$type=ticker$count=12$cols=4$cate=0

अब साँच्चिकै मजदुरहरूको हितमा काम गर्नुहोस्

SHARE:

- विश्वराज अधिकारी   
नेपालमा उपलब्ध भूमिको हिसाबले मानिसको बसोबास तुलनात्मकरूपमा निकै धेरै छ । यसैगरी मुलुकमा एकातिर कृषियोग्य भूमिको अभाव छ भने अर्कोतिर कृषि क्षेत्रले नै जनसङ्ख्याको ठूलो हिस्सालाई अन्न र रोजगारी दिनुपर्ने बाध्यता छ । समस्या यतिमा मात्र सीमित छैन । कृषिका लागि ज्यादै उपयुक्त समतल भूमि (तराई)कुल उपलब्ध भूमिको केवल १७ प्रतिशत जति छ । तर यो समतल भूमिमा जनघनत्व बढ्दै गएर कृषियोग्य भूमि अतिक्रमित हुँदैछ, बारी र खेत घर–घडेरीमा रूपान्तरित हुँदैछ । यो समस्याले भोलिका दिनमा राष्ट्रिय कृषि उत्पादन क्रमिकरूपमा कम हुँदै जानेमा दुई मत हुन सक्तैन ।
    नेपालमा कृषियोग्य  भूमिको अभाव रहेको कारण उब्जाउ जमिनको व्यवस्थापन ज्यादै व्यावहारिक किसिमले गर्नुपर्ने देखिन्छ । रोजगारीका लागि कृषि क्षेत्रमाथिको अति निर्भरता कम पार्दै लग्न जरुरी छ । तर त्यस्तो गर्न सकिएको छैन । उद्योगको यथेष्ट विकास तथा विस्तार गरेर कृषि क्षेत्रमाथिको अति निर्भरता कम पार्न सकिएको छैन । हुन त पञ्चायत कालमा, विदेशी सहयोगबाट नै भएपनि विभिन्न किसिमका उद्योग (जचुका, वीचिका, कृषि औजार कारखाना, हेटौंडा कपडा उद्योग, हेटौंडा सिमेन्ट कारखाना) हरू स्थापना गरिएको थियो । देशमा औद्योगिक विकास गर्ने ठोस प्रयास भएको थियो । तर पञ्चायती व्यवस्थाको समाप्तिपछि र प्रजातन्त्रको प्रारम्भसँगै नेपालको औद्योगिक वातावरणमा ग्रहण लाग्न शुरु भयो । रोजगारदाता–श्रमिकबीच कटुतापूर्ण सम्बन्धले  औद्योगिक क्षेत्रको लगानी जोखिमपूर्ण बन्दै गयो । लगानी जोखिमपूर्ण र भरपर्दो नदेखेर उद्योगपतिहरूले पनि सुरक्षित– सेवा व्यवसाय (बैंक, वित्तीय संस्था, होटल, सपिंग सेन्टर, मल आदि) मा लगानी गर्न थाले । विस्तारै दीर्घकालीन लगानीबाट, जसले श्रमिकहरूलाई बढी फाइदा हुन्छ, हात झिकेर बढी र छिटै राम्रो प्रतिफल पाउने क्षेत्रमा लगानी गर्न थाले । उद्योपति वा पूँजीपतिहरूले त्यस्तो गर्नु अस्वाभाविक पनि होइन । कुनै पनि पूँजीपतिले जान्दाजान्दै असुरक्षित क्षेत्रमा लगानी गर्दैन । नेपालमात्र होइन, संसारमैं कसैले त्यस्तो गर्दैन, सरकारले जस्तोसुकै औद्योगिक नीति बनाएपनि, सरकारी नियम जतिसुकै खुकुलो पारेपनि ।
    नेपालमा प्रचुर मात्रामा उद्योगको विकास मुलुकको राजनैतिक वातावरण एवं नेताहरूको व्यवहारले गर्दा नभएको हो । हुनत नेपालमा उद्योगको यथेष्ट विकास हुन नसक्नुका लागि अरू तत्त्वहरू पनि जिम्मेवार होलान् तर मुख्य तत्त्व भनेको नेताहरूले लगानीकर्ता वा पूँजीपति–श्रमिक बीचको सम्बन्धलाई कटुतापूर्ण तुल्याउनु हो । नेपालका सबै दलका नेताहरू र मुख्य गरी कम्युनिस्ट नेताहरूले दलगत र व्यक्तिगत स्वार्थका लागि लगानीकर्ता–श्रमिकबीच कहिले पनि राम्रो सम्बन्ध बन्न दिएनन् । उनीहरूले लगानीकर्ता–श्रमिकबीच अविश्वासको ठूलो खाडल मात्र निर्माण गरेनन्, त्यस खाडललाई झन्–झन् गहिरो र फराकिलो पार्दै लगे । लगानीकर्ताहरूलाई जहिले पनि सामन्त, शोषक, दलाल आदि इत्यादि नाम दिएर उनीहरूलाई मजदुरहरूको दिमागमा वर्गीय शत्रुको रूपमा स्थापित गराए । नेताहरूले मजदुर युनियनको प्रयोग मजदुरहरूको हितका लागि होइन, आफ्नो हितका लागि गर्न थाले । कारखानाहरूमा उत्पादनका क्रियाकलापहरू कम, राजनैतिक गतिविधिहरू बढी हुन थाले । कालान्तरमा त्यस्ता क्रियाकलापहरूले मजदुरहरूलाई नै बेफाइदा हुन पुग्यो । कारखानाहरू बन्द हुन थाले, मजदुरहरूको जागिर गयो । कारखानाहरूमा अति राजनीति भएर मजदुरहरूले के फाइदा पाए ? बरु मजदुरको नाममा राजनीति गर्ने नेताहरू उपल्लो स्थानमा पुगे ।
    कुनै पनि उत्पादकले  कम उत्पादन गरेर, सधैं घाटा खाएर कारखाना सञ्चालन गर्दैन । विभिन्न किसिमका अशान्तिहरूले गर्दा उत्पादन कम भएर घाटा लाग्न थालेपछि लगानीकर्ताहरू स्वाभाविकरूपमा कारखाना बन्द गर्छन् नै । तर यो कार्यले बढी बेफाइदा श्रमिकहरूलाई नै हुन्छ । त्यसकारण मजदुरहरूको हित कारखाना बन्द भएर होइन, कारखाना सञ्चालन भएर हुन्छ । जति बढी सङ्ख्यामा कारखाना स्थापना भयो, त्यसैअनुसार ठूलो सङ्ख्यामा मजदुरको आवश्यकता पर्छ, त्यसै अनुसार मजदूरहरूको मागमा वृद्धि हुन्छ । बजारमा मजदुरहरूको मागमा वृद्धि हुनासाथ मजदुरहरूको मोलमोलाई क्षमता  वृद्धि हुन्छ । मजदुरहरूले बढी सुविधा– बढी पारिश्रमिक, राम्रो आवास, औषधि उपचार आदि माग गर्न सक्छन् । बजारमा उद्योग व्यापारको स्थिति राम्रो भएकोले लगानीकर्ता मजदुरहरूका त्यस्ता माग पूरा गर्न स्वेच्छाले तयार हुन्छन् पनि । युनियन वा सरकारले दबाब दिनुपर्दैन, मजदुरहरूको माग पूरा गर्न विकसित वा धनी राष्ट्रहरूमा देखिएझैं । बजारमा मजदुरहरूको माग बढेपछि मजदुरहरूलाई आफ्नो उद्योगतिर आकषिर्त गर्न एक किसिमले लगानीकर्ताहरू बीच प्रतिस्पर्धा नै हुन्छ । यस प्रकार मजदुरहरूको हित कारखाना बन्द भएर होइन, खुला भएर हुन्छ, उद्योगहरूको सङ्ख्यामा वृद्धि भएर हुन्छ । यो कुरा नेताहरूले राम्ररी बुझ्न आवश्यक छ, यदि उनीहरू यथार्थमा मजदुरहरूको हित गर्न कटिबद्ध छन् भने । कम्युनिस्ट नेताहरूले बुझ्न झन् आवश्यक छ, किनकि राजनैतिक कार्यका लागि मजदुरको बढी प्रयोग उनीहरू नै गर्छन् ।
    नेपाली राजनीतिमा  कम्युनिस्टहरूको उपस्थिति बाक्लो छ र प्रभाव पनि कसिलो छ । कम्युनिस्ट नेताहरूले औद्योगिक वातावरणमा निकै प्रभाव पारेका छन् र भविष्यमा अझै बढी प्रभाव पार्न सक्छन्, मुलुकको गरिबी अहिलेको गतिमा नै बढ्दै गयो भने । अर्कोतिर कम्युनिस्ट नेताहरूले लगानीकर्ताहरूलाई हेर्ने आफ्नो परम्परागत धारणामा परिवर्तन ल्याएका छैनन् । अहिले पनि उनीहरू लगानीकर्तालाई शोषक र मजदुरहरूलाई शोषितको रूपमा हेर्छन् । लगानीकर्ताहरूको हितको पूर्णतया वेवास्ता गर्छन् । मौजुदा विश्व परिस्थितिमा उनीहरूले आफ्नो त्यो परम्परागत धारणामा परिवर्तन ल्याउन अति आवश्यक छ । नेताहरूले मजदुरहरूको हित अभिवृद्धि गर्ने हो भने सँगसँगै लगानीकर्ताहरूको हित पनि अभिवृद्धि गर्नु पर्‍यो । लगानीकर्ताहरूलाई बढीभन्दा बढी लगानी गर्ने वातावरण तयार पारिदिनु पर्‍यो । मजदुरहरूको हित लगानीकर्ताहरूको हितसँग गाँसिएको छ, सरकारी नियम कानुनभन्दा । यस तथ्यलाई गम्भीरतापूर्वक लिइदिनुपर्‍यो ।
    लगानीकर्ता र मजदुरबीचको सम्बन्ध भनेको बगैंचा र मालीजस्तो हो ।  लगानीकर्ता माली हो भने मजदुर  बगैंचा हो । बगैंचा नै भएन भने मालीको कुनै काम हुँदैन । अर्थात् मजदुरको उपस्थितिबिना लगानीकर्ताले कुनै  व्यापारिक क्रियाकलाप गर्न सक्तैन । यसैगरी माली भएन भने बगैंचाको संरक्षण  राम्ररी हुन सक्तैन, बगैंचा ज·ल हुन पुग्छ, उजाड हुन सक्छ । अर्थात् मजदुरहरूको कार्यकुशलताको उपयोग लगानीकर्ताले नै गर्न सक्छ । मजदुरहरूको जीवनमा आर्थिक खुशहाली लगानीकर्ताको व्यापारिक क्रियाकलापले नै ल्याउँछ । लगानीकर्ता भनेको मौरी हो । मौरीले कुन फूलबाट मीठो रस आउँछ भन्ने थाहा पाएझैं पूँजीपति वा लगानीकर्ताले पनि कहाँ र कसरी लगानी गरेर बढी फाइदा पाउन सकिन्छ भनी थाहा पाउँछ । महको निर्माण कमिला वा अरूले होइन, केवल मौरीले मात्र गरेझैं धनको निर्माण, वृद्धिपनि केवल लगानीकर्ताले नै गर्न सक्छ । तर यो कार्य गर्न लगानीकर्तालाई अनिवार्यरूपमा मजदुरको सहयोग चाहिन्छ । यस यथार्थलाई चीनका कम्युनिस्टहरूले बुझे र व्यवहारमा ल्याए । मजदुरहरू मात्र होइन समग्र राष्ट्रको आर्थिक विकासमा लगानीकर्ताको भूमिका अहम् हुन्छ भन्ने यथार्थलाई बलियो गरी स्विकारे । देङग जियायोपिङले प्रारम्भ गरेको आर्थिक सुधारका कार्यहरूले गर्दा चीनले अति नै निर्धनतामा बाँचिरहेको र ठूलो सङ्ख्या (यूरोपको जनसङ्ख्या जति) मा रहेको आफ्नो नागरिकलाई त्यस किसिमको गरिबीबाट बाहिर ल्याउनुका साथै विश्व अर्थ व्यवस्थामा आफ्नो स्थान महत्त्वपूर्ण  तुल्यायो । राष्ट्रको आर्थिक स्थितिमा सुधार ल्याउन, जनजीवनमा खुशहाली भर्न लगानीकर्ता वा निजी क्षेत्रको भूमिका महत्त्वपूर्ण रहेको यथार्थलाई चीनका कम्युनिस्टहरूले स्वीकार गरे तापनि नेपालका कम्युनिस्टहरूले व्यवहारद्वारा स्वीकार गरेको देखिएको छैन । माक्र्स, लेनिन र माओत्से तुङको विचारबाट प्रशिक्षित यी नेताहरूले बदलिंदो परिस्थितिमा फरक किसिमबाट सोच्न आवश्यक छ । कुनै पनि विचार, दर्शन, सिद्धान्त कालजयी हुँदैन । अहिलेको यो बजार अर्थतन्त्रको युगमा मुलुक र जनताको जीवनमा आर्थिक समृद्धि ल्याउन, राष्ट्रिय अर्थतन्त्रलाई विश्व बजारमा प्रतिस्पर्धात्मक तुल्याउन माक्र्स, लेनिन र माओका विचारहरूले काम गर्न सक्तैनन् । तिनका विचारहरू म्याद नाघेका ओषधिजस्तो भइसके ।
    नेताजीहरू, नेपालीहरूमा डरलाग्दो रोगको रूपमा रहेको गरीबीरूपी रोगको इलाज त्यो म्याद नाघेको औषधिले नगर्नुहोस् । बरु अगाडि बढ्नुहोस् देशको आर्थिक विकास गर्न, मजदुरहरूको हित गर्न, सिंगापुरका नेता लि क्वान युजस्तो, मलेसियाका नेता महादिर मोहम्मदजस्तो अनि चीनका नेता देङग जियायोपिङजस्तो । तपाईं कुनै एक नेताको पनि सकारात्मक सोचले राष्ट्रको मुहार फेर्न सक्छ । मजदुरहरूको हित अभिवृद्धि हुन सक्छ । राष्ट्रलाई समृद्ध पार्न सकिन्छ ।
दचद्दण्टघ)बमजष्पबचष्२थबजयय।अयm
neelambAd
Name

(स्थानीय समाचार ,1, %प्रमुख समाचार ,1, खेलकूद ,25, मन्तव्य ,3, सम्पादकीय ,27,(७ अप्रिल–विश्व स्वास्थ्य दिवसको उपलक्ष्यमा),1,(सन्दर्भ: ५८ औं राष्ट्रिय सहकारी दिवस,1,(स्थानीय समाचार,7,%प्रमुख समाचार,3,१५ अगस्त,6,२० चैत्र २०७१),1,२०७७ सालको वार्षिक राशिफल,1,main news,8,pramuk samachar,1,recent,5,अन्तरार्टिय समाचार,10,अन्तराष्ट्रिय समाचार,105,अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस,1,अन्तर्वार्ता,28,अर्थ विशेष,129,अर्थ-उद्योग-वाणिज्य,710,अर्थ–उद्योग–वाणिज्य,29,अर्थविशेष,390,असार १५: धान दिवस,1,आइतवार विशेष,441,आजको बहस,16,आयुर्वेद,77,आर्थिक समाचार,136,आलेख,3,इतिहास,11,उपन्यास,11,एकाङ्की,4,एकाङ्की नाटक,2,कथा,55,कबीरा खडा बजार,216,कविता,44,कानुनी परामर्श,61,कुरोको चुरो,41,कृति समीक्षा,3,खेलकूद,1780,खोजीनीति,2,गजब,2,गुड फ्राइडे,1,गुरुनानक जयन्ती,1,गुरुनानक देव जयन्ती विशेष,1,चिठ्ठी,1,चियोचर्चा,1,जनसरोकार,2,जीवनी,2,जीवशास्त्र,1,जीवेम शरदः शतम्,1,जीवेम शरद: शतम्,1,जैव विविधता दिवस,1,टाकन–टुकन,54,टाकनटुकन,18,तथ्याङ्क,1,दृष्टिकोण,1,धन्वन्तरि जयन्ती,1,धर्म दर्शन,5,धर्म संस्कृति,10,धर्म–संस्कृति,115,नारी हस्ताक्षर,3,नारी हस्ताक्षर,6,नियतिको फल,1,नियात्रा,2,नीति वचन,1,पाठक पत्र,54,पाठक प्रतिक्रिया,22,पाठक मञ्च,58,पाठकमंच,42,पुस्तक समीक्षा,10,पोषण,2,पोषण/आहार,3,प्रजापिता ब्रह्माबाबाको ४७ औं अव्यक्ति दिवस,1,प्रतीक दैनिक,2264,प्रमुख समाचार,3585,प्रविधि,3,प्रवृत्ति र मनोवृत्ति,2,प्रसङ्गतरङ्ग,4,प्रसङ्गवश,1,फरक,145,फरक मत,2,फिचर,456,फिचर समाचार,81,फोटो,8,बाटिका,441,बुद्ध जयन्तीको उपलक्ष्यमा,1,बेलाको बोली,1,ब्रह्मा स्मृति दिवस,1,भानु जयन्ती,1,भाषा,1,भाषा/संस्कृति,1,भ्यालेन्टाइन डे,1,मजदुर दिवस विशेषः,1,मतमतान्तर,1,मतान्तर,1,मनोरन्जन,9,मन्तव्य,483,महाभारतबाट सङकलन तथा अनुवाद,231,महाभारतबाट सङकलित,16,महाशिवरात्री,1,महिला सरोकार,1,महिला हस्ताक्षर,1,मानवीय व्यवहार,1,यात्रा,29,यात्रा संस्मरण,3,यात्रानुभव,1,युग परिवर्तन कसरी र कहिले,3,युवा आवाज,1,राशिफल,2,रोचक,18,लघुकथा,32,लोक/संस्कृति,11,लोकविश्वास,2,लोहिया जयन्ती,1,वाटिका,553,वातावरण,1,वि.सं. २०७७ सालको वर्षफल,1,विज्ञान प्रविधि,3,विज्ञापनको लागि सम्पर्क,1,विश्लेषण,1,विश्व एड्स दिवसको उपलक्ष्यमा,1,विश्व सन्दर्भ,3,व्यक्तित्व,1,व्यङग्य,27,व्यङ्ग्य,35,व्यङ्ग्यम्,5,शिक्षा नेपाल,10,शिक्ष्f नेपाल,487,सङ्कलन तथा अनुवाद,35,सन्दभ: विश्व मधुमेह दिवस,1,सन्दर्भ ः विवेकानन्दा दिवस,2,सन्दर्भ - महिला हिंसा,3,सन्दर्भ - मानव अधिकार दिवस,1,सन्दर्भ : क्षयरोग दिवस,1,सन्दर्भ : चुरे दिवस,1,सन्दर्भ : बाल दिवस,1,सन्दर्भ : रमजान,1,सन्दर्भ ६१ औं राष्ट्रिय क्षयरोग दिवस,1,सन्दर्भः अन्तर्राष्ट्रिय हिन्दी दिवस,1,सन्दर्भ गाँधी जयन्ती,1,सन्दर्भः गुरु नानक जयन्ती,1,सन्दर्भ भानुजयन्ती,1,सन्दर्भः भारतको स्वतन्त्र दिवस,1,सन्दर्भ मोती जयन्ती,1,सन्दर्भः योग दिवस,1,सन्दर्भ रक्तसञ्चार सेवा दिवस,1,सन्दर्भ विश्व रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ- विश्व वातावरण दिवस,1,सन्दर्भ- श्रीकृष्ण जन्माष्टमी,2,सन्दर्भ-विश्व पर्यटन दिवस,1,सन्दर्भ– शहीद दिवस,1,सन्दर्भ: २६ जनवरी,8,सन्दर्भ: नारी दिवस,2,सन्दर्भ: बाल दिवस,2,सन्दर्भ: भारतको ६४औं गणतन्त्र दिवस,1,सन्दर्भ: भारतको ६९औं स्वतन्त्रता दिवस,1,सन्दर्भ: भारतको स्वतन्त्र दिवस,2,सन्दर्भ: रमजान पर्व,1,सन्दर्भ: रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व एड्स दिवस,3,सन्दर्भ: विश्व बाल दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व मौसम दिवस,1,सन्दर्भ: विश्व रेडक्रस दिवस,1,सन्दर्भ: वीपी जयन्ती,1,सन्दर्भ: श्री गुरु अर्जुनदेवजी महाराज शहिदी दिवस,1,सन्र्दभ विश्व पर्यावरण दिवस,1,सम–सामयिक,1,समय–सन्दर्भ,9,समयान्तर,301,समसामयिक,28,समाचार विश्लेषण,3,समीक्षा,1,समीक्षा समाहरण,1,सम्पादकीय,3049,सरोकार,46,संस्कृति/साहित्य,3,संस्मरण,15,साहित्यवार्ता,1,साहित्यात्मक,5,सिर्सियाँ नदी प्रदूषण प्रकरण,2,स्तवतन्त्र विचार,254,स्थानीय समाचार,12448,स्मृति,2,स्वतन्त्त विचार,2,स्वतन्त्र विचार,2833,स्वान्त सुखाय,88,स्वान्तः सुखाय,14,स्वान्तः सुखायः,140,स्वान्त सुखाय:,132,स्वान्त–सुखाय,157,स्वायन्त सुखाय,22,स्वास्थ्य चर्चा,49,हाम्रो बारेमा,2,हास्य एकाङ्की,1,हास्यव्यङ्ग्य एकाÍी,1,
ltr
item
Prateek Daily । प्रतीक दैनिक : अब साँच्चिकै मजदुरहरूको हितमा काम गर्नुहोस्
अब साँच्चिकै मजदुरहरूको हितमा काम गर्नुहोस्
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiEnzhbm4JbCnrxI8oAJgzE7mfNSWXp9lXp0nTjmTXjdN9fcGT4laRVSgTMnTyYxNGCJXyaicfrEoUe6qUDFbM1RdynYiiRjH9Txet4q3f6tzKGWU0VlyftggavRu-3MfWcg45HEF-6n6I/s200/vishv.jpg
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiEnzhbm4JbCnrxI8oAJgzE7mfNSWXp9lXp0nTjmTXjdN9fcGT4laRVSgTMnTyYxNGCJXyaicfrEoUe6qUDFbM1RdynYiiRjH9Txet4q3f6tzKGWU0VlyftggavRu-3MfWcg45HEF-6n6I/s72-c/vishv.jpg
Prateek Daily । प्रतीक दैनिक
https://www.prateekdainik.com.np/2012/06/blog-post_6001.html
https://www.prateekdainik.com.np/
https://www.prateekdainik.com.np/
https://www.prateekdainik.com.np/2012/06/blog-post_6001.html
true
6917042177189007432
UTF-8
सबै हेर्नुहोस् केही भेटिएन थप विस्तृत जवाफ दिनुहोस् Cancel reply Delete By Home PAGES POSTS सबै हेर्नुहोस सिफारिस गरिएको वर्गीकरण समाचार संग्रह खोज्नुहोस् सबै पोस्ट Not found any post match with your request गृहपृष्ठ Sunday Monday Tuesday Wednesday Thursday Friday Saturday Sun Mon Tue Wed Thu Fri Sat January February March April May June July August September October November December Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec भर्खरै एक मिनेट अघि $$1$$ एक मिनेट अघि एक घण्टा अघि $$1$$ एक घण्टा अघि हिजो $$1$$ हिजो $$1$$ एक साताअघि पाँच साताअघि Followers Follow THIS PREMIUM CONTENT IS LOCKED STEP 1: Share to a social network STEP 2: Click the link on your social network Copy All Code Select All Code All codes were copied to your clipboard Can not copy the codes / texts, please press [CTRL]+[C] (or CMD+C with Mac) to copy