- श्रीमन्नारायण मिश्र
सार्क राष्ट्रहरूको शिखर सम्मेलन मङ्सिर महिनामा हुन गइरहेको छ । नेपाल आयोजक राष्ट्र भएकोले स्वाभाविकरूपमा अतिथि राष्ट्रहरूको स्वागत र सम्मान गर्नु हाम्रो धर्म हुन जान्छ । ‘वसुधैव कुटुम्बकम्’ मा विश्वास राख्ने हामी नेपालीहरू आतिथेयधर्म निर्वाह गर्न कहिल्यै कमी हुन दिने छैनौ । यो हाम्रो परम्परा र मान्यता पनि हो । यसपालिको सार्कको काठमाडौं शिखर सम्मेलनका दौरान हामी आयोजक राष्ट्रको तर्फबाट सार्क सम्मेलनको सफलताका निम्ति एउटा सार्क गीतको उपहार प्रस्तुत गर्न सक्दछौ । एउटा यस्तो सार्क गीत जसमा यसका सदस्य राष्ट्रहरूको साझा पहिचान प्रतिविम्बित भइरहेको छ । यसपटकदेखि सार्क गीत प्रयोगमा आउनुपर्दछ भन्ने आवाज चारैतिरबाट उठिरहेको छ ।
“पृथ्वी गीतका रचयिता बहुभाषी कवि, साहित्यकार एवं कूटनीतिज्ञ अभय कुमारद्वारा रचना गरिएको यस सार्क गीतमा सार्क राष्ट्रका भाषा, नदी, हिमाल, पहाड, भाषा, पहिचान आदिबारे चर्चा भएको पाइन्छ । निकै परिश्रमका साथ रचना गरिएको यस कवितालाई यथाशीघ्र सार्कगीतको रूपमा स्वीकार गरिनुपर्दछ जसले गर्दा नेपाल सरकारको स्वीकृतिपश्चात् औपचारिकरूपमा यसलाई सार्क सम्मेलनमा प्रस्तुत गर्ने अभियान थालियोस् । अहिलेसम्म यसलाई आधिकारिक मान्यता दिलाउनेतर्फ कुनै ठोस पहल हुन सकेको छैन । जुनकि निकै दुर्भाग्यपूर्ण हो । समय सा¥है कम छ, अहिलेसम्म यस विषयमा निर्णय भइसक्नुपर्दथ्यो । सार्क सचिवालय र नेपालको परराष्ट्र मन्त्रालयका उच्च अधिकारी समक्ष विभिन्न माध्यमबाट यस सम्बन्धमा जानकारी गराइएको पनि धेरै समय बितिसकेको छ तर पनि यस दिशामा ठोस परिणाम आएको छैन । सार्कगीतका स·ीतकार सपना घिमिरे हुन् भने गायक–गायिकाहरूमा आभा युकारुङ, कला राई र सुमी सिंह रहेका छन् । सार्क गीत–
हिमालदेखि हिन्दसम्म, नागा हिल्स हिन्दूकुश
महावेली गङ्गासम्म, सिन्धुबाट ब्रम्हपुत्र
लक्षदीप, अन्डमान, सगरमाथा, एडमस पिक
काबुलदेखि थिम्पूसम्म, मालेदेखि काठमाण्डू,
दिल्लीदेखि ढाका, कोलोम्बो, इस्लामाबाद
हरेक पाइला साथ साथ, हरेक पाइला साथ साथ
जोखा, नेपाली, सिन्हल, हिन्दी, पश्तो, बांग्ला
उर्दू, इङ्गलिश, धिभेनी, हरेक पाइला साथ साथ, हरेक पाइला साथ साथ
आप्mनै आप्mनै आकाङ्क्षा, आप्mनै आप्mनै पहिचान
शान्ति रोजौं शान्ति खोजौं, सबै मिली साथ साथ
हरेक पाइला सार्क साथ, हरेक पाइला साथ सार्क
हरेक पाइला सार्क साथ, हरेक पाइला साथ सार्क ।
सार्क गीतका रचनाकार कवि अभय कुमार प्रकृतिप्रेमी हुन् । उनका अधिकांश रचनाहरू प्रकृतिसँग सम्बन्धित छन् । उनको पृथ्वीगीत मानव जातिबीच एकता दर्शाउने, अपनत्वको भाव दर्शाउने खालको छ । मानव जगत्लाई एक अर्काको नजिक ल्याउने भावको सिर्जना गर्नु नै उनको अभिरुचिको विषय हो । पृथ्वीगीतले देश एवं विदेशमा राम्रो प्रशंसा हासिल गरिरहेको छ । आगामी दिनमा यसले ठूलो अन्तर्राष्ट्रिय सम्मान पाउने अपेक्षा गर्न सकिन्छ । पृथ्वीगीतको सफलता र प्रशंसाबाट उत्साही कवि मनका धनी कूटनीतिज्ञ अभय कुमारले सार्कगीतको आवश्यकता महसुस गरे र आप्mनो एउटा रचना सार्कप्रति पनि समर्पित होस् भन्ने ध्येयले सार्कगीतको रचना गरे । एउटा यस्तो गीत जसमा पूरै दक्षिण एसियाको भौगोलिक, सांस्कृतिक, भाषिक विविधताको सुन्दरता प्रतिविम्बित होस् । आप्mनाआप्mना पहिचान र आकाङ्क्षाको -सुवास० पनि त्यसमा होस् र सहयात्राका निम्ति दक्षिण एसियाली मुलुकहरूलाई प्रेरित गर्ने प्रकारको पनि होस् । उपरोक्त सार्कगीतमा यस्ता भावना र चाहना समाहित छन् । नेपालको प्राकृतिक विविधता, सौन्दर्य, हिमाल पर्वत शृङ्खला र नेपालीहरूको व्यवहारले कवि मन भएका सृष्टाहरूलाई आपूmतिर आकर्षित गर्न सक्नु स्वाभाविकै हो । परराष्ट्र मन्त्रलायले यस सार्कगीतलाई मान्यता दिन विलम्ब गर्नुहुँदैन ।
भ्mबष् िस्- बल०कजचष्mबल२थबजयय।अयm
सार्क राष्ट्रहरूको शिखर सम्मेलन मङ्सिर महिनामा हुन गइरहेको छ । नेपाल आयोजक राष्ट्र भएकोले स्वाभाविकरूपमा अतिथि राष्ट्रहरूको स्वागत र सम्मान गर्नु हाम्रो धर्म हुन जान्छ । ‘वसुधैव कुटुम्बकम्’ मा विश्वास राख्ने हामी नेपालीहरू आतिथेयधर्म निर्वाह गर्न कहिल्यै कमी हुन दिने छैनौ । यो हाम्रो परम्परा र मान्यता पनि हो । यसपालिको सार्कको काठमाडौं शिखर सम्मेलनका दौरान हामी आयोजक राष्ट्रको तर्फबाट सार्क सम्मेलनको सफलताका निम्ति एउटा सार्क गीतको उपहार प्रस्तुत गर्न सक्दछौ । एउटा यस्तो सार्क गीत जसमा यसका सदस्य राष्ट्रहरूको साझा पहिचान प्रतिविम्बित भइरहेको छ । यसपटकदेखि सार्क गीत प्रयोगमा आउनुपर्दछ भन्ने आवाज चारैतिरबाट उठिरहेको छ ।
“पृथ्वी गीतका रचयिता बहुभाषी कवि, साहित्यकार एवं कूटनीतिज्ञ अभय कुमारद्वारा रचना गरिएको यस सार्क गीतमा सार्क राष्ट्रका भाषा, नदी, हिमाल, पहाड, भाषा, पहिचान आदिबारे चर्चा भएको पाइन्छ । निकै परिश्रमका साथ रचना गरिएको यस कवितालाई यथाशीघ्र सार्कगीतको रूपमा स्वीकार गरिनुपर्दछ जसले गर्दा नेपाल सरकारको स्वीकृतिपश्चात् औपचारिकरूपमा यसलाई सार्क सम्मेलनमा प्रस्तुत गर्ने अभियान थालियोस् । अहिलेसम्म यसलाई आधिकारिक मान्यता दिलाउनेतर्फ कुनै ठोस पहल हुन सकेको छैन । जुनकि निकै दुर्भाग्यपूर्ण हो । समय सा¥है कम छ, अहिलेसम्म यस विषयमा निर्णय भइसक्नुपर्दथ्यो । सार्क सचिवालय र नेपालको परराष्ट्र मन्त्रालयका उच्च अधिकारी समक्ष विभिन्न माध्यमबाट यस सम्बन्धमा जानकारी गराइएको पनि धेरै समय बितिसकेको छ तर पनि यस दिशामा ठोस परिणाम आएको छैन । सार्कगीतका स·ीतकार सपना घिमिरे हुन् भने गायक–गायिकाहरूमा आभा युकारुङ, कला राई र सुमी सिंह रहेका छन् । सार्क गीत–
हिमालदेखि हिन्दसम्म, नागा हिल्स हिन्दूकुश
महावेली गङ्गासम्म, सिन्धुबाट ब्रम्हपुत्र
लक्षदीप, अन्डमान, सगरमाथा, एडमस पिक
काबुलदेखि थिम्पूसम्म, मालेदेखि काठमाण्डू,
दिल्लीदेखि ढाका, कोलोम्बो, इस्लामाबाद
हरेक पाइला साथ साथ, हरेक पाइला साथ साथ
जोखा, नेपाली, सिन्हल, हिन्दी, पश्तो, बांग्ला
उर्दू, इङ्गलिश, धिभेनी, हरेक पाइला साथ साथ, हरेक पाइला साथ साथ
आप्mनै आप्mनै आकाङ्क्षा, आप्mनै आप्mनै पहिचान
शान्ति रोजौं शान्ति खोजौं, सबै मिली साथ साथ
हरेक पाइला सार्क साथ, हरेक पाइला साथ सार्क
हरेक पाइला सार्क साथ, हरेक पाइला साथ सार्क ।
सार्क गीतका रचनाकार कवि अभय कुमार प्रकृतिप्रेमी हुन् । उनका अधिकांश रचनाहरू प्रकृतिसँग सम्बन्धित छन् । उनको पृथ्वीगीत मानव जातिबीच एकता दर्शाउने, अपनत्वको भाव दर्शाउने खालको छ । मानव जगत्लाई एक अर्काको नजिक ल्याउने भावको सिर्जना गर्नु नै उनको अभिरुचिको विषय हो । पृथ्वीगीतले देश एवं विदेशमा राम्रो प्रशंसा हासिल गरिरहेको छ । आगामी दिनमा यसले ठूलो अन्तर्राष्ट्रिय सम्मान पाउने अपेक्षा गर्न सकिन्छ । पृथ्वीगीतको सफलता र प्रशंसाबाट उत्साही कवि मनका धनी कूटनीतिज्ञ अभय कुमारले सार्कगीतको आवश्यकता महसुस गरे र आप्mनो एउटा रचना सार्कप्रति पनि समर्पित होस् भन्ने ध्येयले सार्कगीतको रचना गरे । एउटा यस्तो गीत जसमा पूरै दक्षिण एसियाको भौगोलिक, सांस्कृतिक, भाषिक विविधताको सुन्दरता प्रतिविम्बित होस् । आप्mनाआप्mना पहिचान र आकाङ्क्षाको -सुवास० पनि त्यसमा होस् र सहयात्राका निम्ति दक्षिण एसियाली मुलुकहरूलाई प्रेरित गर्ने प्रकारको पनि होस् । उपरोक्त सार्कगीतमा यस्ता भावना र चाहना समाहित छन् । नेपालको प्राकृतिक विविधता, सौन्दर्य, हिमाल पर्वत शृङ्खला र नेपालीहरूको व्यवहारले कवि मन भएका सृष्टाहरूलाई आपूmतिर आकर्षित गर्न सक्नु स्वाभाविकै हो । परराष्ट्र मन्त्रलायले यस सार्कगीतलाई मान्यता दिन विलम्ब गर्नुहुँदैन ।
भ्mबष् िस्- बल०कजचष्mबल२थबजयय।अयm