 |
| गाउँपालिका अध्यक्ष हरिनारायण साह । तस्वीरः प्रतीक |
देशमा सङ्घीयता आयो, डेढ वर्ष बित्यो तर जनताले विकास अनुभूत गर्न सकेन । सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय गरी तीनवटा सरकारले काम गरिरहँदा किन विकास र परिवर्तनलाई अनुभूत हुन सकिरहेको छैन, यस्तै प्रश्न लिएर परवानीपुर गाउँपालिका, बारामा प्रतीक दैनिक पुग्यो ।
गाउँपालिका अध्यक्ष हरिनारायण साहसँग भेट हुँदा स्थानीय तहमा देखिएको विभिन्न समस्या र चुनौतीबारे छलफल चल्यो । एक महीना अघि पत्नीको असामयिक निधन भएको पीडाबाट उनी अहिले पनि शोकमैं छन् रहेको उनको अनुहारबाट झल्किैंदै थियो ।
उनले क्षेत्रफलको हिसाबले नेपालकै सबैभन्दा सानो ५ वडाको गाउँपालिकाको विकासको लागि सक्दो प्रयास गरिरहेको दाबी गरे । गैरसरकारी संस्थाबाट सामाजिक रूपान्तरणको क्षेत्रमा एक दशक बिताएका अध्यक्ष साह स्वयं जनप्रतिनिधिको रूपमा गाउँपालिकाको विकास सोचे अनुरूप हुन नसकेकोमा चिन्ता व्यक्त गर्छन् ।
“म आप्mनो सपना अनुसार गाउँपालिकामा परिवर्तन ल्याउने प्रयासमा छु, तर केही कुरा र चुनौतीको समना गर्नुपरेको छ”–उनले भने–“आप्mनो ठाउँको विकास गर्न केही समय चाहिन्छ ।” उनले देश अहिलेपनि सङ्क्रमणकालबाट गुज्रिरहेकोले जेठमा बजेट भाषण भए तापनि काम चाहिं कात्तिक–मङ्सिरदेखि मात्र शुरू हुने गरेको बताउँछन् ।
तीनवटै तह आवश्यक ऐन कानून, कार्यविधि, निर्देशिका बनाउने काममा व्यस्त छन् । चाहिने मात्रामा स्थानीय सरकारसँग कर्मचारी छैनन्, जसले गर्दा केही हदसम्म स्थानीय तहमा काम गर्न समस्या भइरहेको स्पष्ट पारे । गाउँपालिकाको १ बुनियाद,२ रामपुर,३ लिपनी,४ चैनपुर,५ बहुअरी समेटिएको यस गाउँपालिकाको गत वर्षको कुल २४ करोड बजेटमा जम्मा रु १७ करोड खर्च गर्न सकिएको र बाकी सञ्चित कोषमा राखेको बताए ।
यस वर्ष गाउँपालिकाले करिब रु ३१ करोडको बजेट विनियोजन गरी काम शुरू गरिसकेको बताउँछन् । उनले प्रदेश सरकारसँगै स्थानीय सरकार पनि कर्मचारी अभाव समस्याबाट जुझिरहेको बताए । परवानीपुर गाउँपालिकामा जम्मा ४० जना कर्मचारी हुनुपर्नेमा २५ जना छन् । तीमध्ये पनि आजको अवस्थामा ७/८ जना सक्षम छन् । बाँकी कर्मचारी कार्यालय सहयोगी, तल्ला स्तरको रहेको उनले बताए ।
गत वर्ष सडक ढलान, नाला, धर्मशाला, शिक्षालय सुधारको लागि प्रविधि जडानलगायत शीर्षकामा खर्च गरेको गाउँपालिकाले यस वर्षपनि विविध शीर्षकमा बजेट छुट्याई खर्च गर्ने क्रम शुरू गरिसकेको छ तर कर्मचारी अभावले गाउँपालिकाको कामले गति लिन सकिरहेको छैन । उनले उपभोक्ता समिति बनाएर काम शुरू गरेको बताए, तर जुन गतिमा काम अघि बढ्नुपथ्र्यो, त्यो नभएको स्विकार्छन् । केही दिन यता, वडा नं २ मा ६० लाखको बाटो ढलानको कामबाट यस वर्षको योजना शुरू भएको उनले बताए । उनले चाँडै सङ्घीय सरकारले आवश्यक कर्मचारी नियुक्त गरी स्थानीय तहमा पठाउनुपर्ने माग गरे । साथै, गाउँघरमा हुने विवाद तथा सही योजना र कामको लागि सबैलाई सहयोग गर्न आग्रह गरेका छन् । प्रदेश २ अन्तर्गत १ महानगर, ३ उपमहानगर, ७३ नगरपालिका र ५९ गाउँपालिका रहेका छन् । सबै स्थानीय तहमा यस्तै समस्या रहेको उनले दाबी गरेका छन् ।
