$type=ticker$count=12$cols=4$cate=0

फोरेक्स र नेपाली मुद्रा अवमूल्यन

SHARE:

-  ई. गोपाल श्रेष्ठ
 फोरेक्स भनेको फरेन एक्सचेन्ज हो अथवा विदेशी मुद्रा विनिमय । प्राय:  हामी विदेशी मुद्रा भन्ने बित्तिकै अमेरिकी डलरलाई सम्झन्छौं । कारण सबै मुद्राको आधार मुद्रा अमेरिकी डलरलाई नै मान्दै आइएको छ । अमेरिकाले सन् २००८ को आर्थिक मन्दीबाट पार पाएपछि अमेरिकी डलर एकदम भारी हुँदै गएको छ । २०६८ साउनमा एक अमेरिकी डलर बराबर नेपाली रुपियाँ ७० थियो भने हाल २०७० भदौमा रु. १०५/– कटिसकेको छ । यो स्थिति हाम्रोजस्तो गरिब मुलुकहरूका लागि भयावह छ । कारण, जहाँ पेट्रोलियम पदार्थदेखि औद्योगिक कच्चा पदार्थ, मेसिनरी पार्टपुर्जा सबै डलरमा खरिद गर्नुपर्छ । अनि हामीलाई यो खरिद मूल्य एकदम नै महँगो पर्न जान्छ ।
    डलरको भाउ अझै अकासिएर प्रति १ डलर नेपाली रुपैयाँ अझै ११२ सम्म पुग्ने अनुमान गरिएको छ । यो अनुमान सत्य साबित हुन पुग्यो भने चर्को मूल्यवृद्धि अवश्यम्भावी छ । मूल्यवृद्धिले आर्थिक, सामाजिक र राजनीतिक सबै क्षेत्रमा नकारात्मक असर पार्छ । मुद्रा अवमूल्यन हुँदा निकासी व्यापार फस्टाउन सक्छ । तर, हामीसँग त्यस्तो के वस्तु छ र हामी निर्यात बढाउन सक्छौं ? औद्योगिक उत्पादन बढाउन सकिएको छैन, गुणस्तर व्यवस्थापन गर्न सकिएको छैन, अनि अन्तर्राष्ट्रिय बजारको आवश्यकता अनुसार हामीले हाम्रो उत्पादित वस्तुको ब्रान्डिङ र लेबलिङ पनि व्यवस्थित गर्न सकेका छैनौं । निर्यातभन्दा आयात ८ गुणा बढी भएको हाम्रो मुलुकमा निर्यात बढाउन सकिने सम्भावना निकै कम छ ।
    हामीले अन्तर्राष्ट्रिय बजारबाट लिएको ऋणको ब्याज डलरमा नै तिर्नुपर्छ । अनि डलर महँगो भएपछि ब्याज पनि महँगो हुने नै भयो । विशेषगरी जलविद्युत् आयोजनाका लागि लिइएको ऋणको ब्याजदर डलरमा नै हुने भएकोले यसको कार्यान्वयनलाई आर्थिक दृष्टिकोणबाट सम्भाव्य हुँदाहुँदै पनि असम्भाव्य बनाइदिन्छ । विकासको लागि योभन्दा ठूलो दुर्भाग्य अरू के हुन सक्छ ? यस्तो परिस्थितिको सामना गर्न नपरोस् भन्ने मनसायले विदेशी ऋणको ब्याज नेपाली मुद्रामा गर्न सके धेरै राम्रो । तर के यसो गर्न सम्भव छ त ? हाम्रो मुद्रा अवमूल्यन हुँदा विदेशबाट डलर पठाउनेको परिवारले यहाँ धेरै रकम उठाउन सक्छ । जस्तो एक अमेरिकी डलरको विनिमय दर रु. ७० हुँदा १०० डलर पठाउनेको परिवारले यहाँ ७,००० रुपियाँ उठाउँथ्यो भने रु. १०५ हुँदा स्वत: १०,५०० उठाउन सक्छ । तर अहिलेसम्मको हाम्रो अनुभवले यस्तो रकम उत्पादनशील काममा भन्दा सीधा उपभोगमा मात्र खर्च भएको देखिएको छ । यो प्रवृत्तिले हामी सधैं जस्ताको तस्तै हुन्छौं र कालान्तरमा झन् दु:खदायी अवस्थामा पुग्न सक्छौं । यस्तो रकम ठीक ठाउँमा मात्र खर्च होस् भन्नका खातिर एउटा सचेतना कार्यक्रम अभियानकै रूपमा ल्याउन जरुरी छ ।
    २०६८ साउनको तुलनामा २०७० भदौ ५ सम्ममा डलरको भाउ ४४ प्रतिशतले बढेको छ भने युरो ३३ प्रतिशतले बढेको छ । त्यस्तै पाउन्ड स्टर्लिङ ३८ प्रतिशतले बढेको छ भने चिनियाँ मुद्रा युआन ५२ प्रतिशतले बढेको छ । हामीले साधारणतया यिनै विदेशी मुद्राबाट विदेशी वस्तु आयात गर्छौं । विदेशी मुद्राको भाउ यसरी बढ्दा हाम्रो ढाड सेक्नु स्वाभाविक हो । एकातिर हामीसँग विदेशी मुद्रा कमाउन निर्यात गर्ने वस्तु छैन, अर्कोतिर ती मुद्राको भाउ दिनानुदिन बढिरहेको छ ।
    यस्तो परिस्थितिबाट बच्न हामीले हाम्रो अर्थतन्त्र बलियो नबनाई सुखै छैन । अर्थतन्त्र बलियो गर्न निकासी बढाउनुपर्छ । हाल हाम्रो देशमा भएका तुरुन्त निकासी बढाउन सकिने र मिल्ने उत्पादन तथा वस्तुहरूमा चिया, दाल, अलैंची तथा जडीबुटीहरू हुन् । यी वस्तुहरूको प्रथम चरणको उत्पादन/खेती, त्यसपछि प्रशोधन, भण्डारण, गुणस्तर, लेबलिङ जस्ता कार्य व्यवस्थापन आदिमा सुधारात्मकरूपमा ध्यान दिनुपर्छ । त्यस्तै, हामीले आयातमा नियन्त्रण गर्नु नै पर्छ । आधारभूत वस्तुबाहेक अन्य वस्तु आयातमा कानुनीरूपमा नै निरुत्साहित गर्दै जानुपर्छ । स्वदेशी उद्योगलाई संरक्षण तथा संवद्र्धन गर्नु नै पर्छ । रेमिट्यान्सबाट प्राप्त रकम उपभोगमा मात्र होइन उपयोगमा पनि खर्च गर्न प्रोत्साहित गर्नुपर्छ । हाम्रो मुद्राको भाउ पनि भारतीय मुद्राको भाउ सरह भइदिएको भए हामीलाई कति आर्थिक लाभ हुन्थ्यो, सहजै अनुमान लगाउन सकिन्छ । झन् अमेरिकी डलर बराबर भए कति सहज हुन्थ्यो होला । यी सबै हाम्रो काल्पनिक कुरा र दिवा सपना मात्र हुन् । तर, राष्ट्र, राष्ट्रियता र नेपाली जनताप्रति जवाफदेही, भ्रष्टाचार नियन्त्रणमा शून्य सहनशीलता र तीक्ष्ण बुद्धि भएका नेताको नेतृत्व हाम्रो देशले प्राप्त गर्न सकेमा आजका यी सबै काल्पनिक कुरा र दिवा सपना भोलि वास्तविकतामा परिणत भएको देख्न सकिन्छ ।
neelambAd
Name

(स्थानीय समाचार ,1, %प्रमुख समाचार ,1, खेलकूद ,25, मन्तव्य ,3, सम्पादकीय ,27,(७ अप्रिल–विश्व स्वास्थ्य दिवसको उपलक्ष्यमा),1,(सन्दर्भ: ५८ औं राष्ट्रिय सहकारी दिवस,1,(स्थानीय समाचार,7,%प्रमुख समाचार,3,१५ अगस्त,6,२० चैत्र २०७१),1,२०७७ सालको वार्षिक राशिफल,1,main news,8,pramuk samachar,1,recent,5,अन्तरार्टिय समाचार,10,अन्तराष्ट्रिय समाचार,105,अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस,1,अन्तर्वार्ता,28,अर्थ विशेष,129,अर्थ-उद्योग-वाणिज्य,710,अर्थ–उद्योग–वाणिज्य,29,अर्थविशेष,390,असार १५: धान दिवस,1,आइतवार विशेष,441,आजको बहस,16,आयुर्वेद,77,आर्थिक समाचार,136,आलेख,3,इतिहास,11,उपन्यास,11,एकाङ्की,4,एकाङ्की नाटक,2,कथा,55,कबीरा खडा बजार,216,कविता,44,कानुनी परामर्श,61,कुरोको चुरो,41,कृति समीक्षा,3,खेलकूद,1780,खोजीनीति,2,गजब,2,गुड फ्राइडे,1,गुरुनानक जयन्ती,1,गुरुनानक देव जयन्ती विशेष,1,चिठ्ठी,1,चियोचर्चा,1,जनसरोकार,2,जीवनी,2,जीवशास्त्र,1,जीवेम शरदः शतम्,1,जीवेम शरद: शतम्,1,जैव विविधता दिवस,1,टाकन–टुकन,54,टाकनटुकन,18,तथ्याङ्क,1,दृष्टिकोण,1,धन्वन्तरि जयन्ती,1,धर्म दर्शन,5,धर्म संस्कृति,10,धर्म–संस्कृति,115,नारी हस्ताक्षर,3,नारी हस्ताक्षर,6,नियतिको फल,1,नियात्रा,2,नीति वचन,1,पाठक पत्र,54,पाठक प्रतिक्रिया,22,पाठक मञ्च,58,पाठकमंच,42,पुस्तक समीक्षा,10,पोषण,2,पोषण/आहार,3,प्रजापिता ब्रह्माबाबाको ४७ औं अव्यक्ति दिवस,1,प्रतीक दैनिक,2264,प्रमुख समाचार,3585,प्रविधि,3,प्रवृत्ति र मनोवृत्ति,2,प्रसङ्गतरङ्ग,4,प्रसङ्गवश,1,फरक,145,फरक मत,2,फिचर,456,फिचर समाचार,81,फोटो,8,बाटिका,441,बुद्ध जयन्तीको उपलक्ष्यमा,1,बेलाको बोली,1,ब्रह्मा स्मृति दिवस,1,भानु जयन्ती,1,भाषा,1,भाषा/संस्कृति,1,भ्यालेन्टाइन डे,1,मजदुर दिवस विशेषः,1,मतमतान्तर,1,मतान्तर,1,मनोरन्जन,9,मन्तव्य,483,महाभारतबाट सङकलन तथा अनुवाद,231,महाभारतबाट सङकलित,16,महाशिवरात्री,1,महिला सरोकार,1,महिला हस्ताक्षर,1,मानवीय व्यवहार,1,यात्रा,29,यात्रा संस्मरण,3,यात्रानुभव,1,युग परिवर्तन कसरी र कहिले,3,युवा आवाज,1,राशिफल,2,रोचक,18,लघुकथा,32,लोक/संस्कृति,11,लोकविश्वास,2,लोहिया जयन्ती,1,वाटिका,553,वातावरण,1,वि.सं. २०७७ सालको वर्षफल,1,विज्ञान प्रविधि,3,विज्ञापनको लागि सम्पर्क,1,विश्लेषण,1,विश्व एड्स दिवसको उपलक्ष्यमा,1,विश्व सन्दर्भ,3,व्यक्तित्व,1,व्यङग्य,27,व्यङ्ग्य,35,व्यङ्ग्यम्,5,शिक्षा नेपाल,10,शिक्ष्f नेपाल,487,सङ्कलन तथा अनुवाद,35,सन्दभ: विश्व मधुमेह दिवस,1,सन्दर्भ ः विवेकानन्दा दिवस,2,सन्दर्भ - महिला हिंसा,3,सन्दर्भ - मानव अधिकार दिवस,1,सन्दर्भ : क्षयरोग दिवस,1,सन्दर्भ : चुरे दिवस,1,सन्दर्भ : बाल दिवस,1,सन्दर्भ : रमजान,1,सन्दर्भ ६१ औं राष्ट्रिय क्षयरोग दिवस,1,सन्दर्भः अन्तर्राष्ट्रिय हिन्दी दिवस,1,सन्दर्भ गाँधी जयन्ती,1,सन्दर्भः गुरु नानक जयन्ती,1,सन्दर्भ भानुजयन्ती,1,सन्दर्भः भारतको स्वतन्त्र दिवस,1,सन्दर्भ मोती जयन्ती,1,सन्दर्भः योग दिवस,1,सन्दर्भ रक्तसञ्चार सेवा दिवस,1,सन्दर्भ विश्व रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ- विश्व वातावरण दिवस,1,सन्दर्भ- श्रीकृष्ण जन्माष्टमी,2,सन्दर्भ-विश्व पर्यटन दिवस,1,सन्दर्भ– शहीद दिवस,1,सन्दर्भ: २६ जनवरी,8,सन्दर्भ: नारी दिवस,2,सन्दर्भ: बाल दिवस,2,सन्दर्भ: भारतको ६४औं गणतन्त्र दिवस,1,सन्दर्भ: भारतको ६९औं स्वतन्त्रता दिवस,1,सन्दर्भ: भारतको स्वतन्त्र दिवस,2,सन्दर्भ: रमजान पर्व,1,सन्दर्भ: रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व एड्स दिवस,3,सन्दर्भ: विश्व बाल दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व मौसम दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ: वीपी जयन्ती,1,सन्दर्भ: श्री गुरु अर्जुनदेवजी महाराज शहिदी दिवस,1,सन्र्दभ विश्व पर्यावरण दिवस,1,सम–सामयिक,1,समय–सन्दर्भ,9,समयान्तर,301,समसामयिक,28,समाचार विश्लेषण,3,समीक्षा,1,समीक्षा समाहरण,1,सम्पादकीय,3049,सरोकार,46,संस्कृति/साहित्य,3,संस्मरण,15,साहित्यवार्ता,1,साहित्यात्मक,5,सिर्सियाँ नदी प्रदूषण प्रकरण,2,स्तवतन्त्र विचार,254,स्थानीय समाचार,12448,स्मृति,2,स्वतन्त्त विचार,2,स्वतन्त्र विचार,2833,स्वान्त सुखाय,88,स्वान्तः सुखाय,14,स्वान्तः सुखायः,140,स्वान्त सुखाय:,132,स्वान्त–सुखाय,157,स्वायन्त सुखाय,22,स्वास्थ्य चर्चा,49,हाम्रो बारेमा,2,हास्य एकाङ्की,1,हास्यव्यङ्ग्य एकाÍी,1,
ltr
item
Prateek Daily । प्रतीक दैनिक : फोरेक्स र नेपाली मुद्रा अवमूल्यन
फोरेक्स र नेपाली मुद्रा अवमूल्यन
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhmcZdwkWBs50Q_nbHAI7tP-0Jt4525Ygx9RcXzHpB5Ev8l3RzX5ROsedabbkW64daiPygnb3Ws2znIRHRuv5bj6V5R3cotG6ymJzXZnxcK31GbWu_KLtnijb-hWHgkEhyphenhyphenyR3YvtQAxev45/s200/gopal+shreshtha.jpg
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhmcZdwkWBs50Q_nbHAI7tP-0Jt4525Ygx9RcXzHpB5Ev8l3RzX5ROsedabbkW64daiPygnb3Ws2znIRHRuv5bj6V5R3cotG6ymJzXZnxcK31GbWu_KLtnijb-hWHgkEhyphenhyphenyR3YvtQAxev45/s72-c/gopal+shreshtha.jpg
Prateek Daily । प्रतीक दैनिक
https://www.prateekdainik.com.np/2013/08/blog-post_1442.html
https://www.prateekdainik.com.np/
https://www.prateekdainik.com.np/
https://www.prateekdainik.com.np/2013/08/blog-post_1442.html
true
6917042177189007432
UTF-8
सबै हेर्नुहोस् केही भेटिएन थप विस्तृत जवाफ दिनुहोस् Cancel reply Delete By Home PAGES POSTS सबै हेर्नुहोस सिफारिस गरिएको वर्गीकरण समाचार संग्रह खोज्नुहोस् सबै पोस्ट Not found any post match with your request गृहपृष्ठ Sunday Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sun Mon Tue Wed Thu Fri Sat January February March April May June July August September October November December Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec भर्खरै एक मिनेट अघि $$1$$ एक मिनेट अघि एक घण्टा अघि $$1$$ एक घण्टा अघि हिजो $$1$$ हिजो $$1$$ एक साताअघि पाँच साताअघि Followers Follow THIS PREMIUM CONTENT IS LOCKED STEP 1: Share to a social network STEP 2: Click the link on your social network Copy All Code Select All Code All codes were copied to your clipboard Can not copy the codes / texts, please press [CTRL]+[C] (or CMD+C with Mac) to copy