$type=ticker$count=12$cols=4$cate=0

बाँच्दा उपेक्षा, मर्दा सम्मान

SHARE:

चन्द्रकिशोर
उद्यमी गणेश लाठ एक सफल व्यक्ति हुन्, उनी वीरगंज उद्योग वाणिज्य ंसङ्घका अध्यक्षसमेत भइसकेका हुन्, उनी वीरगंजमा कतिपय सामाजिक अभियानहरूमा अग्रपङ्क्तिमा रहेका छन् । उनीसँग एक अपराह्न चिया पिउने साइत जुर्‍यो। उनले उद्योग–व्यापारभन्दा पनि अलि आध्यात्मिक, अलि मानवीय संवेदना, अलि परोपकारी कुराहरूतिर बढी बातचितलाई मोडे। गफिंदै जाँदा उनले भने– वीरगंजका एउटा पुस्ता विस्तारै हाम्रो माझबाट बिदा लिंदैछ, त्यस पुस्ताका प्रतिनिधिहरू ज्युँदो छँदै हामीले उनको अनुभवको सक्दो सदुपयोग गर्न सकेनौं, आज उनीहरूको अभाव हामीलाई महसुस भइराखेको छ। गणेश लाठसँग वीरगंजको पुरानो पुस्ताको लामो सूची छ, जो अब रहेनन्। यी प्रसङगहरू गफिंदै गर्दा उनी अलि भावुक देखिए। त्यतिखेर उनका स्वर्गवासी पिता बिहारीलाल लाठको समेत स्मृति–चर्चा गरियो। लाठ आफ्नो कारोबारको साथै दुईवटा पुस्तक प्रकाशनको तयारीमा छन् । उनी भन्छन्–मलाई चिनाउने भनेको यी कृतिहरू नै होलान्। उनमा केही गरौं भन्ने हतार पनि देखिन्छ।
    हो पनि, वीरगंज क्षेत्रका सामाजिक, आर्थिक, सांस्कृतिक, शैक्षिक, राजनीतिक आदि तमाम क्षेत्रमा क्रियाशील रहेका  तीन दशक पहिलेका ऊर्जावान पुस्ता विस्तारै बिदा लिंदै गएका छन्, कोही अत्यधिक उमेर वा अस्वस्थताका कारण सार्वजनिक जीवनमा देखा पर्दैनन्। तर उनीहरूसँग सम्पर्क, समन्वय र सामीप्य प्राप्त गर्‍यो भने निश्चय पनि केही उपयोगी अनुभव हात लाग्न सक्छ। वीरगंजमा क्रियाशील रहेको त्यस पुस्ताको सङ्घर्ष आफैंमा एउटा सामाजिकताको उदाहरण हो । उनीहरूले जुन हैसियत आर्जन गरे, त्यसको सामुन्ने अहिलेको पुस्ताको उचाइ सानो देखिन्छ। अहिले प्रचारका विविध सामग्रीहरू देखिएका छन् तर त्यो कालखण्डमा यस्तो सुविधा थिएन। अर्को पक्ष के हो भने जुन पुस्ताको हामी चर्चा गर्दैछौं, त्यो पुस्ताको सङ्घर्ष भनेकै अहिलेको वीरगंजको यात्राचित्र हो। तसर्थ त्यो पुस्तालाई खोज्ने र सम्मान गर्ने काम हाम्रो काँधमा छ।
    प्रौढ पुस्ताको खोजी र सम्मान आजको सामाजिक दायित्व हो। अहिले वृद्धवृद्धाहरू सामाजिक उपेक्षाको शिकार हुन थालेका छन्। उनको गरिमालाई हामीले जुनरूपमा आत्मसात गर्नुपर्ने हो त्यो गर्न सकिरहेका छैनौं। उनीहरू बाँचुन्जेल हामीले अपेक्षित सम्मान गर्न सकेनौं भने दिवङगत भएपछि उनको नाममा शोक संवेदना छाप्नु, शोकसभा गर्नुको कुनै अर्थ रहँदैन। परिवारका सदस्यहरूले पनि आफ्नो जेष्ठ सदस्यको सम्मान, सेवा र सुश्रुषा गर्ने अवसर छुटाइरहँदा लोकलाजका निमित्त श्राद्धको आडम्बरयुक्त भोजको कुनै अर्थ छैन। परिवारका सदस्यहरूले पनि आफ्नो परिवारको जेष्ठ सदस्यलाई सक्दो अनुकूल वातावरण दिने प्रयत्न गर्नुपर्छ। यसले गर्दा यी सदस्यहरूको आयु बढ्छ, जीवनमा उत्साह थपिन्छ, जीवन सुखकर भएर बित्छ। तर प्राय: के देखिन्छ भने बडो उपेक्षाका साथ जीवन काटेका वृद्धवृद्धाहरूको मरणोपरान्त खुब भोजभतेर गरिन्छ। श्राद्ध भोज यतिखेर सामाजिक हैसियत प्रदर्शनको एउटा माध्यम भएको छ। नवधनाढ्यहरू आफ्नो हैसियत प्रदर्शन गर्न तथा सामाजिक स्वीकार्यताको दायरा फराकिलो बनाउन अत्यधिक खर्च गर्ने गर्छन्। ती खर्चहरू संवेदना छपाउन, भोजभतेर गर्न, भोजभतेरमा ठूलाबडालाई निम्त्याउन खर्च गरिन्छ। विस्तारै यसले कताकता फेसनको रूप लिंदै गएको छ। मलामी जानु, श्राद्धको निम्तो मान्न जानुमा जुन संवेदना अभिव्यक्त हुनुपर्दछ, त्यो हराउँदै गएको छ। हामी कताकता यान्त्रिक र नाटकीय हुँदै गइरहेका छौं।
    सामाजिक जीवनमा सक्रिय जेष्ठ सदस्यहरूलाई कुनै सार्वजनिक कार्यक्रममा निम्त्याउँछौ तर उनको सक्दो हेरचाहमा ध्यान दिदैनौं। उदाहरण नै लिऊ, भोजपुरीका सर्वमान्य कवि पण्डित दीपनारायण मिश्रलाई कतिपय कार्यक्रममा निम्त्याइन्छ। उहाँ आउनु पनि हुन्छ। उहाँ पहिलेजस्तो हिंडडुल गर्न सक्नुहुन्न, अलि असजिलो हुन्छ। निम्त्याउनेले निम्त्याउँछ, मञ्चमा सम्मानका साथ आसन ग्रहण गराउँछ, तर उहाँ कसरी आउनुभयो र कसरी फर्कनुहुन्छ त्यसको हेक्का राखिंदैन। कतिपय अवस्थामा पण्डितजी बडो कष्टपूर्ण तरिकाले फर्कने गर्नुहुन्छ। हेर्दा सानो लाग्ने यस्ता कुराहरू त्यस्ता व्यक्तिका लागि ठूलो अर्थ लाग्छ। आयोजक पक्षले प्रौढ नागरिकहरूलाई निम्त्याउँदा जोडिएर आउने सुविधाबारे पनि ख्याल गर्नुपर्छ। उनीहरू कसरी आउँछन्, कसरी फर्कन्छन्, त्यसबारे विचार पुर्‍याउनुपर्छ। सबैसँग न आफ्नो गाडी हुन्छ, न सहयोगी वा सहायक नै हुन्छन्। कतिपय अवस्थामा कार्यक्रमहरू होटलको माथिल्लो तल्लामा हुन्छ, जहाँ उनीहरूलाई उक्लिन गार्‍हो हुन्छ। रिक्सा भाडा छ कि छैन, रिक्सा चढ्न सक्ने ठाउँसम्म पुर्‍याउन सहयोगी छ कि छैन भन्ने कुरामाथि होश पुर्‍याउनु जाति।
    जेष्ठ नागरिकहरू सम्मानका पात्र हुन्, बाटोमा हिंड्दा, मन्दिर–मस्जिद जाँदा, पसलमा किनमेल गर्दा, सार्वजनिक यातायातमा यात्रा गर्दा वा कर–महसुल बुझाउन पुग्दा, अस्पतालमा जँचाउन पुग्दा, भोजभतेरमा खान लाम लाग्दा उनीहरूलाई पहिलो अवसर दिनुपर्छ। सके सहयोग गरिदिनुपर्छ। कतिपय अवस्थामा यस्ता उमेरका व्यक्ति पसलमा धक्का खाइरहेका हुन्छन् वा रिक्सा नै खोज्न अप्ठयारो भइराखेको हुन्छ, यस्तोमा जो कोहीले सक्दो सहयोग गरे शहरमा जेष्ठ नागरिकप्रति सम्मानको संस्कृति झल्किन्छ।
    विभिन्न सामाजिक सङ्घ–सस्थाहरूले पनि आफ्ना पुराना सदस्यहरूको खोजीनीति लिनुपर्छ, उनका अनुभवहरूलाई वर्तमानसँग जोडेर बटुल्ने काम गर्नुपर्छ। उनका सम्पर्क सूत्रहरूको संयोजन गर्नुपर्छ, उनले थालनी गरेका सामाजिक महत्त्वका कामहरूलाई काँध दिनुपर्छ। विश्वनाथ शाह वीरगंजका पुराना व्यापारी–उद्योगपति हुनुहुन्छ। उहाँले कतिपय सामाजिक कामहरू प्रचार नगरी सम्पन्न गर्नुभएको छ। नियमितरूपमा परोपकारी कामहरू भइराख्छन्। उहाँ प्रचार चाहनुहुन्न, उहाँको मान्यता छ, परोपकारका लागि प्रचार चाहिंदैन, यसमा मौन समर्पण चाहिन्छ। उहाँले वीरगंजमा मात्र होइन, बाहिर पनि केही उल्लेखनीय कार्यहरू गर्नुभएको छ, केही कामहरू शुरु हुने क्रममा छ। यसै क्रममा एउटा वृद्धाश्रम बनाउने उहाँको सपना छ। उहाँ त्यसैका लागि बढी चिन्तित देखिनुहुन्छ। वा भनौ उहाँले आफ्नो सम्पूर्ण ऊर्जा वृद्धाश्रम बनाउने दिशामा केन्द्रित गर्नुभएको छ। उहाँको उमेर र स्वास्थ्यले गर्दा यो गार्‍हो काममा सीमा तोकिदिएको छ। यो कामको लागि एउटा समर्पित स्वयंसेवी जमातको आवश्यकता छ, अनि मात्र उहाँको वृद्धाश्रम निर्माण गर्ने सपनाले चाँडै मूर्तरूप लिन सक्छ।
    मूलरूपमा भन्न खोजिएको के हो भने जेष्ठ नागरिकहरूको सम्मान गर्ने, उनीहरूको भूमिकाको कदर गर्ने, सान्दर्भिकतालाई संयोजन गर्ने र उनीहरूको प्रयत्नलाई टेवा दिने काम भनेको सामाजिक दायित्व हो, यो हामी तपाईं सबैको काम हो। उनीहरूप्रति देखाउने सद्भाव, सम्मान र सहयोगको भावनाको संस्कार हामी सबैमा हुनुपर्छ। उनीहरू बाट लिन सक्ने प्रेरणा र प्रोत्साहन समयमैं लिन सक्नुपर्छ र त्यो अनुसारको चाहना सामाजिकरूपमैंं देखिनुपर्छ। अनि मात्र एउटा पुस्ताको सम्मान गरेको ठहरिने छ।
neelambAd
Name

(स्थानीय समाचार ,1, %प्रमुख समाचार ,1, खेलकूद ,25, मन्तव्य ,3, सम्पादकीय ,27,(७ अप्रिल–विश्व स्वास्थ्य दिवसको उपलक्ष्यमा),1,(सन्दर्भ: ५८ औं राष्ट्रिय सहकारी दिवस,1,(स्थानीय समाचार,7,%प्रमुख समाचार,3,१५ अगस्त,6,२० चैत्र २०७१),1,२०७७ सालको वार्षिक राशिफल,1,main news,8,pramuk samachar,1,recent,5,अन्तरार्टिय समाचार,10,अन्तराष्ट्रिय समाचार,105,अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस,1,अन्तर्वार्ता,28,अर्थ विशेष,129,अर्थ-उद्योग-वाणिज्य,710,अर्थ–उद्योग–वाणिज्य,29,अर्थविशेष,390,असार १५: धान दिवस,1,आइतवार विशेष,441,आजको बहस,16,आयुर्वेद,77,आर्थिक समाचार,136,आलेख,3,इतिहास,11,उपन्यास,11,एकाङ्की,4,एकाङ्की नाटक,2,कथा,55,कबीरा खडा बजार,216,कविता,44,कानुनी परामर्श,61,कुरोको चुरो,41,कृति समीक्षा,3,खेलकूद,1780,खोजीनीति,2,गजब,2,गुड फ्राइडे,1,गुरुनानक जयन्ती,1,गुरुनानक देव जयन्ती विशेष,1,चिठ्ठी,1,चियोचर्चा,1,जनसरोकार,2,जीवनी,2,जीवशास्त्र,1,जीवेम शरदः शतम्,1,जीवेम शरद: शतम्,1,जैव विविधता दिवस,1,टाकन–टुकन,54,टाकनटुकन,18,तथ्याङ्क,1,दृष्टिकोण,1,धन्वन्तरि जयन्ती,1,धर्म दर्शन,5,धर्म संस्कृति,10,धर्म–संस्कृति,115,नारी हस्ताक्षर,3,नारी हस्ताक्षर,6,नियतिको फल,1,नियात्रा,2,नीति वचन,1,पाठक पत्र,54,पाठक प्रतिक्रिया,22,पाठक मञ्च,58,पाठकमंच,42,पुस्तक समीक्षा,10,पोषण,2,पोषण/आहार,3,प्रजापिता ब्रह्माबाबाको ४७ औं अव्यक्ति दिवस,1,प्रतीक दैनिक,2264,प्रमुख समाचार,3585,प्रविधि,3,प्रवृत्ति र मनोवृत्ति,2,प्रसङ्गतरङ्ग,4,प्रसङ्गवश,1,फरक,145,फरक मत,2,फिचर,456,फिचर समाचार,81,फोटो,8,बाटिका,441,बुद्ध जयन्तीको उपलक्ष्यमा,1,बेलाको बोली,1,ब्रह्मा स्मृति दिवस,1,भानु जयन्ती,1,भाषा,1,भाषा/संस्कृति,1,भ्यालेन्टाइन डे,1,मजदुर दिवस विशेषः,1,मतमतान्तर,1,मतान्तर,1,मनोरन्जन,9,मन्तव्य,483,महाभारतबाट सङकलन तथा अनुवाद,231,महाभारतबाट सङकलित,16,महाशिवरात्री,1,महिला सरोकार,1,महिला हस्ताक्षर,1,मानवीय व्यवहार,1,यात्रा,29,यात्रा संस्मरण,3,यात्रानुभव,1,युग परिवर्तन कसरी र कहिले,3,युवा आवाज,1,राशिफल,2,रोचक,18,लघुकथा,32,लोक/संस्कृति,11,लोकविश्वास,2,लोहिया जयन्ती,1,वाटिका,553,वातावरण,1,वि.सं. २०७७ सालको वर्षफल,1,विज्ञान प्रविधि,3,विज्ञापनको लागि सम्पर्क,1,विश्लेषण,1,विश्व एड्स दिवसको उपलक्ष्यमा,1,विश्व सन्दर्भ,3,व्यक्तित्व,1,व्यङग्य,27,व्यङ्ग्य,35,व्यङ्ग्यम्,5,शिक्षा नेपाल,10,शिक्ष्f नेपाल,487,सङ्कलन तथा अनुवाद,35,सन्दभ: विश्व मधुमेह दिवस,1,सन्दर्भ ः विवेकानन्दा दिवस,2,सन्दर्भ - महिला हिंसा,3,सन्दर्भ - मानव अधिकार दिवस,1,सन्दर्भ : क्षयरोग दिवस,1,सन्दर्भ : चुरे दिवस,1,सन्दर्भ : बाल दिवस,1,सन्दर्भ : रमजान,1,सन्दर्भ ६१ औं राष्ट्रिय क्षयरोग दिवस,1,सन्दर्भः अन्तर्राष्ट्रिय हिन्दी दिवस,1,सन्दर्भ गाँधी जयन्ती,1,सन्दर्भः गुरु नानक जयन्ती,1,सन्दर्भ भानुजयन्ती,1,सन्दर्भः भारतको स्वतन्त्र दिवस,1,सन्दर्भ मोती जयन्ती,1,सन्दर्भः योग दिवस,1,सन्दर्भ रक्तसञ्चार सेवा दिवस,1,सन्दर्भ विश्व रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ- विश्व वातावरण दिवस,1,सन्दर्भ- श्रीकृष्ण जन्माष्टमी,2,सन्दर्भ-विश्व पर्यटन दिवस,1,सन्दर्भ– शहीद दिवस,1,सन्दर्भ: २६ जनवरी,8,सन्दर्भ: नारी दिवस,2,सन्दर्भ: बाल दिवस,2,सन्दर्भ: भारतको ६४औं गणतन्त्र दिवस,1,सन्दर्भ: भारतको ६९औं स्वतन्त्रता दिवस,1,सन्दर्भ: भारतको स्वतन्त्र दिवस,2,सन्दर्भ: रमजान पर्व,1,सन्दर्भ: रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व एड्स दिवस,3,सन्दर्भ: विश्व बाल दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व मौसम दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ: वीपी जयन्ती,1,सन्दर्भ: श्री गुरु अर्जुनदेवजी महाराज शहिदी दिवस,1,सन्र्दभ विश्व पर्यावरण दिवस,1,सम–सामयिक,1,समय–सन्दर्भ,9,समयान्तर,301,समसामयिक,28,समाचार विश्लेषण,3,समीक्षा,1,समीक्षा समाहरण,1,सम्पादकीय,3049,सरोकार,46,संस्कृति/साहित्य,3,संस्मरण,15,साहित्यवार्ता,1,साहित्यात्मक,5,सिर्सियाँ नदी प्रदूषण प्रकरण,2,स्तवतन्त्र विचार,254,स्थानीय समाचार,12448,स्मृति,2,स्वतन्त्त विचार,2,स्वतन्त्र विचार,2833,स्वान्त सुखाय,88,स्वान्तः सुखाय,14,स्वान्तः सुखायः,140,स्वान्त सुखाय:,132,स्वान्त–सुखाय,157,स्वायन्त सुखाय,22,स्वास्थ्य चर्चा,49,हाम्रो बारेमा,2,हास्य एकाङ्की,1,हास्यव्यङ्ग्य एकाÍी,1,
ltr
item
Prateek Daily । प्रतीक दैनिक : बाँच्दा उपेक्षा, मर्दा सम्मान
बाँच्दा उपेक्षा, मर्दा सम्मान
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEPiXI2oZc6_SM-DHDA5lDvZTHPfcq9_KTlWFr4H9wQggvee9gb2DGptgYko9-9lfH90tu-guTLgDuSOSllvQwlR2ACu5LDnNKgIYwucm0ANQt734mbMmSlomBrES58YSBN5Gui8whvUCM/s1600/chandra.jpg
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEPiXI2oZc6_SM-DHDA5lDvZTHPfcq9_KTlWFr4H9wQggvee9gb2DGptgYko9-9lfH90tu-guTLgDuSOSllvQwlR2ACu5LDnNKgIYwucm0ANQt734mbMmSlomBrES58YSBN5Gui8whvUCM/s72-c/chandra.jpg
Prateek Daily । प्रतीक दैनिक
https://www.prateekdainik.com.np/2013/09/blog-post_8612.html
https://www.prateekdainik.com.np/
https://www.prateekdainik.com.np/
https://www.prateekdainik.com.np/2013/09/blog-post_8612.html
true
6917042177189007432
UTF-8
सबै हेर्नुहोस् केही भेटिएन थप विस्तृत जवाफ दिनुहोस् Cancel reply Delete By Home PAGES POSTS सबै हेर्नुहोस सिफारिस गरिएको वर्गीकरण समाचार संग्रह खोज्नुहोस् सबै पोस्ट Not found any post match with your request गृहपृष्ठ Sunday Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sun Mon Tue Wed Thu Fri Sat January February March April May June July August September October November December Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec भर्खरै एक मिनेट अघि $$1$$ एक मिनेट अघि एक घण्टा अघि $$1$$ एक घण्टा अघि हिजो $$1$$ हिजो $$1$$ एक साताअघि पाँच साताअघि Followers Follow THIS PREMIUM CONTENT IS LOCKED STEP 1: Share to a social network STEP 2: Click the link on your social network Copy All Code Select All Code All codes were copied to your clipboard Can not copy the codes / texts, please press [CTRL]+[C] (or CMD+C with Mac) to copy