लागि सम्पर्क
- विश्लेषण
- विश्व एड्स दिवसको उपलक्ष्यमा
- विश्व सन्दर्भ
- व्यक्तित्व
- व्यङग्य
- व्यङ्ग्य
- व्यङ्ग्यम्
- शिक्षा नेपाल
- शिक्ष्f नेपाल
- सङ्कलन तथा अनुवाद
- सन्दभ: विश्व मधुमेह दिवस
- सन्दर्भ ः विवेकानन्दा दिवस
- सन्दर्भ - महिला हिंसा
- सन्दर्भ - मानव अधिकार दिवस
- सन्दर्भ : क्षयरोग दिवस
- सन्दर्भ : चुरे दिवस
- सन्दर्भ : बाल दिवस
- सन्दर्भ : रमजान
- सन्दर्भ ६१ औं राष्ट्रिय क्षयरोग दिवस
- सन्दर्भः अन्तर्राष्ट्रिय हिन्दी दिवस
- सन्दर्भ गाँधी जयन्ती
- सन्दर्भः गुरु नानक जयन्ती
- सन्दर्भ भानुजयन्ती
- सन्दर्भः भारतको स्वतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ मोती जयन्ती
- सन्दर्भः योग दिवस
- सन्दर्भ रक्तसञ्चार सेवा दिवस
- सन्दर्भ विश्व रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ- विश्व वातावरण दिवस
- सन्दर्भ- श्रीकृष्ण जन्माष्टमी
- सन्दर्भ-विश्व पर्यटन दिवस
- सन्दर्भ– शहीद दिवस
- सन्दर्भ: २६ जनवरी
- सन्दर्भ: नारी दिवस
- सन्दर्भ: बाल दिवस
- सन्दर्भ: भारतको ६४औं गणतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ: भारतको ६९औं स्वतन्त्रता दिवस
- सन्दर्भ: भारतको स्वतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ: रमजान पर्व
- सन्दर्भ: रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ: विश्व एड्स दिवस
- सन्दर्भ: विश्व बाल दिवस
- सन्दर्भ: विश्व मौसम दिवस
- सन्दर्भ: विश्व रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ: वीपी जयन्ती
- सन्दर्भ: श्री गुरु अर्जुनदेवजी महाराज शहिदी दिवस
- सन्र्दभ विश्व पर्यावरण दिवस
- सम–सामयिक
- समय–सन्दर्भ
- समयान्तर
- समसामयिक
- समाचार विश्लेषण
- समीक्षा
- समीक्षा समाहरण
- सम्पादकीय
- सरोकार
- संस्कृति/साहित्य
- संस्मरण
- साहित्यवार्ता
- साहित्यात्मक
- सिर्सियाँ नदी प्रदूषण प्रकरण
- स्तवतन्त्र विचार
- स्थानीय समाचार
- स्मृति
- स्वतन्त्त विचार
- स्वतन्त्र विचार
- स्वान्त सुखाय
- स्वान्तः सुखाय
- स्वान्तः सुखायः
- स्वान्त सुखाय:
- स्वान्त–सुखाय
- स्वायन्त सुखाय
- स्वास्थ्य चर्चा
- हाम्रो बारेमा
- हास्य एकाङ्की
- हास्यव्यङ्ग्य एकाÍी
हाम्रा पाठकहरु
RECENT$type=list-tab$date=0$au=0$c=5
- (स्थानीय समाचार
- %प्रमुख समाचार
- खेलकूद
- मन्तव्य
- सम्पादकीय
- (७ अप्रिल–विश्व स्वास्थ्य दिवसको उपलक्ष्यमा)
- (सन्दर्भ: ५८ औं राष्ट्रिय सहकारी दिवस
- (स्थानीय समाचार
- %प्रमुख समाचार
- १५ अगस्त
- २० चैत्र २०७१)
- २०७७ सालको वार्षिक राशिफल
- main news
- pramuk samachar
- recent
- अन्तरार्टिय समाचार
- अन्तराष्ट्रिय समाचार
- अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस
- अन्तर्वार्ता
- अर्थ विशेष
- अर्थ-उद्योग-वाणिज्य
- अर्थ–उद्योग–वाणिज्य
- अर्थविशेष
- असार १५: धान दिवस
- आइतवार विशेष
- आजको बहस
- आयुर्वेद
- आर्थिक समाचार
- आलेख
- इतिहास
- उपन्यास
- एकाङ्की
- एकाङ्की नाटक
- कथा
- कबीरा खडा बजार
- कविता
- कानुनी परामर्श
- कुरोको चुरो
- कृति समीक्षा
- खेलकूद
- खोजीनीति
- गजब
- गुड फ्राइडे
- गुरुनानक जयन्ती
- गुरुनानक देव जयन्ती विशेष
- चिठ्ठी
- चियोचर्चा
- जनसरोकार
- जीवनी
- जीवशास्त्र
- जीवेम शरदः शतम्
- जीवेम शरद: शतम्
- जैव विविधता दिवस
- टाकन–टुकन
- टाकनटुकन
- तथ्याङ्क
- दृष्टिकोण
- धन्वन्तरि जयन्ती
- धर्म दर्शन
- धर्म संस्कृति
- धर्म–संस्कृति
- नारी हस्ताक्षर
- नारी हस्ताक्षर
- नियतिको फल
- नियात्रा
- नीति वचन
- पाठक पत्र
- पाठक प्रतिक्रिया
- पाठक मञ्च
- पाठकमंच
- पुस्तक समीक्षा
- पोषण
- पोषण/आहार
- प्रजापिता ब्रह्माबाबाको ४७ औं अव्यक्ति दिवस
- प्रतीक दैनिक
- प्रमुख समाचार
- प्रविधि
- प्रवृत्ति र मनोवृत्ति
- प्रसङ्गतरङ्ग
- प्रसङ्गवश
- फरक
- फरक मत
- फिचर
- फिचर समाचार
- फोटो
- बाटिका
- बुद्ध जयन्तीको उपलक्ष्यमा
- बेलाको बोली
- ब्रह्मा स्मृति दिवस
- भानु जयन्ती
- भाषा
- भाषा/संस्कृति
- भ्यालेन्टाइन डे
- मजदुर दिवस विशेषः
- मतमतान्तर
- मतान्तर
- मनोरन्जन
- मन्तव्य
- महाभारतबाट सङकलन तथा अनुवाद
- महाभारतबाट सङकलित
- महाशिवरात्री
- महिला सरोकार
- महिला हस्ताक्षर
- मानवीय व्यवहार
- यात्रा
- यात्रा संस्मरण
- यात्रानुभव
- युग परिवर्तन कसरी र कहिले
- युवा आवाज
- राशिफल
- रोचक
- लघुकथा
- लोक/संस्कृति
- लोकविश्वास
- लोहिया जयन्ती
- वाटिका
- वातावरण
- वि.सं. २०७७ सालको वर्षफल
- विज्ञान प्रविधि
- विज्ञापनको लागि सम्पर्क
- विश्लेषण
- विश्व एड्स दिवसको उपलक्ष्यमा
- विश्व सन्दर्भ
- व्यक्तित्व
- व्यङग्य
- व्यङ्ग्य
- व्यङ्ग्यम्
- शिक्षा नेपाल
- शिक्ष्f नेपाल
- सङ्कलन तथा अनुवाद
- सन्दभ: विश्व मधुमेह दिवस
- सन्दर्भ ः विवेकानन्दा दिवस
- सन्दर्भ - महिला हिंसा
- सन्दर्भ - मानव अधिकार दिवस
- सन्दर्भ : क्षयरोग दिवस
- सन्दर्भ : चुरे दिवस
- सन्दर्भ : बाल दिवस
- सन्दर्भ : रमजान
- सन्दर्भ ६१ औं राष्ट्रिय क्षयरोग दिवस
- सन्दर्भः अन्तर्राष्ट्रिय हिन्दी दिवस
- सन्दर्भ गाँधी जयन्ती
- सन्दर्भः गुरु नानक जयन्ती
- सन्दर्भ भानुजयन्ती
- सन्दर्भः भारतको स्वतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ मोती जयन्ती
- सन्दर्भः योग दिवस
- सन्दर्भ रक्तसञ्चार सेवा दिवस
- सन्दर्भ विश्व रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ- विश्व वातावरण दिवस
- सन्दर्भ- श्रीकृष्ण जन्माष्टमी
- सन्दर्भ-विश्व पर्यटन दिवस
- सन्दर्भ– शहीद दिवस
- सन्दर्भ: २६ जनवरी
- सन्दर्भ: नारी दिवस
- सन्दर्भ: बाल दिवस
- सन्दर्भ: भारतको ६४औं गणतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ: भारतको ६९औं स्वतन्त्रता दिवस
- सन्दर्भ: भारतको स्वतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ: रमजान पर्व
- सन्दर्भ: रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ: विश्व एड्स दिवस
- सन्दर्भ: विश्व बाल दिवस
- सन्दर्भ: विश्व मौसम दिवस
- सन्दर्भ: विश्व रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ: वीपी जयन्ती
- सन्दर्भ: श्री गुरु अर्जुनदेवजी महाराज शहिदी दिवस
- सन्र्दभ विश्व पर्यावरण दिवस
- सम–सामयिक
- समय–सन्दर्भ
- समयान्तर
- समसामयिक
- समाचार विश्लेषण
- समीक्षा
- समीक्षा समाहरण
- सम्पादकीय
- सरोकार
- संस्कृति/साहित्य
- संस्मरण
- साहित्यवार्ता
- साहित्यात्मक
- सिर्सियाँ नदी प्रदूषण प्रकरण
- स्तवतन्त्र विचार
- स्थानीय समाचार
- स्मृति
- स्वतन्त्त विचार
- स्वतन्त्र विचार
- स्वान्त सुखाय
- स्वान्तः सुखाय
- स्वान्तः सुखायः
- स्वान्त सुखाय:
- स्वान्त–सुखाय
- स्वायन्त सुखाय
- स्वास्थ्य चर्चा
- हाम्रो बारेमा
- हास्य एकाङ्की
- हास्यव्यङ्ग्य एकाÍी
REPLIES$type=list-tab$com=0$c=4$src=recent-comments
- (स्थानीय समाचार
- %प्रमुख समाचार
- खेलकूद
- मन्तव्य
- सम्पादकीय
- (७ अप्रिल–विश्व स्वास्थ्य दिवसको उपलक्ष्यमा)
- (सन्दर्भ: ५८ औं राष्ट्रिय सहकारी दिवस
- (स्थानीय समाचार
- %प्रमुख समाचार
- १५ अगस्त
- २० चैत्र २०७१)
- २०७७ सालको वार्षिक राशिफल
- main news
- pramuk samachar
- recent
- अन्तरार्टिय समाचार
- अन्तराष्ट्रिय समाचार
- अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस
- अन्तर्वार्ता
- अर्थ विशेष
- अर्थ-उद्योग-वाणिज्य
- अर्थ–उद्योग–वाणिज्य
- अर्थविशेष
- असार १५: धान दिवस
- आइतवार विशेष
- आजको बहस
- आयुर्वेद
- आर्थिक समाचार
- आलेख
- इतिहास
- उपन्यास
- एकाङ्की
- एकाङ्की नाटक
- कथा
- कबीरा खडा बजार
- कविता
- कानुनी परामर्श
- कुरोको चुरो
- कृति समीक्षा
- खेलकूद
- खोजीनीति
- गजब
- गुड फ्राइडे
- गुरुनानक जयन्ती
- गुरुनानक देव जयन्ती विशेष
- चिठ्ठी
- चियोचर्चा
- जनसरोकार
- जीवनी
- जीवशास्त्र
- जीवेम शरदः शतम्
- जीवेम शरद: शतम्
- जैव विविधता दिवस
- टाकन–टुकन
- टाकनटुकन
- तथ्याङ्क
- दृष्टिकोण
- धन्वन्तरि जयन्ती
- धर्म दर्शन
- धर्म संस्कृति
- धर्म–संस्कृति
- नारी हस्ताक्षर
- नारी हस्ताक्षर
- नियतिको फल
- नियात्रा
- नीति वचन
- पाठक पत्र
- पाठक प्रतिक्रिया
- पाठक मञ्च
- पाठकमंच
- पुस्तक समीक्षा
- पोषण
- पोषण/आहार
- प्रजापिता ब्रह्माबाबाको ४७ औं अव्यक्ति दिवस
- प्रतीक दैनिक
- प्रमुख समाचार
- प्रविधि
- प्रवृत्ति र मनोवृत्ति
- प्रसङ्गतरङ्ग
- प्रसङ्गवश
- फरक
- फरक मत
- फिचर
- फिचर समाचार
- फोटो
- बाटिका
- बुद्ध जयन्तीको उपलक्ष्यमा
- बेलाको बोली
- ब्रह्मा स्मृति दिवस
- भानु जयन्ती
- भाषा
- भाषा/संस्कृति
- भ्यालेन्टाइन डे
- मजदुर दिवस विशेषः
- मतमतान्तर
- मतान्तर
- मनोरन्जन
- मन्तव्य
- महाभारतबाट सङकलन तथा अनुवाद
- महाभारतबाट सङकलित
- महाशिवरात्री
- महिला सरोकार
- महिला हस्ताक्षर
- मानवीय व्यवहार
- यात्रा
- यात्रा संस्मरण
- यात्रानुभव
- युग परिवर्तन कसरी र कहिले
- युवा आवाज
- राशिफल
- रोचक
- लघुकथा
- लोक/संस्कृति
- लोकविश्वास
- लोहिया जयन्ती
- वाटिका
- वातावरण
- वि.सं. २०७७ सालको वर्षफल
- विज्ञान प्रविधि
- विज्ञापनको लागि सम्पर्क
- विश्लेषण
- विश्व एड्स दिवसको उपलक्ष्यमा
- विश्व सन्दर्भ
- व्यक्तित्व
- व्यङग्य
- व्यङ्ग्य
- व्यङ्ग्यम्
- शिक्षा नेपाल
- शिक्ष्f नेपाल
- सङ्कलन तथा अनुवाद
- सन्दभ: विश्व मधुमेह दिवस
- सन्दर्भ ः विवेकानन्दा दिवस
- सन्दर्भ - महिला हिंसा
- सन्दर्भ - मानव अधिकार दिवस
- सन्दर्भ : क्षयरोग दिवस
- सन्दर्भ : चुरे दिवस
- सन्दर्भ : बाल दिवस
- सन्दर्भ : रमजान
- सन्दर्भ ६१ औं राष्ट्रिय क्षयरोग दिवस
- सन्दर्भः अन्तर्राष्ट्रिय हिन्दी दिवस
- सन्दर्भ गाँधी जयन्ती
- सन्दर्भः गुरु नानक जयन्ती
- सन्दर्भ भानुजयन्ती
- सन्दर्भः भारतको स्वतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ मोती जयन्ती
- सन्दर्भः योग दिवस
- सन्दर्भ रक्तसञ्चार सेवा दिवस
- सन्दर्भ विश्व रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ- विश्व वातावरण दिवस
- सन्दर्भ- श्रीकृष्ण जन्माष्टमी
- सन्दर्भ-विश्व पर्यटन दिवस
- सन्दर्भ– शहीद दिवस
- सन्दर्भ: २६ जनवरी
- सन्दर्भ: नारी दिवस
- सन्दर्भ: बाल दिवस
- सन्दर्भ: भारतको ६४औं गणतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ: भारतको ६९औं स्वतन्त्रता दिवस
- सन्दर्भ: भारतको स्वतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ: रमजान पर्व
- सन्दर्भ: रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ: विश्व एड्स दिवस
- सन्दर्भ: विश्व बाल दिवस
- सन्दर्भ: विश्व मौसम दिवस
- सन्दर्भ: विश्व रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ: वीपी जयन्ती
- सन्दर्भ: श्री गुरु अर्जुनदेवजी महाराज शहिदी दिवस
- सन्र्दभ विश्व पर्यावरण दिवस
- सम–सामयिक
- समय–सन्दर्भ
- समयान्तर
- समसामयिक
- समाचार विश्लेषण
- समीक्षा
- समीक्षा समाहरण
- सम्पादकीय
- सरोकार
- संस्कृति/साहित्य
- संस्मरण
- साहित्यवार्ता
- साहित्यात्मक
- सिर्सियाँ नदी प्रदूषण प्रकरण
- स्तवतन्त्र विचार
- स्थानीय समाचार
- स्मृति
- स्वतन्त्त विचार
- स्वतन्त्र विचार
- स्वान्त सुखाय
- स्वान्तः सुखाय
- स्वान्तः सुखायः
- स्वान्त सुखाय:
- स्वान्त–सुखाय
- स्वायन्त सुखाय
- स्वास्थ्य चर्चा
- हाम्रो बारेमा
- हास्य एकाङ्की
- हास्यव्यङ्ग्य एकाÍी
RANDOM$type=list-tab$date=0$au=0$c=5$src=random-posts
- (स्थानीय समाचार
- %प्रमुख समाचार
- खेलकूद
- मन्तव्य
- सम्पादकीय
- (७ अप्रिल–विश्व स्वास्थ्य दिवसको उपलक्ष्यमा)
- (सन्दर्भ: ५८ औं राष्ट्रिय सहकारी दिवस
- (स्थानीय समाचार
- %प्रमुख समाचार
- १५ अगस्त
- २० चैत्र २०७१)
- २०७७ सालको वार्षिक राशिफल
- main news
- pramuk samachar
- recent
- अन्तरार्टिय समाचार
- अन्तराष्ट्रिय समाचार
- अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस
- अन्तर्वार्ता
- अर्थ विशेष
- अर्थ-उद्योग-वाणिज्य
- अर्थ–उद्योग–वाणिज्य
- अर्थविशेष
- असार १५: धान दिवस
- आइतवार विशेष
- आजको बहस
- आयुर्वेद
- आर्थिक समाचार
- आलेख
- इतिहास
- उपन्यास
- एकाङ्की
- एकाङ्की नाटक
- कथा
- कबीरा खडा बजार
- कविता
- कानुनी परामर्श
- कुरोको चुरो
- कृति समीक्षा
- खेलकूद
- खोजीनीति
- गजब
- गुड फ्राइडे
- गुरुनानक जयन्ती
- गुरुनानक देव जयन्ती विशेष
- चिठ्ठी
- चियोचर्चा
- जनसरोकार
- जीवनी
- जीवशास्त्र
- जीवेम शरदः शतम्
- जीवेम शरद: शतम्
- जैव विविधता दिवस
- टाकन–टुकन
- टाकनटुकन
- तथ्याङ्क
- दृष्टिकोण
- धन्वन्तरि जयन्ती
- धर्म दर्शन
- धर्म संस्कृति
- धर्म–संस्कृति
- नारी हस्ताक्षर
- नारी हस्ताक्षर
- नियतिको फल
- नियात्रा
- नीति वचन
- पाठक पत्र
- पाठक प्रतिक्रिया
- पाठक मञ्च
- पाठकमंच
- पुस्तक समीक्षा
- पोषण
- पोषण/आहार
- प्रजापिता ब्रह्माबाबाको ४७ औं अव्यक्ति दिवस
- प्रतीक दैनिक
- प्रमुख समाचार
- प्रविधि
- प्रवृत्ति र मनोवृत्ति
- प्रसङ्गतरङ्ग
- प्रसङ्गवश
- फरक
- फरक मत
- फिचर
- फिचर समाचार
- फोटो
- बाटिका
- बुद्ध जयन्तीको उपलक्ष्यमा
- बेलाको बोली
- ब्रह्मा स्मृति दिवस
- भानु जयन्ती
- भाषा
- भाषा/संस्कृति
- भ्यालेन्टाइन डे
- मजदुर दिवस विशेषः
- मतमतान्तर
- मतान्तर
- मनोरन्जन
- मन्तव्य
- महाभारतबाट सङकलन तथा अनुवाद
- महाभारतबाट सङकलित
- महाशिवरात्री
- महिला सरोकार
- महिला हस्ताक्षर
- मानवीय व्यवहार
- यात्रा
- यात्रा संस्मरण
- यात्रानुभव
- युग परिवर्तन कसरी र कहिले
- युवा आवाज
- राशिफल
- रोचक
- लघुकथा
- लोक/संस्कृति
- लोकविश्वास
- लोहिया जयन्ती
- वाटिका
- वातावरण
- वि.सं. २०७७ सालको वर्षफल
- विज्ञान प्रविधि
- विज्ञापनको लागि सम्पर्क
- विश्लेषण
- विश्व एड्स दिवसको उपलक्ष्यमा
- विश्व सन्दर्भ
- व्यक्तित्व
- व्यङग्य
- व्यङ्ग्य
- व्यङ्ग्यम्
- शिक्षा नेपाल
- शिक्ष्f नेपाल
- सङ्कलन तथा अनुवाद
- सन्दभ: विश्व मधुमेह दिवस
- सन्दर्भ ः विवेकानन्दा दिवस
- सन्दर्भ - महिला हिंसा
- सन्दर्भ - मानव अधिकार दिवस
- सन्दर्भ : क्षयरोग दिवस
- सन्दर्भ : चुरे दिवस
- सन्दर्भ : बाल दिवस
- सन्दर्भ : रमजान
- सन्दर्भ ६१ औं राष्ट्रिय क्षयरोग दिवस
- सन्दर्भः अन्तर्राष्ट्रिय हिन्दी दिवस
- सन्दर्भ गाँधी जयन्ती
- सन्दर्भः गुरु नानक जयन्ती
- सन्दर्भ भानुजयन्ती
- सन्दर्भः भारतको स्वतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ मोती जयन्ती
- सन्दर्भः योग दिवस
- सन्दर्भ रक्तसञ्चार सेवा दिवस
- सन्दर्भ विश्व रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ- विश्व वातावरण दिवस
- सन्दर्भ- श्रीकृष्ण जन्माष्टमी
- सन्दर्भ-विश्व पर्यटन दिवस
- सन्दर्भ– शहीद दिवस
- सन्दर्भ: २६ जनवरी
- सन्दर्भ: नारी दिवस
- सन्दर्भ: बाल दिवस
- सन्दर्भ: भारतको ६४औं गणतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ: भारतको ६९औं स्वतन्त्रता दिवस
- सन्दर्भ: भारतको स्वतन्त्र दिवस
- सन्दर्भ: रमजान पर्व
- सन्दर्भ: रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ: विश्व एड्स दिवस
- सन्दर्भ: विश्व बाल दिवस
- सन्दर्भ: विश्व मौसम दिवस
- सन्दर्भ: विश्व रेडक्रस दिवस
- सन्दर्भ: वीपी जयन्ती
- सन्दर्भ: श्री गुरु अर्जुनदेवजी महाराज शहिदी दिवस
- सन्र्दभ विश्व पर्यावरण दिवस
- सम–सामयिक
- समय–सन्दर्भ
- समयान्तर
- समसामयिक
- समाचार विश्लेषण
- समीक्षा
- समीक्षा समाहरण
- सम्पादकीय
- सरोकार
- संस्कृति/साहित्य
- संस्मरण
- साहित्यवार्ता
- साहित्यात्मक
- सिर्सियाँ नदी प्रदूषण प्रकरण
- स्तवतन्त्र विचार
- स्थानीय समाचार
- स्मृति
- स्वतन्त्त विचार
- स्वतन्त्र विचार
- स्वान्त सुखाय
- स्वान्तः सुखाय
- स्वान्तः सुखायः
- स्वान्त सुखाय:
- स्वान्त–सुखाय
- स्वायन्त सुखाय
- स्वास्थ्य चर्चा
- हाम्रो बारेमा
- हास्य एकाङ्की
- हास्यव्यङ्ग्य एकाÍी
/fa-fire/ सर्वाधिक लोकप्रिय$type=one
-
prateekdaily.com अबदेखि eprateekdaily.com मा अद्यावधिक (अपडेट) भइरहेको हुनाले ताजा समाचार, विचार र ई–पेपरको लागि eprateekdaily.com भिज...
-
– डा. रमेश मिश्र आयुर्वेद चिकित्सा पद्धति विश्वका सबै चिकित्सा पद्धतिमध्ये सबभन्दा पुरानो चिकित्सा पद्धति हो। मानव सभ्यताको विकाससँगै आ...
-
- डा. रमेश मिश्र आधुनिक रहनसहन र खानपानले एकातिर जीवन सहज भएको छ भने अर्कोतिर विभिन्न प्रकारका रोगहरूलाई आमन्त्रण गरिरहेको छ । हाल विश...
-
राजेश मिश्र गत साता जुन व्यक्तिसँग कुराकानी भयो, उनी साधारण किसान परिवारमा जन्मेर पनि आप्mनो कर्मठताले भाग्यलाई बदलेका व्यक्ति हुन् ।...
-
प्रस, रौतहट, २२ फागुन/ गत वर्षकै निरन्तरता स्वरूप मौलापुर नगरपालिकाले यस वर्ष पनि स्थानीयको उत्साहवद्र्धक सहयोग, सद्भाव एवं सक्रिया सहभागिता...
-
प्रस, परवानीपुर, २२ फागुन/ भोजभगत माविको नयाँ भवनको उद्घाटन भएको छ। बारा जिल्ला परवानीपुर गाउँपालिका–३ लिपनीस्थित भोजभगत माविमा नवनिर्मित भव...
-
ओमप्रकाश खनाल सर्वोच्च अदालतले प्रतिनिधिसभा विघटनको सरकारको कदमलाई अमान्य ठहर गरेपछि यतिखेर मुलुकको राजनीति सत्तामा एकोह...
-
प्रस, वीरगंज, २० फागुन/ वीरगंज, छपकैयाको रेलवे सडकको छेउमा रहेको श्रीराम कोलोनीका तत्कालीन जग्गाधनी प्रेम जाटियालाई ठगी गरेको आरोपमा जिल्ला...