$type=ticker$count=12$cols=4$cate=0

चुनाव परिणाम र आर्थिक विकासको सवाल

SHARE:

- वीरेन्द्रकुमार यादव
    चुनावको पूर्ण परिणाम सार्वजनिक नभए पनि को कति हैसियतमा छ भन्ने अनुमान भइसकेको छ । पहिलो काङ्ग्रेस, दोस्रो एमाले तथा तेस्रो एमाओवादी भए पनि कसैले पनि सामान्य बहुमत पाएन । यस परिणामको आधारमा जनताले यी तीनै दलको मुद्दालाई पूर्णरूपले स्वीकार स्वीकार गरेन । हुनत यी तीनै दलको मुद्दा पूर्णरूपले अस्वीकार गर्ने अवस्था पनि छैन, किनभने यी तीनैको साझा मुद्दा पहिलो एक वर्षमा संविधान बनाउने अनि बाँकी समय मुलुकको विकास गर्ने रहेको छ । सङ्घीयता, गणतन्त्र अनि धर्मनिरपेक्षता पनि सबैको साझा मुद्दा हो । पहिले चौथो शक्ति रहेको मधेसवादी दलहरूको आकार विगतभन्दा सानो बने पनि जनताले मधेसको मुद्दालाई अस्वीकार गरेको छैन । त्यो अस्वीकार नगर्ने कारण पनि छ । मधेसको प्रमुख मुद्दा सङ्घीयता, समावेशिता र मधेस विकास हो । मधेसका यी साझा मुद्दा काङ्ग्रेस, एमाले तथा एमाओवादीको पनि साझा एवं प्राथमिकतामा परेको मुद्दा रहेकोले मधेसबाट काङ्ग्रेस, एमालेको जित भएर मधेसको मुद्दा अनुमोदन भएको पुष्टि भएको छ ।
    जनताले कुनै मुद्दालाई पूर्णरूपले अस्वीकार गरेको छ भने त्यो हो सङ्घीयताविरुद्धको मुद्दा । सङ्घीयता नचाहिने मुद्दा बनाएको दल प्रत्यक्षतर्फ एक सिट नजित्नु र सामानुपातिकतर्फ पनि खासै मत नपाउनुले उसको मुद्दा जनताबाट अस्वीकार भएको पुष्टि हुन्छ । हिन्दू राष्ट्रको नारा केही हदसम्म अनुमोदन भएको छ । जसतर्फ ध्यान दिन जरुरी छ । यतिखेर काङ्ग्रेस पहिलो र एमाओवादी दोस्रो शक्ति बन्न पुग्नुले जनताले अभिभावकत्व मात्र परिवर्तन गरेको बुझिन्छ । निवर्तमान सभासद्हरू प्राय: हारेका र नयाँहरू जितेको अवस्था देखिन्छ । यसबाट संविधान र विकासको जन अपेक्षामा निवर्तमान सभासद्हरू अक्षम रहेको जनताबाट पुष्टि भएको छ । यसर्थ जित्नेहरू सजग हुने अवस्था छ । यदि आगामी चुनावमा बहिष्कृत नहुने चाहना छ भने चुनावमा गरेको प्रतिबद्धता अनुसार एक वर्षभित्र संविधान र त्यसपछि विकासलाई द्रुत गति दिन सक्नुपर्छ ।
    दलहरू फुटेर जन अपेक्षा र विकास अवरुद्ध हुने भएकोले अब दलहरू फुट्ने होइन कि जुट्ने प्रक्रियामा लाग्नुपर्छ भन्ने जनादेश छ । यो सन्देश विशेष गरी मधेसवादी र एमाओवादीको लागि हो । पाएको हैसियत जोगाउन काङ्ग्रेस र एमालेले विगतजस्तो गल्ती किमार्थ दोहोर्‍याउनुहुँदैन । विगतजस्तै शोषित उत्पीडित वर्ग समुदायप्रति विभेद गर्नुहुँदैन न सत्तालिप्सामा समय खेर फाल्नुपर्छ । संविधान निर्माणको प्राथमिकतामा अवरोध आउने खालको कुनै भूमिका निर्वाह गर्नुहुन्न । तर चुनाव परिणाम नआउँदै नेताहरूको लोभी अभिव्यक्तिले पुन: चिन्ता छाएको छ । कसको हैसियत कति निक्र्योल नहुँदै काङ्ग्रेस, एमाले र एमाओवादीमा सत्ताको आकाङ्क्षा बढेको छ । यद्यपि मङ्सिर ११ गते बिबिसीसँग काङ्ग्रेस सभापति सुशील कोइरालाले दिएको अभिव्यक्ति एकदमै सराहनीय र मुलुकको हितमा छ । राष्ट्रिय सहमतिप्रति उनको हार्दिक इच्छा र चाहनाले उनी मुलुकको अभिभावकत्व लिन सक्षम छन् भन्ने पुष्टि हुन्छ । काङ्ग्रेसका केही नेताले आफ्नो दल ठूलो भएकोले आफ्नो नेतृत्वमा सरकारको दाबी गरेका छन् भने काङ्ग्रेस कै हाराहारीमा रहेको एमाले त आलोपालोको कुरा मात्र गर्दैन, राष्ट्रपति, उपराष्ट्रपति परिवर्तन गरेर भागबन्डाको खोजीमा लागिसकेको छ । चुनाव परिणाम बहिष्कार गरेको एमाओवादी सरकारमा नजाने पूर्व अडानबाट पछि हटेको छ ।
    राजनीतिको प्रथम उद्देश्य सत्ता प्राप्ति नै भएकोले यस्तो चाहना राख्नु अस्वाभाविक होइन, तर यतिखेर विशेष ध्यान दिनुपर्ने कुरा हो जनतासित गरेको प्रतिबद्धता । एक वर्षभित्र संविधान दिने सबैले प्रतिबद्धता जनाएका छन् । यस अवस्थामा सरकार गठनकै लागि उपरोक्त अभिलाषा सबैले राख्ने हो भने, सरकार गठनमैं केही महिना खर्च हुन सक्छ । ठूला दलहरूबीच विगतजस्तै दूरी बढ्न सक्छ । राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपति परिवर्तनतर्फ लाग्ने हो भने पहिलो एक वर्षको महत्त्वपूर्ण समय यसमैं बित्छ । यसमा पनि यसै वर्ष स्थानीय चुनावको पनि माग आएको छ । यसले त संविधान निर्माणको प्रक्रिया झन रोकिन्छ । पहिलो वर्षको समय व्यर्थ बितेपछि नेताहरूको प्रतिबद्धता तुहिन्छ र जनताको आशा निराशामा परिणत हुन्छ । यसले गर्दा बाँकी वर्षहरूमा पनि संविधान निर्माणले प्राथमिकता पाउँदैन । पहिलो संविधानसभाको पहिलो दुई वर्ष भित्र जति जोशका साथ काम भयो, बाँकी दुई वर्षमा त्यति हुन सकेन । यसर्थ दलहरूले सरकार बनाउने कुरामा बढी ध्यान नदिई संविधानका विवादित विषयवस्तुमा केन्द्रित हुन जरुरी छ ।
    संविधानसभामा कसैको पूर्ण बहुमत नरहेकोले कसैले कसैप्रति दम्भ गर्ने हैसियत छैन । सबै मिलेरै जानुपर्ने जनादेश छ । अलिअलि आकार सानो ठूलो हुँदैमा अहिले भाग खोज्नु आवश्यक छैन । अहिलेको हानथापले हिजो एउटा निर्णय गर्न कमी भएको महसुस भएको छ । जसरी वर्तमान सरकारलाई चुनाव गराउन अधिकार दिइयो, त्यसैगरी चुनाव गराएपछि पनि संविधान नबनेसम्म यसै सरकारको निरन्तरताको व्यवस्था गर्नुपथ्र्यो । अर्थात् भएको चुनाव संसद्को नगरी संविधानसभाको मात्र गर्नुपथ्र्यो । जसले गर्दा यही सरकार काम गथ्र्यो र निर्वाचित प्रतिनिधिहरू एकाग्र भएर संविधान बनाउन सक्थे । यद्यपि ढिलो भएको छैन । चुनाव पाँच वर्षका लागि भएकोले पहिलो एक वर्ष यसलाई संविधानसभाको रूपमा मात्र राख्न सकिन्छ । यस अवधिमा जनप्रतिनिधिहरू सरकारमा जाँदैनन् । वर्तमान सरकार नै यथावत् रहन्छ । संविधान घोषणा भएपछि यिनै सभासद्हरू सांसदमा परिणत हुन्छन् र आफ्नो सरकार बनाउँछन् । त्यसपछि राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपतिलगायतमा जोडघटाउ गर्छन् । यस्तो रणनीतिक सहमति यतिखेर गर्ने हो भने एक वर्ष भित्र संविधान तथा बाँकी चार वर्ष भित्र विकासको सम्भावना बलियो देखिन्छ । आशा गरौं यस्ता निस्स्वार्थी कदम चाल्न उत्प्रेरणा मिल्ला ।
    वर्तमान सरकारले ठूलो चुनौतीबीच चुनाव सफलताका साथ सम्पन्न गरेकोले अझ एकाध वर्ष सरकारमा बस्न दिइयो भने रेग्मीप्रति कृतज्ञता जाहेर गरेको पनि देखिन्छ । वर्तमान सरकारलाई आम जनताले रुचाएकोले जनप्रिय सरकार पनि दिएको सन्देश जान्छ । सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण योगदान त जितेर आए पनि एक वर्षसम्म सरकारमा नगएर ठूलो त्याग गरेको साबित हुन्छ । जसले जितेकाहरूको विगतका कमजोरी मात्र सच्चिंदैन जनाधार अझ बलियो पनि हुन्छ ।
    वर्तमान सरकारले सफलताका साथ चुनाव सम्पन्न गरेको छ । निर्वाचन आयोगले पनि ठूलो योगदान गरेको छ तर बदर भएको मत परिणाम हेर्दा निकै चिन्ता बढाएको छ । पहिलेका चुनाव भन्दा बढी रकम मतदाता शिक्षामा खर्च भएको सुनिन्छ । एक करोड एकाइस लाख मतदाता भएको चुनावमा ९२ करोड रकम मतदाता शिक्षामा खर्च भएको छ । तर विगतको जुन अशिक्षा मतदातामा देखियो त्यो अद्यापि कायम मात्र छैन, झन् बढेको देखिन्छ । मत बदर हुनुले मतदाताको हक कुण्ठित मात्र हुने होइन, उम्मेदवारहरूको पनि हक कुण्ठित हुन्छ । अर्थात् जित्ने हार्न सक्छ र हार्ने जित्न सक्छ । यस्तो हुनुमा सरकार, निर्वाचन आयोग तथा दलहरूकै ठूलो कमजोरी देखिन्छ तर यस कमजोरीप्रति आत्मालोचनासम्म गरिएको देखिएन । जुन न्यायोचित छैन । यस्ता कमजोरी स्वीकार गर्दै मतदाता शिक्षा बढाउनेतर्फ सबै गम्भीर बन्नै पर्छ । उम्मेदवारहरू मत माग्न जाँदा प्राय: जनताले आफ्नो गाउँ, क्षेत्रको विकास र नयाँ संविधानको माग गर्ने गरेका थिए । अद्यापि जनताले जनप्रतिनिधिबाट पहिले संविधान, त्यसपछि विकासको आशा राखेको छ । यसर्थ सभासद्हरूले यतिखेरको महत्त्वपूर्ण समय सरकारको हानथापमा खर्च गर्नु उचित छैन । खुरुखुरु संविधान निर्माणमा जुटिहाल्नुपर्छ । जनताले के कति मत दियो, त्यसमा चिन्ता वा हर्ष व्यक्त गर्ने  बेला छैन । सबैले काँधमा काध मिलाई संविधान निर्माण र विकासको पथमा जुट्नुपर्छ । आजको जन आवाज हो यो ।
neelambAd
Name

(स्थानीय समाचार ,1, %प्रमुख समाचार ,1, खेलकूद ,25, मन्तव्य ,3, सम्पादकीय ,27,(७ अप्रिल–विश्व स्वास्थ्य दिवसको उपलक्ष्यमा),1,(सन्दर्भ: ५८ औं राष्ट्रिय सहकारी दिवस,1,(स्थानीय समाचार,7,%प्रमुख समाचार,3,१५ अगस्त,6,२० चैत्र २०७१),1,२०७७ सालको वार्षिक राशिफल,1,main news,8,pramuk samachar,1,recent,5,अन्तरार्टिय समाचार,10,अन्तराष्ट्रिय समाचार,105,अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस,1,अन्तर्वार्ता,28,अर्थ विशेष,129,अर्थ-उद्योग-वाणिज्य,710,अर्थ–उद्योग–वाणिज्य,29,अर्थविशेष,390,असार १५: धान दिवस,1,आइतवार विशेष,441,आजको बहस,16,आयुर्वेद,77,आर्थिक समाचार,136,आलेख,3,इतिहास,11,उपन्यास,11,एकाङ्की,4,एकाङ्की नाटक,2,कथा,55,कबीरा खडा बजार,216,कविता,44,कानुनी परामर्श,61,कुरोको चुरो,41,कृति समीक्षा,3,खेलकूद,1780,खोजीनीति,2,गजब,2,गुड फ्राइडे,1,गुरुनानक जयन्ती,1,गुरुनानक देव जयन्ती विशेष,1,चिठ्ठी,1,चियोचर्चा,1,जनसरोकार,2,जीवनी,2,जीवशास्त्र,1,जीवेम शरदः शतम्,1,जीवेम शरद: शतम्,1,जैव विविधता दिवस,1,टाकन–टुकन,54,टाकनटुकन,18,तथ्याङ्क,1,दृष्टिकोण,1,धन्वन्तरि जयन्ती,1,धर्म दर्शन,5,धर्म संस्कृति,10,धर्म–संस्कृति,115,नारी हस्ताक्षर,3,नारी हस्ताक्षर,6,नियतिको फल,1,नियात्रा,2,नीति वचन,1,पाठक पत्र,54,पाठक प्रतिक्रिया,22,पाठक मञ्च,58,पाठकमंच,42,पुस्तक समीक्षा,10,पोषण,2,पोषण/आहार,3,प्रजापिता ब्रह्माबाबाको ४७ औं अव्यक्ति दिवस,1,प्रतीक दैनिक,2264,प्रमुख समाचार,3585,प्रविधि,3,प्रवृत्ति र मनोवृत्ति,2,प्रसङ्गतरङ्ग,4,प्रसङ्गवश,1,फरक,145,फरक मत,2,फिचर,456,फिचर समाचार,81,फोटो,8,बाटिका,441,बुद्ध जयन्तीको उपलक्ष्यमा,1,बेलाको बोली,1,ब्रह्मा स्मृति दिवस,1,भानु जयन्ती,1,भाषा,1,भाषा/संस्कृति,1,भ्यालेन्टाइन डे,1,मजदुर दिवस विशेषः,1,मतमतान्तर,1,मतान्तर,1,मनोरन्जन,9,मन्तव्य,483,महाभारतबाट सङकलन तथा अनुवाद,231,महाभारतबाट सङकलित,16,महाशिवरात्री,1,महिला सरोकार,1,महिला हस्ताक्षर,1,मानवीय व्यवहार,1,यात्रा,29,यात्रा संस्मरण,3,यात्रानुभव,1,युग परिवर्तन कसरी र कहिले,3,युवा आवाज,1,राशिफल,2,रोचक,18,लघुकथा,32,लोक/संस्कृति,11,लोकविश्वास,2,लोहिया जयन्ती,1,वाटिका,553,वातावरण,1,वि.सं. २०७७ सालको वर्षफल,1,विज्ञान प्रविधि,3,विज्ञापनको लागि सम्पर्क,1,विश्लेषण,1,विश्व एड्स दिवसको उपलक्ष्यमा,1,विश्व सन्दर्भ,3,व्यक्तित्व,1,व्यङग्य,27,व्यङ्ग्य,35,व्यङ्ग्यम्,5,शिक्षा नेपाल,10,शिक्ष्f नेपाल,487,सङ्कलन तथा अनुवाद,35,सन्दभ: विश्व मधुमेह दिवस,1,सन्दर्भ ः विवेकानन्दा दिवस,2,सन्दर्भ - महिला हिंसा,3,सन्दर्भ - मानव अधिकार दिवस,1,सन्दर्भ : क्षयरोग दिवस,1,सन्दर्भ : चुरे दिवस,1,सन्दर्भ : बाल दिवस,1,सन्दर्भ : रमजान,1,सन्दर्भ ६१ औं राष्ट्रिय क्षयरोग दिवस,1,सन्दर्भः अन्तर्राष्ट्रिय हिन्दी दिवस,1,सन्दर्भ गाँधी जयन्ती,1,सन्दर्भः गुरु नानक जयन्ती,1,सन्दर्भ भानुजयन्ती,1,सन्दर्भः भारतको स्वतन्त्र दिवस,1,सन्दर्भ मोती जयन्ती,1,सन्दर्भः योग दिवस,1,सन्दर्भ रक्तसञ्चार सेवा दिवस,1,सन्दर्भ विश्व रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ- विश्व वातावरण दिवस,1,सन्दर्भ- श्रीकृष्ण जन्माष्टमी,2,सन्दर्भ-विश्व पर्यटन दिवस,1,सन्दर्भ– शहीद दिवस,1,सन्दर्भ: २६ जनवरी,8,सन्दर्भ: नारी दिवस,2,सन्दर्भ: बाल दिवस,2,सन्दर्भ: भारतको ६४औं गणतन्त्र दिवस,1,सन्दर्भ: भारतको ६९औं स्वतन्त्रता दिवस,1,सन्दर्भ: भारतको स्वतन्त्र दिवस,2,सन्दर्भ: रमजान पर्व,1,सन्दर्भ: रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व एड्स दिवस,3,सन्दर्भ: विश्व बाल दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व मौसम दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ: वीपी जयन्ती,1,सन्दर्भ: श्री गुरु अर्जुनदेवजी महाराज शहिदी दिवस,1,सन्र्दभ विश्व पर्यावरण दिवस,1,सम–सामयिक,1,समय–सन्दर्भ,9,समयान्तर,301,समसामयिक,28,समाचार विश्लेषण,3,समीक्षा,1,समीक्षा समाहरण,1,सम्पादकीय,3049,सरोकार,46,संस्कृति/साहित्य,3,संस्मरण,15,साहित्यवार्ता,1,साहित्यात्मक,5,सिर्सियाँ नदी प्रदूषण प्रकरण,2,स्तवतन्त्र विचार,254,स्थानीय समाचार,12448,स्मृति,2,स्वतन्त्त विचार,2,स्वतन्त्र विचार,2833,स्वान्त सुखाय,88,स्वान्तः सुखाय,14,स्वान्तः सुखायः,140,स्वान्त सुखाय:,132,स्वान्त–सुखाय,157,स्वायन्त सुखाय,22,स्वास्थ्य चर्चा,49,हाम्रो बारेमा,2,हास्य एकाङ्की,1,हास्यव्यङ्ग्य एकाÍी,1,
ltr
item
Prateek Daily । प्रतीक दैनिक : चुनाव परिणाम र आर्थिक विकासको सवाल
चुनाव परिणाम र आर्थिक विकासको सवाल
Prateek Daily । प्रतीक दैनिक
https://www.prateekdainik.com.np/2013/11/blog-post_613.html
https://www.prateekdainik.com.np/
https://www.prateekdainik.com.np/
https://www.prateekdainik.com.np/2013/11/blog-post_613.html
true
6917042177189007432
UTF-8
सबै हेर्नुहोस् केही भेटिएन थप विस्तृत जवाफ दिनुहोस् Cancel reply Delete By Home PAGES POSTS सबै हेर्नुहोस सिफारिस गरिएको वर्गीकरण समाचार संग्रह खोज्नुहोस् सबै पोस्ट Not found any post match with your request गृहपृष्ठ Sunday Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sun Mon Tue Wed Thu Fri Sat January February March April May June July August September October November December Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec भर्खरै एक मिनेट अघि $$1$$ एक मिनेट अघि एक घण्टा अघि $$1$$ एक घण्टा अघि हिजो $$1$$ हिजो $$1$$ एक साताअघि पाँच साताअघि Followers Follow THIS PREMIUM CONTENT IS LOCKED STEP 1: Share to a social network STEP 2: Click the link on your social network Copy All Code Select All Code All codes were copied to your clipboard Can not copy the codes / texts, please press [CTRL]+[C] (or CMD+C with Mac) to copy