प्रताप श्रेष्ठ, वीरगंज, १३ मङ्सिर/
यस साता वीरगंज घण्टाघरदेखि उत्तर वीरगज चिनी कारखानासम्म मुख्य सडक खण्डमा सवारी साधनको ठक्करबाट ७ वटा कुकुर मारिएका छन् ।
सोही सडकखण्डमा भुस्याहा कुकुरको आक्रमणबाट जोगिन सास्ती सहनुपरेका सवारी चालकहरू पनि धेरै छन् ।
बितेको शनिवार राति १० बजेसिमराबाट घर आइरहेका वीरगंज–१३ निवासी जयकिसन यादव वीरगंज पावरहाउस चोक पुग्दा कुकुरको आक्रमणमा परेका थिए । खुला सडकमा एक सुरले मोटरसाइकल हुइँक्याउँदै आइरहेको बेला अकस्मात पछाडिबाट कुकुरको जत्था भुक्दै पछि लागेपछि के गरूँ, कसो गरूँं भएर आत्तिएको यादव बताउँछन् । यसरी आत्तिंदा मोटरसाइकलको सन्तुलन बिग्रेर सडक नजिकै माटोमा पछारिन पुगेका यादव तीन दिन उपचारपश्चात् अस्पतालबाट घर फर्केका छन् ।
मोटरसाइकल लडेपछि कुकुरहरू भुक्दै पछाडि हटेको उनले बताए ।
त्यसैगरी बितेको सोमवार बिहान ४ बजे बिरामी लिएर अस्पताल आइरहेका वीरगंज–१६ राधेमाई
निवासी सुरेशप्रसाद साह त्रिमूर्ति चोक र मुडली चोक बीच भुस्याहा कुकुरको घेरामा परे ।
“शुरुमा त्रिमूर्ति चोकबाट भुक्दै दुईवटा कुकुर पछि लागे । बिरामीसहित तीनजना चढेको मोटरसाइकल धेरै भगाउन सकिएन । सडकको दायाँ–बायाँबाट पनि कुकुरहरू भुक्दै निस्कन थालेपछि मोटरसाइकल रोके । तबसम्म उनीहरूलाई २५–३० वटा कुकुरले घेरिसकेका थिए । कुकुरहरू केही दूरीबाट भुक्दै अगाडि–पछाडि गरिरहेका थिए ।
तीन मिनटभन्दा बढी कुकुरको घेराउमा परेका साहको मर्निङ वाकमा निस्केका मानिसहरूले उद्धार गरेका थिए ।
प्राय: रात, बिहान र साँझको समय सडकमा चहलपहल कम भएको बेला फेला पर्ने सवारीलाई कुकुरले लखेट्ने गरेका छन् । सडकमा चहलपहल केही गर्दैनन् । एकान्त पारेर कुकुरहरूले प्राय: मोटरसाइकल र तीव्र गतिका साइकललाई लखेट्ने हुँदा चालक आत्तिएर सडक दुर्घटनाहरू हुने गरेको छ ।
कुकुरको कारण कति सवारी दुर्घटना भए भन्ने तथ्याड्ढ ट्राफिकसँग पनि नरहेको ट्राफिक प्रहरी कार्यालय पर्साका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक विज्ञानराज बस्नेतले बताए ।
कुकुरले किन लखेटछन् ?
कुकुरले मानव या सवारीलाई लखेट्नुमा मुख्य दुई कारण देखिएका छन् । मानव या सवारीप्रति आक्रोश अर्थात् कुकुरहरूमा विद्रोही भावना जाग्नु र यो मौसममा कुकुरहरूमा आउने बैंसको उन्माद ।
शहरी क्षेत्रमा प्राय: कात्तिक, मङ्सिर महिनामा धेरै कुकुर सवारी साधनको चपेटमा परी मर्ने गरेको वीरगंज नगवा निवासी विजय गुप्ताको ठहर छ । त्यति बेला कुकुर बगालिने मौसम भएकोले हुलका हुल कुकुर सडकमा आउँदा खुला सडकमा हुइँकिएर आउने सवारी साधनको चपेटमा परेर मारिन्छन् । कतिपय कुकुरहरू पोथीमाथि आधिपत्य जमाउने होडमा दायाँ–बायाँ नहेरी दौडिने गर्छन् र सवारीको ठक्करमा परी परेर मर्ने गरेको गुप्ताको भनाइ छ । यस्तो दुर्घटना प्राय: राति र सडकमा सवारीको भीडभाड नभएकोले बेला हुने चालकहरू बताउँछन् ।
कुकुरको बथानमा एउटा साथी सवारीले मार्यो भने दुर्घटना देख्ने हरेक कुकुरले मनमा प्रतिशोध साधेको हुन्छ र जब अनुकूल पर्छ सवारीलाई लखेट्ने गर्छन् ।
वीरगंज–१० गहवा रेल्वे रोड निवासी माया देवीका अनुसार उनको घरमा पालेको मोती (कुकुरनी)ले घर अगाडि सडकमा अपरिचित मोटरसाइकल देख्यो कि लखेट्ने गथ्र्यो । यो क्रम एक वर्षसम्म जारी रहयो । मोतीले जन्माएको तीन बच्चा स–साना छँदा तीव्र गतिमा आएको एक मोटरसाइकलले एउटा बच्चालाई किचेको थियो । साङ्लोबाट छुटेपछि बच्चा दुर्घटना भएको सडकतर्फ जाने र मोटरसाइकल लखेट्ने मोतीको दिनचर्या नै थियो ।
मुडली चोक, त्रिमूर्ति चोक तथा पावरहाउस क्षेत्रका स्थानीय बासिन्दाले पनि सडकमा कुकुर मारिन थालेपछि कुकुरहरू ठूलो सङ्ख्यामा सँगै हिड्न थालेको बताउँछन् ।
कुकुर पाल्ने सोखिन र १०० भन्दा बढी कुकुरलाई ज·ल शिकार तालिम दिइसकेका सिमरावासी राजु कार्की भने कुकुरहरूमा बगालिने समय आएपछि कुकुरनीले डाँगो कुकुर र डाँगो कुकुरले कुकुर्नीहरूलाई आफूतर्फ आकर्षित गर्न खोज्छ ।
त्यस अवस्थामा एक्लोदुक्लो मानिस, जनावर वा सवारी साधन देखेमा उनीहरूले आफूलाई बलियो साबित गर्न खोज्छन् । ताकत देखाउन प्रतिस्पर्धामा कुकुरहरूबीच पनि मारामार हुने कार्की बताउँछन् ।
हाल नेपाली सेनाको लेफ्टिनेन्ट पदमा कार्यरत कार्कीले प्रतीकसँगको टेलिफोन सम्पर्कमा कुरा गर्दै अगाडि बताए “कुकुरले लखेटेमा भाग्नुभन्दा हातमा केही हतियार लिएजसो गरेर कुकुरतर्फ हेरेर उभिनु उत्तम विकल्प हो । कुकुरको भीडभाड छ वा आक्रमण हुन सक्ने क्षेत्र छ भने साइकल या मोटरसाइकल धिमा गतिमा चलाउने गरे कुकुर भुक्छ मात्र टोक्न आउँदैन । टोक्न आएमा स्टार्ट बन्द नगरी घ्वार–घ्वार पार्दै अडिएमा कुकुरले कहिल्यै आक्रमण गर्ने हिम्मत गर्दैन ।
यस साता वीरगंज घण्टाघरदेखि उत्तर वीरगज चिनी कारखानासम्म मुख्य सडक खण्डमा सवारी साधनको ठक्करबाट ७ वटा कुकुर मारिएका छन् ।
सोही सडकखण्डमा भुस्याहा कुकुरको आक्रमणबाट जोगिन सास्ती सहनुपरेका सवारी चालकहरू पनि धेरै छन् ।
बितेको शनिवार राति १० बजेसिमराबाट घर आइरहेका वीरगंज–१३ निवासी जयकिसन यादव वीरगंज पावरहाउस चोक पुग्दा कुकुरको आक्रमणमा परेका थिए । खुला सडकमा एक सुरले मोटरसाइकल हुइँक्याउँदै आइरहेको बेला अकस्मात पछाडिबाट कुकुरको जत्था भुक्दै पछि लागेपछि के गरूँ, कसो गरूँं भएर आत्तिएको यादव बताउँछन् । यसरी आत्तिंदा मोटरसाइकलको सन्तुलन बिग्रेर सडक नजिकै माटोमा पछारिन पुगेका यादव तीन दिन उपचारपश्चात् अस्पतालबाट घर फर्केका छन् ।
मोटरसाइकल लडेपछि कुकुरहरू भुक्दै पछाडि हटेको उनले बताए ।
त्यसैगरी बितेको सोमवार बिहान ४ बजे बिरामी लिएर अस्पताल आइरहेका वीरगंज–१६ राधेमाई
निवासी सुरेशप्रसाद साह त्रिमूर्ति चोक र मुडली चोक बीच भुस्याहा कुकुरको घेरामा परे ।
“शुरुमा त्रिमूर्ति चोकबाट भुक्दै दुईवटा कुकुर पछि लागे । बिरामीसहित तीनजना चढेको मोटरसाइकल धेरै भगाउन सकिएन । सडकको दायाँ–बायाँबाट पनि कुकुरहरू भुक्दै निस्कन थालेपछि मोटरसाइकल रोके । तबसम्म उनीहरूलाई २५–३० वटा कुकुरले घेरिसकेका थिए । कुकुरहरू केही दूरीबाट भुक्दै अगाडि–पछाडि गरिरहेका थिए ।
तीन मिनटभन्दा बढी कुकुरको घेराउमा परेका साहको मर्निङ वाकमा निस्केका मानिसहरूले उद्धार गरेका थिए ।
प्राय: रात, बिहान र साँझको समय सडकमा चहलपहल कम भएको बेला फेला पर्ने सवारीलाई कुकुरले लखेट्ने गरेका छन् । सडकमा चहलपहल केही गर्दैनन् । एकान्त पारेर कुकुरहरूले प्राय: मोटरसाइकल र तीव्र गतिका साइकललाई लखेट्ने हुँदा चालक आत्तिएर सडक दुर्घटनाहरू हुने गरेको छ ।
कुकुरको कारण कति सवारी दुर्घटना भए भन्ने तथ्याड्ढ ट्राफिकसँग पनि नरहेको ट्राफिक प्रहरी कार्यालय पर्साका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक विज्ञानराज बस्नेतले बताए ।
कुकुरले किन लखेटछन् ?
कुकुरले मानव या सवारीलाई लखेट्नुमा मुख्य दुई कारण देखिएका छन् । मानव या सवारीप्रति आक्रोश अर्थात् कुकुरहरूमा विद्रोही भावना जाग्नु र यो मौसममा कुकुरहरूमा आउने बैंसको उन्माद ।
शहरी क्षेत्रमा प्राय: कात्तिक, मङ्सिर महिनामा धेरै कुकुर सवारी साधनको चपेटमा परी मर्ने गरेको वीरगंज नगवा निवासी विजय गुप्ताको ठहर छ । त्यति बेला कुकुर बगालिने मौसम भएकोले हुलका हुल कुकुर सडकमा आउँदा खुला सडकमा हुइँकिएर आउने सवारी साधनको चपेटमा परेर मारिन्छन् । कतिपय कुकुरहरू पोथीमाथि आधिपत्य जमाउने होडमा दायाँ–बायाँ नहेरी दौडिने गर्छन् र सवारीको ठक्करमा परी परेर मर्ने गरेको गुप्ताको भनाइ छ । यस्तो दुर्घटना प्राय: राति र सडकमा सवारीको भीडभाड नभएकोले बेला हुने चालकहरू बताउँछन् ।
कुकुरको बथानमा एउटा साथी सवारीले मार्यो भने दुर्घटना देख्ने हरेक कुकुरले मनमा प्रतिशोध साधेको हुन्छ र जब अनुकूल पर्छ सवारीलाई लखेट्ने गर्छन् ।
वीरगंज–१० गहवा रेल्वे रोड निवासी माया देवीका अनुसार उनको घरमा पालेको मोती (कुकुरनी)ले घर अगाडि सडकमा अपरिचित मोटरसाइकल देख्यो कि लखेट्ने गथ्र्यो । यो क्रम एक वर्षसम्म जारी रहयो । मोतीले जन्माएको तीन बच्चा स–साना छँदा तीव्र गतिमा आएको एक मोटरसाइकलले एउटा बच्चालाई किचेको थियो । साङ्लोबाट छुटेपछि बच्चा दुर्घटना भएको सडकतर्फ जाने र मोटरसाइकल लखेट्ने मोतीको दिनचर्या नै थियो ।
मुडली चोक, त्रिमूर्ति चोक तथा पावरहाउस क्षेत्रका स्थानीय बासिन्दाले पनि सडकमा कुकुर मारिन थालेपछि कुकुरहरू ठूलो सङ्ख्यामा सँगै हिड्न थालेको बताउँछन् ।
कुकुर पाल्ने सोखिन र १०० भन्दा बढी कुकुरलाई ज·ल शिकार तालिम दिइसकेका सिमरावासी राजु कार्की भने कुकुरहरूमा बगालिने समय आएपछि कुकुरनीले डाँगो कुकुर र डाँगो कुकुरले कुकुर्नीहरूलाई आफूतर्फ आकर्षित गर्न खोज्छ ।
त्यस अवस्थामा एक्लोदुक्लो मानिस, जनावर वा सवारी साधन देखेमा उनीहरूले आफूलाई बलियो साबित गर्न खोज्छन् । ताकत देखाउन प्रतिस्पर्धामा कुकुरहरूबीच पनि मारामार हुने कार्की बताउँछन् ।
हाल नेपाली सेनाको लेफ्टिनेन्ट पदमा कार्यरत कार्कीले प्रतीकसँगको टेलिफोन सम्पर्कमा कुरा गर्दै अगाडि बताए “कुकुरले लखेटेमा भाग्नुभन्दा हातमा केही हतियार लिएजसो गरेर कुकुरतर्फ हेरेर उभिनु उत्तम विकल्प हो । कुकुरको भीडभाड छ वा आक्रमण हुन सक्ने क्षेत्र छ भने साइकल या मोटरसाइकल धिमा गतिमा चलाउने गरे कुकुर भुक्छ मात्र टोक्न आउँदैन । टोक्न आएमा स्टार्ट बन्द नगरी घ्वार–घ्वार पार्दै अडिएमा कुकुरले कहिल्यै आक्रमण गर्ने हिम्मत गर्दैन ।